Η κα. Σδούκου προανήγγειλε, επίσης, την έναρξη δημόσιας διαβούλευσης για τον τρόπο και το ύψος αποζημίωσης των υβριδικών σταθμών, που συνδυάζουν ηλεκτροπαραγωγή από ΑΠΕ και συστήματα αποθήκευσης της ηλεκτρικής ενέργειας.
Όπως τόνισε, «η μετάβαση σε καθαρές μορφές ενέργειας είναι ιδιαίτερα αναγκαία για τα ελληνικά νησιά -που ηλεκτροδοτούνται κατά βάση από συμβατικές, ρυπογόνες μονάδες παραγωγής- τόσο για περιβαλλοντικούς, όσο και για οικονομικούς λόγους. Στόχος του ΕΣΕΚ είναι η εγκατάσταση μέχρι το 2030 περίπου 14.000 MW ΑΠΕ σε όλη τη χώρα. Τα νησιά δεν μπορούν να μείνουν θεατές σε αυτήν την κοσμογονία επενδύσεων, αλλά πρέπει να παίξουν και αυτά το ρόλο τους στον βαθμό που τους αναλογεί. Τα περισσότερα μέσω της διασύνδεσής τους με το Εθνικό Σύστημα Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΕΣΜΗΕ) και της ανάπτυξης σταθμών ΑΠΕ και όσα δεν διασυνδεθούν, μέσω της εγκατάστασης συστημάτων αποθήκευσης σε συνδυασμό με σταθμούς ΑΠΕ.
Το σύνολο των Μη Διασυνδεδεμένων Νησιών σήμερα έχουν σχεδόν κορεσμένα ηλεκτρικά δίκτυα και συνεπώς δεν μπορούν να υποστηρίξουν την εγκατάσταση νέων σταθμών ΑΠΕ πέραν των περιθωρίων που ανακοινώνει η ΡΑΕ. Σύμφωνα με το υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο, για να καταστεί δυνατή η σημαντική ενίσχυση της διείσδυσης των ΑΠΕ, είναι αναγκαία η εγκατάσταση στα νησιά αυτά υβριδικών συστημάτων αποτελούμενων από μονάδες ΑΠΕ και συστήματα αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας
Ήδη στην Ελλάδα λειτουργούν δύο υβριδικοί σταθμοί, στην Ικαρία και στην Τήλο, ενώ προχωρά και το έργο του Κέντρου Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΚΑΠΕ) στον Άγιο Ευστράτιο.
Στόχος είναι οι σταθμοί αυτοί να πολλαπλασιαστούν στα Μη Διασυνδεδεμένα Νησιά της χώρας ώστε να μειωθεί το κόστος της ηλεκτροπαραγωγής και να ενισχυθεί η διείσδυση των ΑΠΕ. Όμως, οι υβριδικοί σταθμοί έχουν παραμείνει τα τελευταία χρόνια στο πρώτο στάδιο αδειοδότησης, την λήψη άδειας παραγωγής, ελλείψει πλαισίου τιμολόγησης.
Καθώς το ΥΠΕΝ αναγνωρίζει το πρόβλημα –είπε η κ. Σδούκου- θα προχωρήσει σύντομα σε δημόσια διαβούλευση μίας ενιαίας πρότασης που θα αφορά στον τρόπο και στο ύψος αποζημίωσης των υβριδικών σταθμών. Μετά το πέρας της, θα αξιολογήσει τα σχόλια που θα υποβληθούν και θα κοινοποιήσει στην Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού για έγκριση ένα νέο, διαφανές πλαίσιο τιμολόγησης για τους υβριδικούς σταθμούς που πέραν από την απόσβεση των επενδύσεων θα διασφαλίζει την μικρότερη δυνατή επιβάρυνση των καταναλωτών ηλεκτρικής ενέργειας.
Παράλληλα όμως, για να προχωρήσει η αξιολόγηση και η χορήγηση αδειών παραγωγής για τις 170 περίπου αιτήσεις που έχουν υποβληθεί στη ΡΑΕ και να δοθεί η δυνατότητα στους επενδυτές να ωριμάσουν τα έργα τους και να εξακριβωθεί ποια και πόσα από τα έργα αυτά μπορούν να υλοποιηθούν, το ΥΠΕΝ εξετάζει την προώθηση νομοθετικής ρύθμισης η οποία θα απλοποιεί το υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο και θα αφαιρεί την υποχρέωση αναφοράς στις άδειες παραγωγής για υβριδικούς σταθμούς των ακριβών τιμών αποζημίωσής τους.
