να στείλει Αμερικανούς αστροναύτες στην επιφάνεια της Σελήνης μέσα στα επόμενα πέντε χρόνια. «Η πρώτη γυναίκα και ο επόμενος άνδρας που θα πατήσουν τα πόδια τους στη Σελήνη θα είναι Αμερικανοί αστροναύτες, που θα φθάσουν με αμερικανικούς πυραύλους, οι οποίοι θα έχουν εκτοξευθεί από το αμερικανικό έδαφος», ανέφερε με στόμφο ο Αμερικανός αντιπρόεδρος, προσθέτοντας πως δεν υπάρχει κανένα ενδεχόμενο απόκλισης από τον προγραμματισμό. Μάλιστα, στην ομιλία του ο Πενς προσέθεσε και μια καυστική νότα απέναντι στην «παθητική γραφειοκρατία» του αμερικανικού διαστημικού οργανισμού, απειλώντας πως η κυβέρνηση θα στραφεί σε ιδιώτες για τις επόμενες διαστημικές αποστολές αν η ΝASA δεν προχωρήσει εγκαίρως με τα σχέδιά της.
Στα χρόνια της δόξας της, κατά την κορύφωση της ανταγωνιστικής σχέσης των ΗΠΑ και της Σοβιετικής Eνωσης στο πλαίσιο του Ψυχρού Πολέμου, η NASA ήταν το λαμπρότερο αστέρι του αμερικανικού κόσμου της επιστήμης. Ο ολισθηρός κατήφορος για την πολυαγαπημένη Εθνική Υπηρεσία Αεροναυπηγικής και Διαστήματος ξεκίνησε τη δεκαετία του 1990, όταν ο ομοσπονδιακός προϋπολογισμός που λάμβανε άρχισε να μειώνεται και οι αποστολές εντυπωσιασμού είχαν χάσει πλέον την αίγλη τους. Το 2010, μάλιστα, ο πρόεδρος Ομπάμα πρότεινε στη ΝASA να παρατήσει την αποστολή αστροναυτών στο Διάστημα και, αντ’ αυτού, να αφήσει τη διαστημική εξερεύνηση σε ιδιωτικές εταιρείες που καταφέρνουν να το κάνουν αρκετά φθηνότερα και πιο αποτελεσματικά.
Τα λόγια του Ομπάμα αποδείχθηκαν προφητικά: τα τελευταία πέντε χρόνια, νέες διαστημικές εταιρείες, όπως η SpaceX του Eλον Μασκ και η Blue Origin του Τζεφ Μπέζος, συμμετέχουν πλέον ενεργά στη σεληνιακή οικονομία του μέλλοντος και είναι πλέον σχεδόν έτοιμες να λανσάρουν εμπορικά διαθέσιμους διαστημικούς πυραύλους. Στον αντίποδα, το επανδρωμένο διαστημικό σκάφος «Orion Spaceship» της NASA, το οποίο θα κυκλοφορούσε το 2017, έχει ήδη ανακοινώσει δύο καθυστερήσεις στο πρόγραμμα και αναμένεται πλέον να ολοκληρωθεί το 2021.
Τα σκαμπανεβάσματα στην ιστορία της NASA πάντοτε αποδίδονταν σε πολιτικούς ανέμους των εποχών – αντιστοίχως, η πρόσφατη πίεση του αντιπροέδρου Πενς δύσκολα μπορεί να διαχωριστεί από τις επικείμενες προεδρικές εκλογές του 2020. Ωστόσο, η αίσθηση του επείγοντος που μεταδίδει στην αμερικανική υπηρεσία το επιτελείο Τραμπ οφείλεται και σε δύο ακόμα παράγοντες. Ο πρώτος είναι η ανακάλυψη αποθεμάτων πάγου στο νότιο και σκοτεινότερο κομμάτι της Σελήνης, η οποία σε συνδυασμό με τις εξελίξεις στην τεχνολογία των ραδιοτηλεσκοπίων έχει δώσει ώθηση στα σενάρια εξόρυξης πόρων από το φεγγάρι. Ο δεύτερος παράγοντας θυμίζει περισσότερο τον κινητήριο μοχλό του Ψυχρού Πολέμου, μόνο που αυτή τη φορά η απειλή έρχεται από ακόμα πιο ανατολικά. Ο λόγος, φυσικά, για την Κίνα και τα δισεκατομμύρια που επενδύει στην εξερεύνηση του Διαστήματος.
Παρά τις πιέσεις της αμερικανικής κυβέρνησης και τον ανταγωνισμό από το Πεκίνο, ωστόσο, τα σημάδια για τη ΝASA δεν φαίνεται να είναι ιδιαίτερα αισιόδοξα. Μάλιστα, την ίδια ημέρα με τις δηλώσεις του Αμερικανού αντιπροέδρου, η υπηρεσία ανακοίνωσε πως θα αναγκαστεί να ματαιώσει τον προγραμματισμένο ιστορικό διαστημικό περίπατο αποκλειστικά από γυναικεία ομάδα, που θα πραγματοποιούσε στις 29 Μαρτίου. Λίγες ημέρες πριν από την επίσημη αποστολή, η ΝASA προέβαλε την έλλειψη κατάλληλων διαστημικών στολών για το γυναικείο σώμα ως βασικό λόγο της ματαίωσης, χωρίς να ξεκαθαρίζει γιατί αντιλήφθηκε την πρόκληση αυτή την τελευταία στιγμή. Eτσι, η πρώτη αποκλειστικά γυναικεία διαστημική αποστολή φαίνεται να μπαίνει προσωρινά στο ράφι, προκαλώντας απογοήτευση στις γυναίκες του οργανισμού.
Η πρώτη γυναίκα που είχε «περπατήσει» στο Διάστημα ήταν η Σοβιετική κοσμοναύτης Σβετλάνα Σαβίτσκαγια, πριν από περίπου 35 χρόνια. Κρίνοντας από τις τελευταίες εξελίξεις, δεν θα προκαλούσε εντύπωση αν ο επόμενος άνθρωπος που θα πατήσει στη Σελήνη προέρχεται τελικά από την Κίνα.
("Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ")