«Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη» (ΕΠΠΕΡΑΑ) με προϋπολογισμό 7,1 εκατ. ευρώ. Όμως, λόγω καθυστερήσεων, τελικά απεντάχθηκε από τα κοινοτικά προγράμματα.
Οι διαδικασίες επανεκκινήθηκαν το 2014, οπότε ξεκίνησε η εκπόνηση των μελετών και των τευχών δημοπράτησης. Αλλά και πάλι τίποτε δεν προχώρησε. Το 2016 ανακοινώθηκε για άλλη μια φορά έναρξη των ανακαινίσεων στις τέσσερις πολυκατοικίες της «πράσινης γειτονιάς», όμως δεν μπήκε ...ούτε τούβλο. Σήμερα, οι νέες εξαγγελίες θέλουν τις εργασίες ενεργειακής αναβάθμισης των πολυκατοικιών να ξεκινούν τον ερχόμενο Ιούνιο και, όπως εκτιμάται, θα διαρκέσουν περίπου έναν χρόνο.
Οι πράσινες γειτονιές σχεδιάστηκαν ως καινοτομικά έργα μετασχηματισμού μεγάλης έκτασης τμημάτων του αστικού χώρου, σε περιοχές μηδενικής ενεργειακής κατανάλωσης. Το έργο, το οποίο σχεδιάζει και συντονίζει το Κέντρο Ανανεώσιμων Πηγών και Εξοικονόμησης Ενέργειας (ΚΑΠΕ) αποτελεί ένα τεχνολογικά προηγμένο έργο σε θέματα ενέργειας και περιβάλλοντος. Η «Πράσινη Αστική Πιλοτική Γειτονιά” χρηματοδοτείται από το ΕΣΠΑ. Προβλέπεται η αναβάθμιση τεσσάρων συγκροτημάτων, που περιλαμβάνουν συνολικά 72 διαμερίσματα και βρίσκονται στην Αγία Βαρβάρα, μεταξύ των οδών Σίφνου, Σμύρνης, Βουτένης και Κολοκυθά.
Στόχος για τις τέσσερις εργατικές πολυκατοικίες, οι οποίες είχαν κατασκευαστεί την περίοδο 1965-1970, είναι ο μηδενισμός της ενεργειακής κατανάλωσης, με ειδικές παρεμβάσεις εσωτερικά, εξωτερικά και στον περιβάλλων χώρο, με καινοτόμες λύσεις για την κάλυψη των ενεργειακών τους αναγκών.
Οι συγκεκριμένες κατοικίες, στις οποίες ζουν πολίτες ιδιαιτέρως χαμηλών εισοδημάτων, δεν έχουν ανακαινισθεί τα τελευταία χρόνια και έτσι υπάρχουν μεγάλα περιθώρια για εξοικονόμηση ενέργειας. Σύμφωνα με ανακοίνωση του ΚΑΠΕ, ήδη έχει βρεθεί ανάδοχος των έργων, ο οποίος αναμένεται να ξεκινήσει τον Ιούνιο την ενεργειακή ανακαίνιση των κτιρίων και τις απαιτούμενες διαμορφώσεις στον περιβάλλοντα χώρο.
Το έργο χρηματοδοτείται από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Υποδομές Μεταφορών, Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη 2014-2020 και τελικά θα κοστίσει 4,9 εκατομμύρια ευρώ. Υλοποιείται σε συνεργασία με το δήμο Αγίας Βαρβάρας, με στόχο τη δημιουργία μιας πρότυπης πράσινης γειτονιάς, όπου θα γίνεται χρήση συστημάτων εξοικονόμησης ενέργειας και Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας στους τομείς της ψύξης και της θέρμανσης.
Στις παρεμβάσεις περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, τοποθέτηση εξωτερικής θερμομόνωσης στις όψεις και στα δώματα, υγρομόνωση υπογείων, αντικατάσταση κουφωμάτων, προσθήκη εξωτερικών σκιάστρων, εγκατάσταση κλειστού γεωθερμικού συστήματος και γεωθερμικής αντλίας θερμότητας για θέρμανση-ψύξη σε κάθε κτίριο, κεντρικό σύστημα κλιματισμού ανά διαμέρισμα, τοποθέτηση ηλιακών συλλεκτών για παραγωγή ζεστού νερού, εγκατάσταση φωτοβολταϊκών, διαμόρφωση περιβάλλοντος χώρου, με επιστρώσεις από ψυχρά υλικά, τοποθέτηση πέργκολας, φωτιστικών σωμάτων στον περιβάλλοντα χώρο και αύξηση της φύτευσης κλπ. Η επίδραση όλων αυτών των αλλαγών αναμένεται ότι θα είναι θετική και στο μικροκλίμα της περιοχής.
Είναι αξιοσημείωτο ότι στην Ελλάδα, οι κατοικίες αποτελούν το 83,7% των συνολικά 4,9 εκατ. κτιρίων (στοιχεία 2011). Η πλειονότητα (περίπου 55% των κατοικιών) έχει κατασκευαστεί πριν το 1980 όταν οι απαιτήσεις για μέτρα θερμομόνωσης ήταν ανύπαρκτες. Κατά συνέπεια, όπως αναφέρει και η έκθεση του Ινστιτούτου Ενέργειας Νοτιοανατολικής Ευρώπης (ΙΕΝΕ) για τον Ελληνικό Ενεργειακό Τομέα (2019) δεν προκαλεί κάποια έκπληξη το γεγονός ότι πάνω από τις μισές κατοικίες της χώρας (3 εκατ.) δεν διαθέτουν απολύτως κανένα μέσο θερμομόνωσης.
Καθώς οι ελάχιστες προδιαγραφές για τη θερμομόνωση νέων κατοικιών βελτιώνονται διαχρονικά, τα νεότερα κτίρια εμφανίζουν καλύτερη ενεργειακή αποδοτικότητα. Έτσι, σύμφωνα με το ΙΕΝΕ, περίπου 3,4 εκατ. κατοικίες έχουν κάποιου είδους μόνωση, εκ των οποίων μόλις 86.000 κατοικίες διαθέτουν ολοκληρωμένα συστήματα που περιλαμβάνουν διπλούς υαλοπίνακες, μόνωση εξωτερικών τοίχων και άλλα μέτρα.
Το μεγαλύτερο τμήμα του συνόλου των κτιρίων που επιθεωρήθηκαν το 2017 (59,7%) κατατάσσεται στις χαμηλότερες ενεργειακές κλάσεις (Ε-Η). Αντίθετα, μόλις το 2,7% των κτιρίων κατατάχθηκαν στις υψηλότερες κατηγορίες (Α-Β), ενώ το 37,6% στις Γ-Δ κατηγορίες.
Ειδικά για τα οικιακά κτίρια, το 66,8% κατατάσσεται στις χαμηλές κατηγορίες (Ε-Η), το 20,6% στις μεσαίες κατηγορίες (Γ-Δ) και μόλις το 2,5% στις υψηλές κατηγορίες (Α-Β). Σύμφωνα με τις ετήσιες εκθέσεις της περιόδου 2015-2017, δεν σημειώνονται αξιοσημείωτες μεταβολές στην ταξινόμηση των οικιακών κτιρίων σε επίπεδο ενεργειακής κλάσης.