Με το πετρέλαιο να πλησιάζει τιμές καυτές για το πορτοφόλι του καταναλωτή και αυτόν τον χειμώνα, η λύση για όλο και περισσότερους ακούει στο όνομα φυσικό αέριο – μέσα στο τελευταίο δίμηνο η Εταιρεία Παροχής Αερίου Αττικής έχει δεχθεί περισσότερες από 10.825 κλήσεις εκδήλωσης ενδιαφέροντος (4.039 πέρυσι). Αντίστοιχα οι αιτήσεις που κατατέθηκαν μέσα στο ίδιο διάστημα στη Θεσσαλονίκη είναι 4.268 και στη Θεσσαλία 1.463.
Στη χώρα μας, το μεγαλύτερο ποσοστό όσων το χρησιμοποιούν αφορά τη θέρμανση και πολύ λιγότερο το μαγείρεμα ή για ζεστό νερό. Παρά ταύτα «βλέπουν» διαφορά στο πορτοφόλι τους, ενώ δηλώνουν πολύ ικανοποιημένοι και με την απόδοση. Ο 65χρονος κ. Δημήτρης Δουσαΐτης ήταν ο πρώτος στη γειτονιά του (Κηφισιά) που συνδέθηκε με το φυσικό αέριο, και όπως λέει, οι υπόλοιποι τον ακολούθησαν. «Μένω σε μονοκατοικία και φέτος θα είναι ο τρίτος χειμώνας που το χρησιμοποιούμε», λέει στην «Κ». «Σκόπευα να αλλάξω καυστήρα και λέβητα, οπότε σκέφθηκα ότι ήταν ευκαιρία να συνδεθώ με το φυσικό αέριο». Ολο το έργο κόστισε 4.000 ευρώ, όμως δεν έχει μετανιώσει για την απόφασή του να θερμάνει με φυσικό αέριο τα 160 τ.μ. του διώροφου σπιτιού του. «Δεν μου άρεσε να φέρνω πετρέλαιο με το βυτίο. Εκτιμώ ότι τώρα κάνω οικονομία περίπου 15-20%». Λίγο πιο κάτω, στην Πεύκη, η 34άχρονη Νάσια Σκουφά δεν ανάβει τόσο συχνά πια το τζάκι στην τετραώροφη πολυκατοικία. «Πέρυσι που το χρησιμοποιήσαμε για πρώτη χρονιά, ζέσταινε το σπίτι, και πολύ γρήγορα και αρκετά. Πλήρωνα περίπου 70 - 80 ευρώ τον μήνα, ενώ τον χειμώνα του 2005 - ’06 έδινα περίπου 100 ευρώ τον μήνα για πετρέλαιο. Από τότε που κάναμε την αίτηση (2005) μέχρι την έγκριση, δεν πέρασαν περισσότεροι από τρεις μήνες, και πολύ λέω. Κατόπιν, για περίπου 6 - 8 μήνες μαζεύαμε τα χρήματα και το καλοκαίρι του 2006 έγινε η εγκατάσταση του καυστήρα. Ολο μαζί κόστισε κάπου 11.000 ευρώ».
Επεκτάσεις 620 χλμ.
