και την σημερινή υπογραφή της δανειακής σύμβασης των 400 εκατ. ευρώ, ανάμεσα στην Eurobank και την «Αριάδνη Interconnection» που θα υλοποιήσει το μεγαλόπνοο αυτό ενεργειακό εγχείρημα, το ΤΑΙΠΕΔ πήρε την σκυτάλη με την πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος για την Υπόγεια Αποθήκη Φυσικού Αερίου της Νότιας Καβάλας. Η προκήρυξη για την πρώτη φάση της διαγωνιστικής αυτής διαδικασίας αναμένεται να γίνει εντός του Ιουλίου. Για τον διαγωνισμό έχουν εκδηλώσει αρχικό ενδιαφέρον το κοινοπρακτικό σχήμα “STORENGY”, που απαρτίζουν οι Engie, Energean Oil & Gas και ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, όπως και ο ΔΕΣΦΑ.
Η ανακοίνωση του Ταμείου που έγινε στις 29 Ιουνίου, σχετικά με την έναρξη των διαδικασιών για τον διεθνή διαγωνισμό που θα αφορά στην παραχώρηση χρήσης, ανάπτυξης και εκμετάλλευσης της υπόγειας εγκατάστασης στην περιοχή, συνολικού εκτιμώμενου κόστους 400 εκατ. ευρώ, δίνει ένα ακόμη στίγμα των προθέσεων της κυβέρνησης και πιο ειδικά, του ΥΠΕΝ, που επιθυμούν να τρέξουν όσο το δυνατό πιο σύντομα, όλες οι καίριες στρατηγικές που θα στηρίξουν το ενεργειακό σύστημα της χώρας, στην μεγάλη πορεία για την πλήρη απανθρακοποίηση της χώρας και της Γηραιάς ηπείρου.
Στο πλαίσιο της επιτάχυνσης των διεργασιών που απαιτούνται προκειμένου να εξασφαλιστεί η ενεργειακή αυτάρκεια της χώρας, ενόψει απολιγνιτοποίησης, το ΤΑΙΠΕΔ δημοσίευσε προσκλήσεις για την ανάθεση τριών μελετών, με στόχο να εξακριβωθεί η κατάσταση στην οποία βρίσκεται ο χώρος που φιλοξενούσε κάποτε το εξαντλημένο κοίτασμα φυσικού αερίου, αλλά και το εάν συντρέχουν όλες οι προϋποθέσεις ώστε να αξιοποιηθεί, τελικά, ως χώρος αποθήκευσης αερίου. Πρόκειται για προσκλήσεις που αφορούν, στην εκπόνηση έκθεσης εκτίμησης ακεραιότητας εγκαταστάσεων, εξειδικευμένων τεχνικών μελετών και σύνταξης έκθεσης εκτίμησης ακεραιότητας γεωτρήσεων. Νωρίτερα είχε κοινοποιηθεί η πρόσκληση για την εκπόνηση μελέτης κόστους – οφέλους.
Η επίσπευση του διαγωνισμού για την ΥΑΦΑ Ν. Καβάλας εντάσσεται στο ευρύτερο πλαίσιο της επιτάχυνσης των διαδικασιών από την πλευρά του συνόλου των stakeholders ώστε να μην υπάρξει κίνδυνος να χαθούν κοινοτικά κονδύλια, μιας και πρόκειται για Έργο Κοινού Ενδιαφέροντος (PCI), που χρηματοδοτείται από το πρόγραμμα Connecting Europe Facility (CEF).
Σε περίπτωση που τα συμπεράσματα των μελετών αποβούν θετικά, τότε η υπόγεια αποθήκη φυσικού αερίου (ΥΑΦΑ) θα ενταχθεί στο εθνικό σύστημα ως Ανεξάρτητο Σύστημα Φυσικού Αερίου (ΑΣΦΑ).
