Το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο (ΠΔΠ) της περιόδου 2021-2027 θα κληθεί να παίξει καταλυτικό ρόλο στις προσπάθειες για την ανάκαμψη της ευρωπαϊκής οικονομίας, τόσο με απευθείας εμπροσθοβαρείς χρηματοδοτήσεις στα κράτη-μέλη όσο και ως εργαλείο μόχλευσης για την άντληση κεφαλαίων από τις αγορές, ώστε στη συνέχεια να χρησιμοποιηθούν από τα κράτη-μέλη. Αυτό προκύπτει από τις δηλώσεις των προέδρων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ και της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, που βρίσκονται σε στενή συνεργασία για να ετοιμάσουν την ευρωπαϊκή απάντηση για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων του κορονοϊού στην οικονομία.

 

Τις τελευταίες μέρες Ευρωπαίοι αξιωματούχοι έκαναν λόγο για προικοδότηση του νέου προσωρινού ταμείου ανάκαμψης με ένα ποσό που θα μπορούσε να φτάσει και το 1,5 τρισ. ευρώ. Χθες, τόσο ο κ. Μισέλ όσο και η κ. Φον ντερ Λάιεν απέφυγαν να αναφερθούν σε συγκεκριμένα ποσά, ωστόσο άφησαν σαφέστατα να εννοηθεί ότι η απάντηση των Ευρωπαίων θα είναι ανάλογη του μεγέθους της κρίσης.

Ειδικότερα, όπως επισήμανε ο κ. Μισέλ, στην τηλεδιάσκεψη των Ευρωπαίων ηγετών, που θα γίνει στις 23 Απριλίου και θα είναι η τέταρτη από την αρχή της πανδημίας, δεν θα καθοριστεί το ποσό του ταμείου ανάκαμψης γιατί αυτή τη στιγμή κανένας δεν γνωρίζει το οικονομικό κόστος της κρίσης. Μόλις γνωρίσουμε τις επιπτώσεις της κρίσης, τότε θα μπορούμε να συζητήσουμε για το ποσό, είπε.

Σε τέσσερις άξονες

Αναφορικά με τη συνεδρίαση της επόμενης βδομάδας τόνισε ότι οι ηγέτες θα επικεντρωθούν σε τέσσερις άξονες και θα καθοριστούν κατευθυντήριες γραμμές σε σχέση με τις προτεραιότητες τις επόμενες βδομάδες.

Ο πρώτος άξονας συζήτησης έχει να κάνει με την επαναφορά σε τροχιά της ενιαίας αγοράς, η οποία έχει δεχθεί σημαντικό πλήγμα με την κρίση του κορονοϊού. Στο πλαίσιο αυτό, η εισήγηση των δύο προέδρων είναι να χρησιμοποιηθεί η πανδημία ως ευκαιρία για την επιτάχυνση των προτεραιοτήτων της Ευρώπης, όπως η νέα βιομηχανική πολιτική που θα είναι προσαρμοσμένη στην Πράσινη Συμφωνία και ο ψηφιακός μετασχηματισμός.

Ο δεύτερος άξονας έχει να κάνει με τις επενδύσεις, όπου υπάρχει σύμφωνα με τον κ. Μισέλ υπέρτατη ανάγκη να έχουν μαζικό χαρακτήρα, ενώ το βασικό εργαλείο που θα χρησιμοποιηθεί θα είναι, όπως είπε, το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο της περιόδου 2021-2027, το οποίο θα συμφωνηθεί μέσα στους επόμενους μήνες.

Ο τρίτος άξονας προτεραιότητας έχει να κάνει με τον διεθνή ρόλο της Ε.Ε., όπου φιλοδοξία των Ευρωπαίων είναι να παίξουν πρωταγωνιστικό ρόλο την επόμενη μέρα, πολιτικό και οικονομικό. Ο τέταρτος άξονας έχει κάνει με τη διακυβέρνηση την επόμενη μέρα, όπου ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου θεωρεί ότι «θα πρέπει να βγάλουμε τα συμπεράσματα αυτής της κρίσης, ώστε στο μέλλον να γίνουμε πιο αλληλέγγυοι μεταξύ μας, αλλά και για να μπορούμε να διαχειριστούμε πιο αποτελεσματικά και από κοινού ανάλογες κρίσεις».

Συμφωνία αλληλεγγύης

Απαντώντας σε ερώτηση για το ταμείο ανάκαμψης, ο κ. Μισέλ είπε ότι καταρχήν όλες οι χώρες συμφωνούν με τη σύστασή του, κάτι που φάνηκε και από την απόφαση του Εurogroup στις 9 Απριλίου. Υπάρχουν διαφορετικές απόψεις μεταξύ των κρατών-μελών για τα χρηματοδοτικά εργαλεία που θα προικοδοτήσουν το ταμείο, αλλά κανένας δεν διαφωνεί ότι θα πρέπει να υπάρξει αλληλεγγύη μεταξύ των κρατών-μελών, είπε. Αυτό που ο ίδιος θεωρεί απολύτως αναγκαίο είναι να υπάρξουν αποφάσεις πολύ σύντομα, ίσως και μέσα στις επόμενες εβδομάδες.