Πού παρέχεται φυσικό αέριο αυτήν τη στιγμή στην Ελλάδα; Εκτός από το Λεκανοπέδιο, έργα γίνονται στη Θεσσαλονίκη και στη Θεσσαλία. Στην Αττική, το υπάρχον δίκτυο φθάνει τα 2.200 χλμ., πολύ σύντομα όμως ξεκινούν έργα επέκτασης του δικτύου συνολικού μήκους 500 χλμ. και κόστους 67,5 εκατ. ευρώ: 250 χλμ. κόστους 37,8 εκατ. ευρώ σε 19 δήμους της βόρειας και βορειοανατολικής Αττικής (Κηφισιά, Αγ. Παρασκευή, Φιλοθέη, Ψυχικό, Αθήνα, Γαλάτσι, Μελίσσια, Μαρούσι, Χαλάνδρι, Χολαργός, Παπάγου, Ν. Ψυχικό, Ν. Ιωνία, Ηράκλειο, Πεύκη, Ν. Φιλαδέλφεια, Ν. Χαλκηδόνα, Λυκόβρυση, Μεταμόρφωση) και 250 χλμ. κόστους 29,8 εκατ. ευρώ σε 15 δήμους στα ανατολικά και νότια του νομού (Αθήνα, Ζωγράφου, Ν. Σμύρνη, Π. Φάληρο, Δάφνη, Βύρωνας, Καισαριανή, Υμηττός, Ηλιούπολη, Γλυφάδα, Αργυρούπολη, Ελληνικό, Αγ. Δημήτριος, Αλιμος, Βούλα, Κορωπί). Οι επεκτάσεις αυτές του δικτύου θα φέρουν το φυσικό αέριο στα πόδια άλλων 415.000 νοικοκυριών (182.000 και 233.000 αντίστοιχα). Τα στοιχεία της ΕΠΑ δείχνουν ότι στην Αττική, σε δίκτυο φυσικού αερίου βρίσκονται ήδη 478.000 νοικοκυριά, μέχρι σήμερα ωστόσο έχουν συνδεθεί 155.000 νοικοκυριά, 2.500 επαγγελματίες και 330 μεγάλοι εμπορικοί και βιομηχανικοί πελάτες.
Στη Θεσσαλονίκη αντίστοιχα, μέχρι το τέλος Σεπτεμβρίου υπήρχαν 720 χλμ. δικτύου, εντός του έτους ολοκληρώνονται άλλα 20 χλμ., και μέσα στο 2008 σχεδιάζεται να επεκταθεί κατά 31 χλμ. σε 20 δήμους της πόλης. Ο πληθυσμός που δύναται να τροφοδοτηθεί φθάνει τις 774.420 άτομα, συμβόλαιο έχουν λιγότεροι από τους μισούς –340.000– και έχουν ήδη συνδεθεί 85.026, συμπεριλαμβανομένων εμπορικών εταιρειών, δημοσίων κτιρίων και βιομηχανιών.
Στη Θεσσαλία υπάρχουν 439 χλμ. δικτύου, άλλα 14 χλμ. θα είναι έτοιμα μέχρι το τέλος του χρόνου ενώ μέσα στο 2008 θα κατασκευαστούν 52,5 χλμ. σε επτά δήμους τεσσάρων νομών της. Εκεί, δυνατότητα να συνδεθούν έχουν 215.664 κάτοικοι, συμβόλαιο έχουν οι 114.000 και έχουν ήδη συνδεθεί οι 24.512.
Η εμπειρία ενός blogger
Κάποιοι, ωστόσο, μάλλον δεν είχαν την καλύτερη δυνατή πρώτη επαφή με το φυσικό αέριο... Το παρακάτω απόσπασμα από το ιστολόγιο Indiblog είναι χαρακτηριστικό μιας περίπτωσης όχι καλής εγκατάστασης. Γράφει ο blogger στις 24/9/07: «Αποφάσισε λοιπόν η οικοδομή να βάλει φυσικό αέριο. Οι διαδικασίες είναι απλές και γρήγορες. Ξεκινήσαμε γύρω στον Μάρτιο με την αίτηση και από τότε έχουν γίνει τα εξής απλά σταθερά και αποφασιστικά βήματα: Ηρθαν οι υδραυλικοί που ξήλωσαν τις εξωτερικές