Η ΥΑΦΑ συνίσταται στην αξιοποίηση του υπό εξάντληση υποθαλάσσιου κοιτάσματος φυσικού αερίου της Ν. Καβάλας, ως υπόγειας αποθήκης φυσικού αερίου (UGS). Το εν λόγω κοίτασμα, λόγω της γεωλογίας, του μεγέθους, της εγγύτητάς του με τη νότια δίοδο αγωγών των υφιστάμενων υποδομών και της μοναδικότητας του στην Ελλάδα, καθίσταται ιδανικό για την προτεινόμενη χρήση.
Το κοίτασμα «Νότια Καβάλα» με επιφάνεια 5 τετραγωνικών χιλιομέτρων βρίσκεται στον ομώνυμο Κόλπο, και 11 χιλιόμετρα νοτίως του πετρελαϊκού κοιτάσματος του Πρίνου, σε βάθος 1.700 μέτρων.
Η Υπόγεια Αποθήκη της Νότιας Καβάλας αποτελεί ενεργειακή υποδομή που θα ενισχύσει την ασφάλεια εφοδιασμού της Ελληνικής Αγοράς και θα βελτιώσει την διαχείριση του χαρτοφυλακίου των Προμηθευτών Φυσικού Αερίου. Η εν λόγω υποδομή θα συμβάλλει καθοριστικά στη βελτιστοποίηση της εξισορρόπησης φορτίου και θα ενισχύσει την ασφάλεια εφοδιασμού της αγοράς φυσικού αερίου, σε εθνικό και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, προς όφελος του τελικού καταναλωτή.
Σύμφωνα με τον προκαταρκτικό σχεδιασμό του έργου, η χωρητικότητα της υπόγειας αποθήκης εκτιμάται περίπου στο 1 δισ. κυβικά μέτρα (bcm). Ο ετήσιος ενεργός διακινούμενος όγκος εκτιμάται σε 360 εκατ. Nm3, ή σε 720 εκατ. Nm3, για έναν ή δύο κύκλους ετησίως, αντίστοιχα. Παράλληλα, η μέγιστη ημερήσια δυναμικότητα απόληψης φυσικού αερίου και εισαγωγής στο Εθνικό Σύστημα Μεταφοράς Φυσικού Αερίου (ΕΣΜΦΑ) εκτιμάται σε 4 εκατ. Nm3/d και η μέγιστη ημερήσια δυναμικότητα εισπίεσης της Υπόγειας Αποθήκης με Φυσικό Αέριο, εκτιμάται σε 5 εκατ. Nm3/d.
Ο υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Γεράσιμος Θωμάς και η γενική γραμματέας Ενέργειας και Ορυκτών Πρώτων Υλών, Αλεξάνδρα Σδούκου ολοκλήρωσαν όλες τις διαδικασίες που απαιτούνταν ώστε να λάβει την τελική μορφή του το πλαίσιο λειτουργίας του εξαντλημένου κοιτάσματος της θαλάσσιας περιοχής. Έτσι, η Ελλάδα θα καταστεί μία από τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης που θα ενισχύσει τους υπόγειους αποθηκευτικούς χώρους φυσικού αερίου της ένωσης, παρέχοντας την αναγκαία ασφάλεια ενεργειακού εφοδιασμού των κρατών – μελών της.
Η ΚΥΑ, δημιουργεί, επί της ουσίας, το νομικό κέλυφος για τη λειτουργία της ΥΑΦΑ καθώς, σύμφωνα με τα όσα αναφέρουν καλά πληροφορημένες πηγές του υπουργείου, περιγράφει τη διαδικασία και τις προϋποθέσεις παραχώρησης της χρήσης, ανάπτυξης και εκμετάλλευσης του έργου.
Οι ίδιες πληροφορίες θέλουν την ΡΑΕ να αναλαμβάνει να διεκπεραιώσει τα τεχνικά ζητήματα που ανακύπτουν, όπως το ρυθμιζόμενο έσοδο, την ελάχιστη απόδοση του έργου, αλλά και θα προσδιορίζει τα ελάχιστα επίπεδα υποχρεωτικής ελεύθερης διαθέσιμης χωρητικότητας που πρέπει να τηρεί ο επενδυτής, ώστε να διασφαλίζεται η ενεργειακή ασφάλεια της χώρας. Υπ’ αυτή την έννοια, οι ενδιαφερόμενοι να αποθηκεύσουν καύσιμο, θα πληρώνουν τέλη, τα οποία θα αφαιρούνται, στη συνέχεια, από το ρυθμιζόμενο έσοδο.
Επίσης, το ΤΑΙΠΕΔ, εκτιμά την έναρξη του διαγωνισμού παραχώρησης για το εξαντλημένο κοίτασμα, χωρητικότητας τουλάχιστον 360 εκ. κυβικών μέτρων, στο πρώτο εξάμηνο του επομένου έτους. Το ύψος της επένδυσης εκτιμάται μεταξύ 300-400 εκ. ευρώ, με την κοινοπραξία STORENGY, που έχουν συστήσει οι Engie, Energean Oil & Gas και ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ να έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον, ενώ δεν αποκλείεται στην όλη διαδικασία να συμμετάσχει και ο ΔΕΣΦΑ.
Θυμίζουμε ότι στην Ευρωπαϊκή Ένωση υπάρχουν 126 υπόγειες αποθήκες, με συνολική ενεργή δυναμικότητα 80 δισ. κυβικά μέτρα φυσικού αερίου, που αντιστοιχεί σε περίπου 15% της ετήσιας ζήτησης. Η μεγαλύτερη αναλογία αφορά σε χώρες που κατέχουν σημαντικό ρόλο σε επίπεδο διαμετακόμισης, όπως η Αυστρία, η Σλοβακία και η Τσεχία.
Επί του παρόντος, το κοίτασμα φυσικού αερίου Νοτίου Καβάλας στο Θρακικό Πέλαγος διαχειρίζεται η Energean Oil & Gas S.A. Το έργο έχει ήδη συμπεριληφθεί στον κατάλογο των Έργων Ευρωπαϊκού Ενδιαφέροντος (PCI) που υιοθετήθηκε στις 17 Οκτωβρίου 2017 από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τα Κράτη- Μέλη στην συνάντηση των Περιφερειακών Ομάδων για τα PCI και έχει ενταχθεί στο Επιχειρησιακό Πλάνο Ανάπτυξης του ΤΑΙΠΕΔ.