από την τοποθέτηση του προέδρου και διευθύνοντος συμβούλου της ΔΕΗ διαφαίνεται ότι υπάρχουν …δεύτερες σκέψεις. Ειδικότερα, ο κ. Στάσσης ανέφερε τα εξής: «Κανονικά για καθαρά χρηματοοικονομικούς λόγους θα έπρεπε να κλείσουμε όλες τις μονάδες. Τις κρατάμε μέχρι το 2023 με κόστος ακριβώς για να μην υπάρξει κανένα πρόβλημα επάρκειας στο σύστημα ηλεκτρισμού. Διεκδικούμε όμως, και είμαστε σε διάλογο με τους θεσμούς και το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κάποιου είδους μηχανισμό επανάκτησης του κόστους, χωρίς να βγάζουμε κέρδος, για να στηρίξουμε το σύστημα. Πολύ σύντομα θα οριοθετηθεί αυτός ο μηχανισμός. Το αν χρειαστεί να παραταθούν ο μηχανισμός αυτός και η λειτουργία λιγνιτικών μονάδων θα εξαρτηθεί από τη γενικότερη πολιτική των Βρυξελλών σε θέματα στήριξης και αμοιβής νέων σταθμών ηλεκτροπαραγωγής που πρόκειται να κατασκευαστούν. Θα το δούμε στα επόμενα τέσσερα χρόνια».
Σύμφωνα με τον ίδιο, εντός του 2020 θα κλείσει το Αμύνταιο. «Αυτή τη στιγμή είναι σε εξέλιξη επένδυση από τρίτον για την τηλεθέρμανση, η οποία αναμένεται να τεθεί φέτος σε λειτουργία. Αν όλα πάνε καλά, περί τον Σεπτέμβριο ο σταθμός θα μπορεί να σταματήσει».
Τις ενστάσεις του ως προς το σχέδιο ταχείας απολιγνιτοποίησης είχε εκφράσει προ ημερών και ένας πρώην επικεφαλής της ΔΕΗ, και νυν πρόεδρος του Παγκοσμίου Δικτύου Πολιτικής για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας REN21, ο κ. Αρθούρος Ζερβός μιλώντας από το βήμα του συνεδρίου Athens Energy Dialogues. Αναφερόμενος στο αναθεωρημένο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ) και τον στόχο που θέτει για απολιγνιτοποίηση έως το 2028, είχε επισημάνει ότι, η απόσυρση των μονάδων «Μελίτη Ι», «Άγιος Δημήτριος V» και «Μεγαλόπολη IV» δεν είναι απαραίτητο να γίνουν έως το 2023.
«θα χάσεις 4.000 μεγαβάτ μέσα σε 4 χρόνια και θα τα αντικαταστήσεις με τί;», αναρωτήθηκε ο κ. Ζερβός, υπογραμμίζοντας στη συνέχεια ότι η λύση για τη χώρα δεν είναι η αντικατάσταση των μονάδων με αντίστοιχες φυσικού αερίου, αλλά με Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ) βάσει ενός εύλογου χρονοδιαγράμματος. «Ήδη έχουμε εξάρτηση από ξένους ενεργειακούς πόρους και βιώσαμε στο παρελθόν δύο κρίσεις εφοδιασμού με αέριο», τόνισε ο κ. Ζερβός.
Η ταχεία απολιγνιτοποίηση, σύμφωνα με τον ίδιο, δημιουργεί προβλήματα ασφάλειας εφοδιασμού και, όπως ανέφερε, το φυσικό αέριο είναι επίσης ένα ορυκτό καύσιμο για αυτό και η αγορά ενέργειας της χώρας πρέπει να βοηθηθεί χωρίς να εξαρτηθεί από τις μονάδες φυσικού αερίου, πριν περάσει στις ΑΠΕ.
Το νέο ΕΣΕΚ αν και προς τη σωστή κατεύθυνση, εξακολουθεί να στηρίζεται στα ορυκτά καύσιμα επιτυγχάνοντας το 2030 μείωση 42% στις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου (συγκριτικά με τα επίπεδα του 1990), όταν η Ευρώπη προσανατολίζεται σε στόχους που μπορεί να φτάσουν και το 55% το 2030, με ορίζοντα πλήρους κλιματικής ουδετερότητας ως το 2050.
Σε εθνικό επίπεδο, το στοίχημα είναι η ενέργεια που θα χαθεί από τη λιγνιτική παραγωγή να αντικατασταθεί από ΑΠΕ σε συνδυασμό με τεχνολογίες αποθήκευσης ενέργειας. Και σύμφωνα με τα όσα αναφέρει σε ανακοίνωσή της για τις προκλήσεις του νέου ΕΣΕΚ, η δεξαμενή σκέψης The Green Tank «δυστυχώς το νέο ΕΣΕΚ επιλέγει το φυσικό αέριο να υποκαταστήσει το μεγαλύτερο μέρος της λιγνιτικής παραγωγής. Ωστόσο, υπάρχουν έργα αντλησιοταμίευσης ή/και μετατροπής λιγνιτικών μονάδων σε συστήματα αποθήκευσης ενέργειας που θα μπορούσαν να υλοποιηθούν σε σύντομο χρονικό διάστημα και τα οποία σε συνδυασμό με μια εμπροσθοβαρή ανάπτυξη ΑΠΕ, να καλύψουν τα κενά ισχύος που θα προκύψουν από την απόσυρση των λιγνιτικών μονάδων».
Πάντως, η ΔΕΗ έχει βάλει ως στόχο τα 500 MW ενέργειας από ΑΠΕ την επόμενη διετία από 150 ΜW σήμερα. Έως το καλοκαίρι αναμένεται να δημοπρατήσει «πράσινα» έργα 280 MW ενώ έχει ήδη ένα χαρτοφυλάκιο ώριμων έργων υπό ανάπτυξη 6,2 GW. Τα μισά έργα θα τα «τρέξει» η «ΔΕΗ Ανανεώσιμες» και τα υπόλοιπα με εταίρους και συνεργασίες. Είναι αξιοσημείωτο ότι η θυγατρική της ΔΕΗ εντός του 2019 ολοκλήρωσε το repowering επτά πάρκων (Ικαρία, Κάρπαθος, Σάμος, Χίος, Μαρμάρι, Λέσβος) - στη θέση 62 παλαιών ανεμογεννητριών συνολικής ισχύος 13MW που είχαν σταματήσει ή είχαν κατέβει παλαιότερα, εγκατέστησε 15 νέες.
Παράλληλα, η εταιρεία σχεδιάζει να αναπτύξει σε μια τριετία την κατασκευή φωτοβολταϊκών ισχύος 2,5 γιγαβάτ, εκμεταλλευόμενη τις τεράστιες εκτάσεις των λιγνιτικών πεδίων που θα μείνουν ανενεργές, συμβάλλοντας παράλληλα και στο σχέδιο δίκαιης μετάβασης των περιοχών της Δυτικής Μακεδονίας. Άλλωστε, από τις μεγαλύτερες προκλήσεις που φέρνει ο σχεδιασμός της απολιγνιτοποίησης είναι η στροφή της τοπικής οικονομίας στις λιγνιτικές περιοχές της χώρας προς μια διαφορετική βιώσιμη κατεύθυνση.