Η κρίση που έφερε η πανδημία «ξεγύμνωσε» τον εύθραυστο τομέα της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας. Ο κορωνοϊός αναμένεται να αναδειχθεί σε ένα …stress test για τις εταιρείες του κλάδου (παραγωγούς και προμηθευτές, αλλά και διαχειριστές των δικτύων), με τον βηματισμό της κυβέρνησης στην εποχή της πανδημίας να κινείται ταχύτατα προς την κατεύθυνση της δημιουργίας ενός μηχανισμού εγγυοδοσίας για τις εταιρείες ηλεκτρισμού, προκειμένου να στηριχθούν και να παραμείνουν όρθιες. 

Κι αυτό διότι, η αναστολή πληρωμών των τιμολογίων ρεύματος βρίσκεται …προ των πυλών. Το παζλ αποδεικνύεται ιδιαιτέρως δύσκολο, καθώς η αγορά αναμένεται να βρεθεί αντιμέτωπη με ένα σοβαρό πρόβλημα ρευστότητας.

Οι φόβοι εστιάζουν στην πιθανότητα πολλές από τις 220.000 επιχειρήσεις που έχουν βάλει προσωρινά λουκέτο – πιθανώς και αρκετά από τα νοικοκυριά των 600.000 εργαζομένων σε αυτές - να μην μπορέσουν να πληρώσουν τους λογαριασμούς ρεύματος, αλλά και φυσικού αερίου.   

Οι απώλειες ενδέχεται να φτάσουν τα 650 εκατ. ευρώ, στην περίπτωση που οι εισπράξεις των εταιρειών προμήθειας ρεύματος τους επόμενους τρεις μήνες μειωθούν κατά 30%, όπως δείχνουν οι υπολογισμοί που έχει κάνει το επιτελείο του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ). Και η μείωση των εισπράξεων θα φέρει ένα ντόμινο στην αγορά, διότι δεν θα αφορά μόνο στο λεγόμενο ανταγωνιστικό σκέλος των τιμολογίων, αλλά και στις ρυθμιζόμενες χρεώσεις, επηρεάζοντας έτσι όχι μόνο τις ίδιες τις εταιρείες, αλλά και μια σειρά άλλων φορέων όπως τους Διαχειριστές των Δικτύων (ΑΔΜΗΕ-ΔΕΔΔΗΕ), την τοπική αυτοδιοίκηση (αφού οι λογαριασμοί περιλαμβάνουν και τα δημοτικά τέλη) αλλά και τους παραγωγούς Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ), οι οποίοι αποζημιώνονται μέσω του ΕΤΜΕΑΡ, του τέλους που καταβάλλουν οι πολίτες υπέρ της πράσινης ενέργειας.  

Ήδη η εισπραξιμότητα έχει αρχίσει να έχει σοβαρές ρωγμές, με τη ΔΕΗ να αντιμετωπίζει τα μεγαλύτερα προβλήματα, καθώς διαχειρίζεται το 70% της κατανάλωσης, ένα βάρος συσσωρευμένων ληξιπρόθεσμων χρεών που φτάνουν τα 2,5 δισεκ. ευρώ, και μια εύθραυστη οικονομική «υγεία» η οποία, παρά τα μέτρα που έχουν ληφθεί, δεν έχει ακόμη αναρρώσει. Μια νέα κρίση ρευστότητας δεν αποκλείεται να της δώσει τη …χαριστική βολή, με ότι αυτό σημαίνει για την ασφάλεια εφοδιασμού της χώρας, αλλά και την εθνική οικονομία.

Η εισπραξιμότητα της ΔΕΗ έχει ήδη πέσει κατά περίπου 30%, ενώ προβλήματα αντιμετωπίζουν και ιδιώτες πάροχοι ενέργειας, κυρίως εκείνοι που το πελατολόγιό τους κατέχει υψηλά ποσοστά στη μέση τάση, δηλαδή σε επιχειρήσεις που λόγω κορωνοιού έχουν παύσει τη λειτουργία τους. Παράλληλα, η ζήτηση ενέργειας έχει περιοριστεί. Μια μικρή ανάσα μπορεί να δώσει η πτώση των τιμών δικαιωμάτων εκπομπών ρύπων (μειώθηκαν σχεδόν κατά 18%, αγγίζοντας το χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων δύο ετών και φτάνοντας την περασμένη Πέμπτη λίγο πάνω από 15 ευρώ ανά τόνο), καθώς και των τιμών του πετρελαίου και του φυσικού αερίου.

Η κυβέρνηση, όπως ανέφερε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας κ. Κωστής Χατζηδάκης, σε συνεννόηση με το υπουργείο Οικονομικών προχωρούν στη δημιουργία ενός μηχανισμού εγγυοδοσίας για τις επιχειρήσεις ρεύματος, το οποίο θα παρέχει κεφάλαιο κίνησης στις εταιρείες. «Για τον σκοπό αυτό βρισκόμαστε σε συνεννοήσεις με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (EΙB) και την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (EBRD).  Έχοντας λοιπόν κάνει αυτή την προσπάθεια που θα ολοκληρώσουμε τις επόμενες ημέρες, έχοντας δημιουργήσει  αυτό το «μαξιλάρι», οι εταιρείες θα μπορούν να προχωρήσουν σε κάποιες κινήσεις.  Στο πλαίσιο αυτό, ενθαρρύνουμε τις εταιρείες του κλάδου ενέργειας να πάρουν τα μέτρα εκείνα που μπορούν να αντέξουν», υπογράμμισε ο κ. Χατζηδάκης, ο οποίος κάλεσε τις εταιρείες, κάνοντας τους λογαριασμούς τους, να πάρουν όλα τα αναγκαία μέτρα, στο πλαίσιο της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης,  σε ένδειξη αλληλεγγύης στους πληττόμενους αυτήν την ώρα Έλληνες. Μάλιστα, ο υπουργός, σε χθεσινές του δηλώσεις, ανέφερε ότι, εντός της εβδομάδας θα υπάρξουν ανακοινώσεις.

Όσον αφορά στις αποκοπές ρεύματος, ο κ. Χατζηδάκης τόνισε ότι υπάρχει συνεννόηση με τη ΔΕΗ και με τους ιδιώτες παρόχους και ότι η προσπάθεια της Πολιτείας είναι να μην εκμεταλλευθούν την κρίση οι στρατηγικοί κακοπληρωτές, οι οποίοι εκμεταλλεύονται διάφορες καταστάσεις για να μην πληρώνουν ενώ έχουν οικονομική άνεση. Και πρόσθεσε: «Για τους αδύναμους υπάρχει ένα σαφές και ενισχυμένο για τις ευάλωτες ομάδες πλαίσιο το οποίο ισχύει και θα συνεχίσει να ισχύει. Δεν θα υπάρξει κανένα πρόβλημα για τους ανθρώπους που έχουν πραγματικά ανάγκη».