Η συνάντηση κορυφής των δύο ανδρών πραγματοποιείται σε μια περίοδο κατά την οποία οι σχέσεις ανάμεσα στις δύο χώρες έχουν επιβαρυνθεί ύστερα από σωρεία προκλήσεων από την πλευρά της Άγκυρας και ενώ η διεθνής κοινότητα επικρίνει τις τουρκικές ενέργειες και κυρίως το -προς το παρόν μυστικό- σύμφωνο που υπέγραψε η Άγκυρα με την κυβέρνηση της Λιβύης, το οποίο επιχειρεί να δημιουργήσει αυθαίρετα τετελεσμένα στη χάραξη θαλασσίων ζωνών στην ανατολική Μεσόγειο.
Ήδη, από χθες Τρίτη, το State Department χαρακτήρισε «προκλητικό και μη χρήσιμο» το εν λόγω μνημόνιο, ενώ και η ρωσική διπλωματία σε ηπιότερους τόνους αποδοκίμασε την τουρκολιβυκή συμφωνία, συνιστώντας «σύνεση» στα συμβαλλόμενα μέρη.
Παράλληλα η γενικότερη στάση της Τουρκίας στο πλαίσιο της Ατλαντικής Συμμαχίας προκάλεσε τα πυρά και του Γάλλου προέδρου Μανουέλ Μακρόν ο οποίος είχε μία δύσκολη συνάντηση με τον Ντόναλντ Τραμπ στο περιθώριο της Συνόδου του ΝΑΤΟ.
Από την πλευρά του ο Κυρ. Μητσοτάκης μιλώντας χθες Τρίτη σε στενούς συνεργάτες του τόνισε ότι θα θέσει στον πρόεδρο Ερντογάν όλα τα θέματα της τουρκικής προκλητικότητας. "Θα μιλήσουμε με ανοιχτά χαρτιά. Και είναι προς το συμφέρον και της Τουρκίας να αναδιπλωθεί από προκλητικές ενέργειες", φέρεται να είπε ο πρωθυπουργός και πρόσθεσε πως η στάση της Τουρκίας οδηγεί στη διπλωματική απομόνωσή της.
Ο πρωθυπουργός παράλληλα αναμένεται να θέσει το θέμα της τουρκικής προκλητικότητας και κατά την παρέμβασή του στη Σύνοδο και όπως ο ίδιος έχει προανήγγειλε, θα ζητήσει από τη Συμμαχία να πάρει θέση. Όπως μάλιστα έχει τονίσει κατά το παρελθόν «η τακτική των ίσων αποστάσεων αδικεί κατάφωρα την Πατρίδα μας που ουδέποτε επιδίωκε την ένταση στην περιοχή μας».
Σε ό,τι αφορά στην ουσία του ζητήματος οι ελληνικές θέσεις είναι σαφείς: Η απόπειρα της Τουρκίας να καταργήσει θαλάσσιες ζώνες νησιών, όπως η Κρήτη, η Ρόδος, η Κάρπαθος και το Καστελόριζο, μετερχόμενη τεχνάσματα όπως άκυρα διμερή μνημόνια, δεν παράγει διεθνώς έννομα αποτελέσματα. Δεν μπορεί δηλαδή να θίξει κυριαρχικά δικαιώματα των νησιών μας, που είναι εδραιωμένα στο Διεθνές Δίκαιο και, ειδικότερα, στο Δίκαιο της Θάλασσας.