Ανοικτό το Ενδεχόμενο Συνεργασίας Τουρκίας - Ρωσίας και στην Ανατολική Μεσόγειο με Επίκεντρο τους Υδρογονάνθρακες

Ανοικτό το Ενδεχόμενο Συνεργασίας Τουρκίας - Ρωσίας και στην Ανατολική Μεσόγειο με Επίκεντρο τους Υδρογονάνθρακες
της Μύρνας Νικολαΐδου
Τρι, 6 Αυγούστου 2019 - 08:51

Μπορεί οι σχέσεις της Τουρκίας με τις ΗΠΑ να μην διανύουν και την καλύτερη περίοδο, ωστόσο η συνεργασία Άγκυρας-Μόσχας ολοένα και εξελίσσεται, προκαλώντας συναγερμό στην Μεσόγειο. Είναι γνωστό ότι οι δυο πλευρές συνεργάζονται τόσο στην κατασκευή του πυρηνικού σταθμού Ακούγιου όσο και στην κατασκευή του αγωγού Turkish Stream. 

Αυτό όμως που δεν είναι ευρέως διαδεδομένο αφορά την εκπεφρασμένη επιθυμία της Μόσχας για περαιτέρω συνεργασία με την Άγκυρα και στην Ανατολική Μεσόγειο. Το θέμα βρέθηκε υψηλά στην ατζέντα κατά τη διάρκεια του ρωσοτουρκικού φόρουμ που διεξήχθη στην Αττάλεια στις 24-26 Ιουλίου. «Οι ρωσικές εταιρίες έχουν επιτυχώς υλοποιήσει ενεργειακά έργα στην Μεσόγειο. Για παράδειγμα, η Rosneft συμμετέχει στο κοίτασμα αερίου Zohr στην Αίγυπτο. Αν αυτά τα έργα είναι αξιοποιήσιμα εμπορικά για όλες πλευρές, οι ρωσικές εταιρίες θα μπορούσαν να προχωρήσουν σε μια συνεργασία με την Τουρκία στην Ανατολική Μεσόγειο», ανέφερε με νόημα ο Ρώσος υπουργός Ενέργειας Αλεξάντερ Νόβακ. Και αυτό παρά τις αντιδράσεις των ΗΠΑ και της ΕΕ έναντι των προκλητικών ενεργειών της Τουρκίας στην κυπριακή ΑΟΖ αλλά και τις παραδοσιακά στενές σχέσεις Μόσχας-Λευκωσίας. Είναι χαρακτηριστικό ότι η ρωσική πλευρά έσπευσε να εκφράσει την δυσαρέσκεια της για τις κυρώσεις που αποφάσισε η ΕΕ εναντίον της Τουρκίας, με το υπουργείο Εξωτερικών να αναφέρει ότι «δεν αποτελούν μέσα διπλωματίας»  και δεν μπορούν να χρησιμοποιούνται ως βάση για την διεθνή πολιτική. Επιπλέον, η ρωσική κυβέρνηση έχει εκφράσει την ενόχλησή της  και για τις τροπολογίες του αμερικανικού νομοσχεδίου Ρούμπιο-Μενέντεζ, το οποίο μεταξύ άλλων συμπεριλαμβάνει και την άρση του εμπάργκο όπλων από τις ΗΠΑ προς την Κύπρο, καταγγέλλοντας ότι περιέχει θέσεις οι οποίες στοχεύουν ευθέως στην υπονόμευση της συνεργασίας Κύπρου-Ρωσίας.

Εξάλλου, η συνεργασία της Άγκυρας-Μόσχας έχει ήδη ευδοκιμήσει σε δύο άλλα σημαντικά έργα: τον αγωγό Turkish Stream και τον πυρηνικό σταθμό Ακούγιου. Σημειωτέον ότι η πρώτη διακλάδωση του αγωγού Turkish Stream θα τροφοδοτεί την εσωτερική αγορά της Τουρκίας με φυσικό αέριο ενώ η δεύτερη τις χώρες της Νότιας και Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Ο Νόβακ ανέφερε στο το έργο πλέον εισέρχεται στο τελικό στάδιο και η απευθείας παραδόσεις φυσικού αερίου στην Τουρκία θα ξεκινήσουν τον επόμενο χρόνο. Όσον αφορά τη δεύτερη διακλάδωση,  δεν θα περάσει μέσω Ελλάδος αλλά μέσω Βουλγαρίας  και μετέπειτα Ουγγαρίας  και Σερβίας. Ως δυνητικές αγορές η Gazprom βλέπει την Ελλάδα, την Ιταλία, την Βουλγαρία, την Σερβία και την Ουγγαρία, ενώ η ισχύς της κάθε διακλάδωσης ετησίως είναι 15,75 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα. «Το ρωσικό αέριο είναι ανταγωνιστικό και αναμένουμε ότι η οδός TurkStream θα είναι μια από τις πιο σημαντικότερες στην Ευρώπη», ανέφερε χαρακτηριστικά ο υπουργός Ενέργειας της Ρωσίας.

Όσον αφορά την κατασκευή του πυρηνικού σταθμού του Ακούγιου, ο ίδιος ανέφερε ότι ο πρώτος αντιδραστήρας αναμένεται να τεθεί σε ισχύ το 2023, τονίζοντας μάλιστα ότι όλα τα θέματα που προέκυψαν με το κόστος κατασκευής του έχουν επιλυθεί.  Σιγή ιχθύος τήρησε ωστόσο για τις ρωγμές  που παρουσιάζει η βάση που θα τοποθετηθεί ο πυρηνικός αντιδραστήρας τον επόμενο Μάιο, όπως κατήγγειλαν μηχανικοί που εργάζονται στην εγκατάσταση. Αντιθέτως, αναφερόμενος στα δύο παραδείγματα του Turkish Stream και του Ακούγιου, υπογράμμισε ότι νέες ευκαιρίες συνεργασίας θα προκύψουν τόσο στο οικονομικό όσο και στο εμπορικό πεδίο. Ήδη οι δύο πλευρές έχουν συμφωνήσει το διμερές εμπόριο να φτάσει τον στόχο των 100 δις δολαρίων το συντομότερο δυνατό από 25,5 δις δολάρια που ήταν το 2018, αλλά και να δημιουργήσουν μια διαδικτυακή πλατφόρμα για τις επιχειρήσεις, με σκοπό την προώθησή των ρωσικών συμφερόντων στην Τουρκία. Επίσης, οι δύο χώρες εξετάζουν  σχέδια για την συμπαραγωγή ελικοπτέρων και αεροσκαφών. Είναι πλέον εμφανές ότι η κρίση που επήλθε στις σχέσεις των δύο χωρών μετά την κατάρριψη του ρωσικού μαχητικού αεροσκάφους στα σύνορα Τουρκίας-Συρίας το 2015 έχει παρέλθει ανεπιστρεπτί.