Από την πλευρά της η κ. Φον ντερ Λάιεν υπογράμμισε ότι το εργαλείο της ανάκαμψης θα είναι το ΠΔΠ και πως η Επιτροπή βρίσκεται σε φάση επεξεργασίας που θα ολοκληρωθεί σύντομα για την προσαρμογή του στις ανάγκες της αντιμετώπισης της κρίσης. Ερωτηθείσα σχετικά απέφυγε να αναφέρει εάν στη νέα πρόταση που θα κάνει για το ΠΔΠ θα εισηγείται μεγαλύτερο ποσό από τα 1.136 δισ. ευρώ της αρχικής πρότασης. Ωστόσο, άφησε σαφέστατα να εννοηθεί ότι η πρόταση για την άμεση και έμμεση αξιοποίηση του ΠΔΠ που θα υποβάλει θα συνεισφέρει καταλυτικά στην ανάκαμψη της ευρωπαϊκής οικονομίας. Σύμφωνα με την κ. Φον ντερ Λάιεν το νέο ΠΔΠ θα έχει εμπροσθοβαρή χαρακτήρα, δηλαδή θα διαθέσει πολύ μεγαλύτερα ποσά τα πρώτα χρόνια της υλοποίησής του, η οποία ξεκινάει το 2021. Χρειαζόμαστε κύμα επενδύσεων, ανέφερε χαρακτηριστικά, κάνοντας λόγο για ένα σχέδιο Μάρσαλ. Επιπλέον, το γεγονός ότι βρισκόμαστε στην έναρξη υλοποίησης του ΠΔΠ είναι πολύ θετικό, σύμφωνα με την ίδια, γιατί μπορούν να αντληθούν από τις αγορές μεγάλα ποσά, που θα βοηθήσουν τα κράτη-μέλη να χρηματοδοτήσουν τις επενδύσεις που χρειάζονται.

Ακριβή λογαριασμό ζητεί ο Σολτς

«Χρειαζόμαστε σαφήνεια σχετικά με το πόσα χρήματα είναι απαραίτητα για την οικονομική ανάκαμψη και μόνο τότε μπορούμε να συζητήσουμε τη δομή του προγράμματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης» δήλωσε ο υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας Όλαφ Σολτς (φωτογραφία), αναφερόμενος στο ενδεχόμενο έκδοσης ομολόγων από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή με εγγύηση των κρατών-μελών. «Η πρόκληση της οικονομικής ανάκαμψης της Ευρώπης μετά την κρίση απαιτεί κοινές ευρωπαϊκές απαντήσεις» τόνισε ακόμη ο κ. Σολτς σε συνέντευξη που παραχώρησε στο ειδησεογραφικό πρακτορείο Reuters, με αφορμή την αποψινή τηλεδιάσκεψη των υπουργών Οικονομικών και τραπεζιτών των χωρών του G20.

Προικοδότηση του ταμείου

Τόσο ο κ. Μισέλ και όσο και η κ. Φον ντερ Λάιεν απέφυγαν να απαντήσουν αν το «κορονο-ομόλογο» εξακολουθεί να είναι στο «τραπέζι» ως εναλλακτική λύση. Αυτό που ανέφεραν είναι ότι υπάρχουν πολλοί τρόποι για την άντληση χρημάτων και πως σε κάθε περίπτωση μπορεί να βρεθούν χρηματοδοτικά εργαλεία για την προικοδότηση του ταμείου, ακόμη και μέσα στο τρέχον έτος από τις αγορές, έστω κι αν δεν έχει εγκριθεί ακόμη το ΠΔΠ της περιόδου 2021-2027. Μάλιστα, η κ. Φον ντερ Λάιεν αναφέρθηκε στη μεγάλη εμπειρία και τεχνογνωσία που έχει η Κομισιόν και μέσω της ΕΤΕπ σε μόχλευση στις αγορές.

Κεφάλαια έως το καλοκαίρι

Στην έκδοση κοινού χρέους αναφέρθηκε και ο πρόεδρος του Εurogroup, Μάριο Σεντένο, ο οποίος σε συνέντευξη Τύπου στην ιταλική εφημερίδα «Corriere della Sera» δεν απέκλεισε αυτό το ενδεχόμενο. Όταν ρωτήθηκε κατά πόσο θα μπορούσε να εκδοθεί «κορονο-ομόλογο» για τη χρηματοδότηση της ανάπτυξης, απάντησε ότι αυτό δεν είναι απαραίτητο, αλλά δεν το αποκλείει. Υπάρχει μια πρόταση να χρησιμοποιηθεί ο ευρωπαϊκός προϋπολογισμός και μια να εκδοθεί κοινό χρέος, είπε, προσθέτοντας ότι το ένα δεν εξαιρεί το άλλο. Ο ίδιος εκτίμησε ότι τα ευρωπαϊκά κεφάλαια που θα απαιτηθούν για να επανεκκινήσουν τις οικονομίες τους πρέπει να είναι διαθέσιμα στα τέλη της άνοιξης-αρχές καλοκαιριού, ενώ προέβλεψε ότι το κοινοτικό ΑΕΠ δεν θα επιστρέψει στα επίπεδα του 2019 πριν από μια διετία.

(Από τη Ναυτεμπορική)