«Πέρα όμως από τους υβριδικούς σταθμούς, θα πρέπει να διευρύνουμε την οπτική μας και να σκεφτούμε πρόσθετες λύσεις ενίσχυσης της διείσδυσης των ΑΠΕ στα αυτόνομα νησιωτικά συστήματα που να παρέχουν τη δυνατότητα σε απλούς παραγωγούς ΑΠΕ να συμμετάσχουν στο εγχείρημα αυτό. Θα μπορούσε να εξεταστεί η εγκατάσταση σε ένα αυτόνομο νησιωτικό σύστημα ενός συστήματος αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας, που θα δώσει τη δυνατότητα να αυξηθούν τα περιθώρια εγκατάστασης νέων μη ελεγχόμενων σταθμών ΑΠΕ από ιδιώτες και η ΡΑΕ να προβεί στη συνέχεια σε διενέργεια διαγωνισμού για εγκατάσταση π.χ. αιολικών και φωτοβολταϊκών στο νησί αυτό, περιορίζοντας έτσι το κόστος για τους καταναλωτές. Θα μπορούσε επίσης να διερευνηθεί και η δυνατότητα διενέργειας διαγωνισμού για έργα ΑΠΕ που θα συνοδεύονται υποχρεωτικά από μικρή μπαταρία».
Στο σημείο αυτό να θυμίσουμε ποιά ήταν η σχετική γνωμοδότηση της ΡΑΕ που είχε παρουσιαστεί το 2018 και προέβλεπε, σε γενικές γραμμές, τα εξής:
Η μέγιστη τιμή αποζημίωσης των υβριδικών σταθμών είναι 200 ευρώ ανά Μεγαβατώρα, με την αποζημίωση να αποτελείται από δύο συνιστώσες: την αμοιβή για την παραγόμενη ενέργεια και την αμοιβή για τη διαθεσιμότητα του σταθμού (ένα είδος ΑΔΙ ειδικά για τα υβριδικά). Η μέγιστη τιμή θα επανεξετάζεται κάθε τρία χρόνια.
Το σκέλος της ενέργειας αφορά την ελεγχόμενη παραγωγή έως 3500 MWh εγγυημένης παραγωγής . Το σκέλος ισχύος αφορά την όποια πρόσθετη παραγωγή καθώς και τη μη ελεγχόμενη δηλαδή την παραγωγή ΑΠΕ η οποία θα αμείβεται με τις τιμές αναφοράς των ΑΠΕ.
Η διάρκεια του σχήματος στήριξης σε κάθε νησί θα εξαρτάται από το αν έχει ενταχθεί ή όχι στο 10ετές του ΑΔΜΗΕ η διασύνδεση του νησιού. Σε περίπτωση διασύνδεσης, εγγύηση παρέχεται για ένα αρχικό χρονικό διάστημα 7 ή 5 χρόνων αντίστοιχα. Σε κάθε περίπτωση, η μέγιστη διάρκεια του σχήματος στήριξης θα είναι 23 χρόνια για αντλητικά υβριδικά (η μέθοδος αποθήκευσης ενέργειας είναι η αντλησιοταμίευση) και 21 χρόνια για τα λοιπά υβριδικά που για την αποθήκευση χρησιμοποιούν μπαταρίες.
Πρέπει να σημειωθεί, τέλος, ότι η πρώτη αντίδραση υποψήφιων επενδυτών στη γνωμοδότηση της ΡΑΕ ήταν αρνητική για τις προτεινόμενες ταρίφες, καθώς είχαν υποστηρίξει ότι τα έργα "δεν βγαίνουν" και συνεπώς η τεχνολογία των υβριδικών δεν μπορεί να προχωρήσει υπό αυτές τις συνθήκες. Ωστόσο έχει διαρρεύσει πάνω από ένας χρόνος και το ερώτημα είναι τι θα καταθέσουν τώρα στη διαβούλευση οι επενδυτές.
Τέλος, η κα. Σδούκου αναφέρθηκε στο θεσμό των ενεργειακών κοινοτήτων και τη συμμετοχή των νησιών στο Εθνικό Σχέδιο Πολιτικής για την ανάπτυξη της αγοράς των εναλλακτικών καυσίμων.