της περασμένης εβδομάδας -όταν το Ιράν κατάσχεσε ένα υπό βρετανική σημαία δεξαμενόπλοιο και προχώρησε σε νηοψία σε δεύτερο- και η κλιμακούμενη αμερικανική στρατιωτική παρουσία στην περιοχή -με τις ΗΠΑ να έχουν ήδη ξεκινήσει την αποστολή στρατιωτικών μονάδων στη Σαουδική Αραβία μετά από απουσία 27 ετών- ήσαν αρκετά για να πυροδοτήσουν ένα ράλι στα ναύλα, αλλά και στα ασφαλιστικά premiums.
Η κατάληψη του βρετανικού πετρελαιοφόρου Stena Impero την περασμένη Παρασκευή (19/7) καθ’ οδόν προς την Σαουδική Αραβία, όπου και θα φόρτωνε αργό πετρέλαιο και η νηοψία σε ένα άλλο υπό βρετανική σημαία τάνκερ, το British Heritage, μία ημέρα πριν, μαζί με την ανακοίνωση του αμερικανικού Πενταγώνου ότι την ίδια ημέρα είχε καταρρίψει ένα ιρανικό πολεμικό drone, έχουν εντείνει τις ανησυχίες μιας κλιμακούμενης ρήξης στον Περσικό Κόλπο. Η ιρανική πλευρά ισχυρίζεται ότι η επιδρομή και κατάληψη του Stena Impero δεν ήτο τίποτα περισσότερο ή λιγότερο από τη στοιχειώδη ανάγκη αυτοπροστασίας, αφού αποτέλεσε απάντηση στην επιδρομή Βρετανών κομάντος και την κατάληψη ανοικτά του Γιβραλτάρ στις 4 Ιουλίου του πετρελαιοφόρου Grace I που μετέφερε ιρανικό πετρέλαιο προς τη Συρία.
‘Οφθαλμός αντί οφθαλμού και οδούς αντί οδόντος’ αποτελεί θεμελιώδη αρχή του ισλαμικού δόγματος μας πληροφορεί ο Χαμίντ Ρέζα Ταναγκί, βουλευτής στην ιρανική Βουλή των Majlis και προσκείμενος στους σκληροπυρηνικούς κύκλους του ισλαμικού καθεστώτος. «Στόχος μας δεν είναι η ένταση και ο πόλεμος, αλλά η διαφύλαξη της ισορροπίας δυνάμεων στον Περσικό Κόλπο, όπου το Ιράν αποτελεί ακρογωνιαίο λίθο και συνδράμει άμεσα στην ασφάλεια της ναυσιπλοΐας στην περιοχή, ιδιαίτερα μέσα από τα στενά του Ορμούζ», συμπληρώνει ο Ταναγκί. Όλα τα ανωτέρω έχουν δημιουργήσει ένα άνευ προηγούμενου πολεμικό κλίμα, με πολλούς αναλυτές να υποστηρίζουν ότι ευρισκόμεθα πλέον στα πρόθυρα μιας ανοικτής πολεμικής ρήξης μεταξύ ΗΠΑ - Μ. Βρετανίας και Ιράν. Μια άποψη που δε συμμερίζονται απαραίτητα οι παίκτες της αγοράς πετρελαίου και LNG, πράγμα που αντανακλάται στην πορεία των τιμών του αργού, οι οποίες ακολουθούν μάλλον πτωτική πορεία τις τελευταίες εβδομάδες, με το Brent, το διεθνές benchmark, να κινείται στα $62 με $64 το βαρέλι, έχοντας σημειώσει αισθητή πτώση από τα $66 με $67 που ήτο προ 15ημέρου.
Όμως η εικόνα για την κατάσταση στον Περσικό Κόλπο που έχουν διαμορφώσει οι περισσότερες ναυτιλιακές εταιρείες που μεταφέρουν αργό, πετρελαϊκά προϊόντα και LNG στην περιοχή είναι μάλλον διαφορετική και κυριαρχείται από έντονη ανησυχία για τις επικείμενες εξελίξεις. Αυτό αντανακλάται στους ναύλους και στα ασφαλιστικά premiums, τα οποία αυξάνονται σταθερά τις τελευταίες εβδομάδες. «Ειδικά τα insurance premiums έχουν οκταπλασιασθεί και δεκαπλασιαστεί τις τελευταίες 8 εβδομάδες», μας πληροφορεί ο Jonathan Moss, ανώτερο διευθυντικό στέλεχος της ναυτιλιακής δικηγορικής εταιρείας DWF. «Η εκτίμησή μας είναι ότι το war risk cover θα συνεχίζει να αυξάνεται στις αμέσως επόμενες εβδομάδες», συμπληρώνει ο Jonathan Moss.
Τέλος, την ανάγκη για κάποιου είδους ναυτικής προστασίας στα εμπορικά πλοία που διέρχονται από τα στενά του Ορμούζ επισημαίνουν σημαίνοντα ναυτιλιακά στελέχη σε Πειραιά και Λονδίνο. Χαρακτηριστικές είναι οι δηλώσεις του κ. Βασίλη Καρατζά των Karatzas Marine Advisors, όπως αυτές αναφέρονται σε σημερινό δημοσίευμα των Financial Times, όπου κάνει λόγο για την ανάγκη δημιουργίας μιας διεθνούς ναυτικής task force η οποία θα εγγυάται την ασφαλή διέλευση των εμπορικών πλοίων όχι μόνο από τα στενά του Ορμούζ, αλλά και μέσω άλλων ναυτικών περασμάτων ανά την υφήλιο. Μία άποψη που βρίσκει σύμφωνους πολλούς διεθνείς οργανισμούς και ναυτιλιακά επιμελητήρια, όπως το UK Chamber of Shipping και το Greek Shipping Cooperation Committee του Λονδίνου. Να σημειωθεί ότι κάθε ημέρα 60-70 ελληνικών και βρετανικών συμφερόντων πλοία διακινούν τις μεγαλύτερες ποσότητες αργού και προϊόντων στον Περσικό Κόλπο, ενώ από τα στενά του Ορμούζ διέρχεται καθημερινά το 1/3 της παγκόσμιας δια θαλάσσης μεταφερόμενης ποσότητας πετρελαίου.
Μια είδηση της τελευταίας στιγμής αναφέρει ότι οι ΗΠΑ προχωρούν άμεσα στη σύσταση μιας διεθνούς ναυτικής ομάδας κρούσης, υπό την ονομασία Operation Sentinel, που θα έχει ως αποστολή την επιτήρηση των διεθνών ναυτιλιακών οδών και την ενίσχυση της ασφάλειας για την παγκόσμιο ναυσιπλοΐα.