σωληνώσεις (οι οποίες στις αρχές του ’90 ήταν υποχρεωτικές να μπουν και που φυσικά οι υποχρεωτικές προδιαγραφές τους ήταν λανθασμένες). Μετά ήρθαν οι υδραυλικοί που πέρασαν τις νέες σωληνώσεις. Μετά πέρασε ο έλεγχος που βρήκε προβλήματα στις σωληνώσεις. Μετά ήρθαν ξανά οι υδραυλικοί που έκαναν τις διορθώσεις. Μετά (κάνα μήνα μετά) ήρθαν οι υδραυλικοί που πέρασαν τις εσωτερικές σωληνώσεις (και γκρέμισαν το σπίτι) και πέρασαν τον καυστήρα, μετά ήρθε ο ηλεκτρολόγος που έκανε την ηλεκτρική εγκατάσταση, μετά κάνα δίμηνο ήρθε ΠΑΛΙ ο έλεγχος να τσεκάρει τους καυστήρες, (φυσικά και ξαναβρήκε προβλήματα), μετά ξαναήρθαν αυτοί με τον καυστήρα και κάναν διορθώσεις και μετά ξαναήρθε ο έλεγχος και πέρασε το ρολόι. Πέντε μέρες πριν, 19 Σεπτεμβρίου (γράφτηκε στις 24/9), ήρθε και το τελευταίο συνεργείο που συνέδεσε τον καυστήρα με το ηλεκτρικό δίκτυο του σπιτιού, έβαλε θερμοστάτες και αισθητήρες και είμαστε έτοιμοι. Τελειώσαμε; Μπαααααα. Στα 5 από τα 12 διαμερίσματα, τα καλοριφέρ απλά δεν δουλεύουν. “Δεν υπάρχει πρόβλημα, μας είπαν, θα φωνάξετε τους υδραυλικούς που κάναν την εσωτερική εγκατάσταση και αν είστε τυχεροί θα σας βγάλουν το μπόιλερ και τα καλοριφέρ θα δουλέψουν. Αν δεν είστε (100 ευρώ στοίχημα ότι ΔΕΝ θα είμαστε) θα πρέπει να αλλάξετε τη διάταξη των σωληνώσεων (που 4 μήνες πριν είχαν περάσει και ο έλεγχος είχε βρει Ο.Κ.). Μόλις τελειώσουν αυτά, άντε να χρειαστεί και ένας μπογιατζής για να κάνει το σπίτι κατοικήσιμο”».
Παρόμοιες εμπειρίες είχαν και άλλοι Αθηναίοι, Θεσσαλονικείς και Θεσσαλοί. «Σίγουρα γίνονται κακοτεχνίες κυρίως στις εσωτερικές εγκαταστάσεις», παραδέχεται ο κ. Ευάγγελος Παπατζιτζές, ιδιοκτήτης εταιρείας που κάνει εσωτερικές εγκαταστάσεις θέρμανσης και φυσικού αερίου και μέχρι πέρυσι διδάσκων στο δημόσιο ΙΕΚ του Δήμου Αγ. Αναργύρων σε τεχνικούς αερίων καυσίμων (στο εν λόγω ΙΕΚ, υπάρχουν εγκατεστημένες οικιακές συσκευές φυσικού αερίου, τις οποίες μπορεί ο καθένας να δει από κοντά ούτως ώστε να εξοικειωθεί). «Υπάρχει νομικό κενό, γιατί ο οποιοσδήποτε μπορεί να κάνει εσωτερική εγκατάσταση. Και παρά το γεγονός ότι για τα επόμενα 20 χρόνια, στην αγορά θα υπάρχει ζήτηση για τεχνίτες φυσικού αερίου, εμείς οι ίδιοι δυσφημίζουμε τη δουλειά μας όταν δεν την κάνουμε σωστά. Φυσικά, πρέπει να γίνονται από εξουσιοδοτημένα άτομα και μηχανικούς που έχουν σχετική εμπειρία στο αέριο, τόσο για την ασφάλεια, αλλά και για τη σωστή και οικονομική λειτουργία της εγκατάστασης».
