σε Ευρώπη και ΗΠΑ που εξετάσουν στρατηγικές για τη σταδιακή κατάργηση όχι μόνο του λιγνίτη, αλλά και του φυσικού αερίου. Μόνο στην Καλιφόρνια, 50 πόλεις και κομητείες σκοπεύουν να εξαλείψουν τα ορυκτά καύσιμα, ενώ κρατικές υπηρεσίες επιβάλλουν νέους κανόνες και κανονισμούς για τον περιορισμό των εκπομπών. Η επιφυλακτικότητα ως προς τα ορυκτά καύσιμα είναι πλέον διάχυτη στις ΗΠΑ, παρότι ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ δεν δέχεται την ύπαρξη κλιματικής κρίσης. Τον Απρίλιο του 2019, στην «καρδιά» της αμερικανικής περιοχής του άνθρακα, στην Ιντιάνα, η ρυθμιστική αρχή, απέρριψε αίτημα της εταιρείας Vectren, να αντικαταστήσει ανθρακικές μονάδες με ένα νέο σταθμό ηλεκτροπαραγωγής με φυσικό αέριο – έργο 850 μεγαβάτ και προϋπολογισμού 900 εκατομμυρίων δολαρίων. Κι αυτό διότι υπάρχει ρίσκο να καταστούν αυτές οι νέες μονάδες μη οικονομικές μελλοντικά, λόγω και της ραγδαίας πτώσης των τιμών στις νέες τεχνολογίες Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας.
Αντίστοιχες πρωτοβουλίες για την εξάλειψη της χρήσης ορυκτών καυσίμων υπάρχουν και στην Ευρώπη, με τις στρατηγικές κατευθύνσεις της νέας προέδρου της Κομισιόν Ursula von der Leyen να περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, τη νομοθέτηση στόχου για μια κλιματικά ουδέτερη Ευρώπη έως το 2050. Δεν είναι τυχαίο ότι η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων προσφάτως δεσμεύτηκε ότι από το 2020 θα σταματήσει να χρηματοδοτεί υποδομές πετρελαίου, φυσικού αερίου και κάρβουνου.
Ειδικά όσον αφορά στο φυσικό αέριο, φαίνεται ότι αποτελεί τον νέο στόχο για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης. Για δεκαετίες, θεωρείται ως το ενδιάμεσο καύσιμο – γέφυρα για τη μετάβαση σε ένα μέλλον πράσινης ενέργειας. Οι λόγοι, όμως, που οδήγησαν τις αρχές του Μπέρκλεϊ στην απόφαση να βάλει …φρένο στις νέες συνδέσεις αερίου είναι πολλοί. Καταρχάς, τα κτίρια στην Καλιφόρνια ευθύνονται για το 25% των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου της πολιτείας. Και πρέπει να εγκαταλειφτεί, εκτός από το κάρβουνο και το αέριο για να επιτευχθεί ο κλιματικός στόχος που έχει θέσει η πολιτεία, ήδη από το 2018, για ενέργεια με μηδενικές εκπομπές άνθρακα έως το 2045. Επίσης, έκθεση της Επιτροπής Ενέργειας της Καλιφόρνιας, η οποία είχε δημοσιευθεί στις αρχές του 2019, καταδείκνυε ότι περίπου το 3% του συνόλου του φυσικού αερίου που εξορύσσεται από τη βιομηχανία, εκλύεται στην ατμόσφαιρα, με το μεθάνιο να αποτελεί ένα πολύ ισχυρότερο θερμοκηπικό αέριο από το διοξείδιο του άνθρακα, το οποίο εκλύεται από την καύση των ορυκτών καυσίμων για παραγωγή ενέργειας.
Επίσης, οι αρχές της περιοχής – πέρα από την ατμοσφαιρική ρύπανση και την κλιματική κρίση - έλαβαν υπόψη και το ζήτημα προστασίας της δημόσιας υγείας και της ασφάλειας, ειδικά σε μια περιοχή έντονης σεισμικότητας. Είναι άλλωστε νωπές ακόμη οι μνήμες της έκρηξης σε αγωγό μεταφοράς φυσικού αερίου της εταιρείας Pacific Gas and Electric το 2010, στη Βόρεια Καλιφόρνια.
Μακρύς ο δρόμος για την απεξάρτηση
Ωστόσο, ο δρόμος για πλήρη απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα είναι ακόμη μακρύς. Η βίαιη μετάβαση δεν είναι εύκολη. Διότι εκτός από τις οικονομικές επιπτώσεις στην ενεργειακή βιομηχανία, επηρεάζονται και άλλοι τομείς. Για παράδειγμα, της πλήρους κατάργησης των ορυκτών καυσίμων έως το 2045 στην Καλιφόρνια, θα πρέπει να προηγηθεί απόσυρση όλων των νέων οικιακών και μη, συσκευών που λειτουργούν με φυσικό αέριο έως το 2030.
Έτσι, το Λος Άντζελες, αν και σχεδιάζει τη σταδιακή κατάργηση της υποδομής φυσικού αερίου, επενδύει παράλληλα σε νέο σταθμό ηλεκτροπαραγωγής με φυσικό αέριο, προκειμένου να υλοποιήσει τον πρωταρχικό στόχο που είναι η πλήρης κατάργηση του άνθρακα.
Το ίδιο συμβαίνει και σε άλλες χώρες, όπως και στην Ελλάδα. Το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα προβλέπει σταδιακή απεξάρτηση από τον λιγνίτη και μετάβαση σε ένα μέλλον με πράσινη ενέργεια με ενδιάμεσο καύσιμο το φυσικό αέριο. Δεν είναι τυχαίο ότι η επικείμενη απόσυρση των ανθρακικών μονάδων, για την οποία δεσμεύτηκε και ο νέος υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας κ. Κωστής Χατζηδάκης, έχει κινητοποιήσει πέντε παίκτες της ενεργειακής αγοράς («Μυτιληναίος», όμιλος Κοπελούζου, ΓΕΚ Τέρνα, όμιλος Καράτζη και Εlpedison) , οι οποίοι έχουν εξασφαλίσει, ή έχουν καταθέσει, αιτήσεις για άδεια κατασκευής μονάδων ηλεκτροπαραγωγής από φυσικό αέριο.