Οι διαχειριστές
Σύμφωνα με έρευνες της Εταιρείας Παροχής Αερίου Αττικής που διενεργήθηκε τον Ιούλιο του 2007 σε ιδιοκτήτες και διαχειριστές πολυκατοικιών ηλικίας 30 - 64 ετών, οι οποίοι κατοικούν σε περιοχές με ενεργό δίκτυο φυσικού αερίου, «προκύπτει ότι το 93% γνωρίζει τι είναι το φυσικό αέριο, ότι συμφέρει οικονομικά, ότι είναι πηγή θέρμανσης, και πηγή ενέργειας φιλική προς το περιβάλλον, ενώ παρόμοια ήταν και τα νούμερα σε αντίστοιχη έρευνα του 2006», λένε στην «Κ» υπεύθυνοι της εταιρείας. Σημειώνεται, ότι η τιμή του διαμορφώνεται σε συνάρτηση με τις τιμές των ανταγωνιστικών καυσίμων, ούτως ώστε να είναι πάντοτε κατά 20% πιο οικονομική από την τελική τιμή του πετρελαίου θέρμανσης κάθε μήνα. «Ανασταλτικός παράγοντας είναι το κόστος μετατροπής της εσωτερικής εγκατάστασης μιας πολυκατοικίας», λέει στην «Κ» η υπεύθυνη επικοινωνίας της ΕΠΑ Αττικής, κ. Ερρικα Ξηρουχάκη, «αλλά και το γεγονός ότι απαιτείται συναίνεση του 50% των ιδιοκτητών των διαμερισμάτων συν μια ψήφος».
Είναι όμως μόνο αυτοί οι ανασταλτικοί παράγοντες; «Από την εμπειρία μου, βλέπω ότι ο κόσμος δεν είναι ενημερωμένος. Οι περισσότεροι το συγχέουν με το υγραέριο», προσθέτει ο κ. Παπατζιτζές. Την ίδια εμπειρία έχει και ο κ. Αθανάσιος Μούτσης, υπάλληλος σε αντίστοιχη τεχνική εταιρεία εσωτερικών εγκαταστάσεων στη νότια Αθήνα: «Περίπου το 80% το μπερδεύει με το υγραέριο και κατ’ επέκτασιν το θεωρεί επικίνδυνο». «Υπάρχει και μερίδα, συμπληρώνει ο κ. Παπατζιτζές, που εκτιμά ότι το φυσικό αέριο δεν είναι όντως φθηνότερο και νομίζει ότι θα ακριβύνει ή ότι αν προκύψει κάποια κρίση και διακοπεί η παροχή του από το εξωτερικό, δε θα έχουν με τι να ζεσταθούν.
Ιστορία 150 ετών στην Ευρώπη
Το 80% του φυσικού αερίου φθάνει στην Ελλάδα από τη Ρωσία με αγωγό και το υπόλοιπο 20% έρχεται υγροποιημένο από την Αλγερία. «Δυστυχώς, είμαστε από τις τελευταίες χώρες στην Ευρώπη σε ό,τι αφορά στη χρήση του», συνεχίζει ο κ. Παπατζιτζές. «Αρκεί να αναφέρουμε ότι στην Αγγλία, τη Γερμανία και τη Γαλλία, όπου χρησιμοποιούν συσκευές φυσικού αερίου από το 1894, ψήφισαν νόμο που υποχρεώνει τον καταναλωτή να εγκαταστήσει συσκευή συμπυκνώσεως, με την οποία κερδίζουν το 15% των καυσαερίων που εκπέμπονται κατά την καύση, επομένως προστατεύουν το περιβάλλον. Οσον αφορά την ασφάλεια της εγκατάστασης φυσικού αερίου, σήμερα στην Ελλάδα οι εργασίες γίνονται με τα πλέον εξελιγμένα υλικά αλλά και με μια τεχνογνωσία πολλών ετών που μας έχει έρθει απ’ έξω (στην Ευρώπη χρησιμοποιείται εδώ και 150 χρόνια). Αυτές οι εγκαταστάσεις θεωρούνται από τις πιο ασφαλείς. Μήπως έχει κανείς αναρωτηθεί τι κινδύνους κρύβει ο ένας και πλέον τόνος πετρελαίου που φυλάσσεται στις δεξαμενές, στα υπόγεια ή στον κήπο μας, με μυρωδιές και αναθυμιάσεις, αλλά και με τις μικρές και αθέατες διαρροές, δεδομένου ότι κανείς επίσημος φορέας ποτέ δεν έχει ελέγξει;». Σημειώνεται ότι το δίκτυο παρακολουθείται όλο το 24ωρο από το Κέντρο Ελέγχου της ΕΠΑ, ενώ διενεργούνται προληπτικοί και επιτόπιοι έλεγχοι καλής λειτουργίας από εξειδικευμένα συνεργεία της.
(ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ 18/11/2007)