Όπως αναφέρει στο χθεσινό άρθρο του, ο κ. Κωστής Σταμπολής, Πρόεδρος του ΙΕΝΕ και Διευθυντής του energia.gr, «το εξαντλημένο κοίτασμα φυσικού αερίου στην Νότια Καβάλα, προσφέρει τη δυνατότητα δημιουργίας μόνιμου αποθηκευτικού χώρου φυσικού αερίου στις ανενεργές γεωτρήσεις, κάτι που έχει μεγάλη ανάγκη το εθνικό σύστημα φυσικού αερίου το οποίο, εκτός από τον τερματικό σταθμό LNG της Ρεβυθούσας στερείται οργανωμένου υπόγειου αποθηκευτικού χώρου και, συνεπώς, στρατηγικών αποθεμάτων ασφαλείας. Η δε ύπαρξη υπόγειων αποθηκευτικών δεξαμενών θεωρείται πια εντελώς απαραίτητη για την εύρυθμη λειτουργία ενός εθνικού συστήματος που εκτείνεται περισσότερα από 2.000 χλμ. κυρίως αγωγών και κλάδων, εξυπηρετώντας πολλές χιλιάδες καταναλωτές στην βιομηχανία και τον οικιακό τομέα, ενώ το σύστημα επεκτείνεται συνεχώς με μερικές εκατοντάδες χιλιόμετρα νέων αγωγών μεσαίας και χαμηλής πίεσης κάθε χρόνο.» (διαβάστε ολόκληρο το άρθρο εδώ)
Η υπόθεση της ΥΑΦΑ Νότιας Καβάλας εμπεριέχει, όμως και μια ενδεχομένως ακόμη πιο σημαντική παράμετρο, καθώς η μελέτη κόστους-οφέλους που εκπονεί το ΤΑΙΠΕΔ, αφήνει σαφώς να εννοηθεί ότι, προκειμένου το έργο να είναι βιώσιμο και να καταστεί επιλέξιμο για χρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ), θα πρέπει να συνδεθεί η λειτουργία του με την χρήση υδρογόνου. Μια τέτοια εξέλιξη θα έδινε τη δυνατότητα στο ΥΠΕΝ, να διαφοροποιήσει τις πηγές εσόδων, όπως μεταξύ άλλων, από τη χρήση υποδομής αποθήκευσης του καυσίμου, ή την ανάμειξή του με φυσικό αέριο.
Όπως και κάθε άλλο έργο που αφορά σε ορυκτά καύσιμα, σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, έτσι και η ΥΑΦΑ Ν. Καβάλας, χρειάζεται απαραιτήτως να προσλάβει «πράσινα» χαρακτηριστικά ώστε να λάβει έγκριση και να ενταχθεί στα χρηματοδοτικά προγράμματα της ΕΤΕπ, πριν αυτή πάψει οριστικά να στηρίζει με κεφάλαια έργα φυσικού αερίου - δηλαδή από το 2022 και εντεύθεν. Με μια εξαίρεση: εάν οποιοδήποτε νέο εγχείρημα στον κλάδο, εμπεριέχει αυτά τα «πράσινα» χαρακτηριστικά, κάτι που μόνο η πρόσμιξη φυσικού αερίου με υδρογόνο μπορεί να εξασφαλίσει.
Όπως επισημαίνει στο άρθρο του, ο κ. Σταμπολής, «η συνολική κατανάλωση αερίου στην Ελλάδα έφθασε τα 5 δισ. κυβικά μέτρα το 2019, ενώ αισιόδοξες προβλέψεις για μελλοντικές καταναλώσεις την επόμενη δεκαετία κάνουν λόγο για 10 δισ. κυβικά μέτρα τον χρόνο μέχρι το 2030. Δηλαδή ο προτεινόμενος αποθηκευτικός χώρος της Νοτίου Καβάλας μπορεί να καλύπτει το 5-10% της ετήσιας κατανάλωσης αερίου της χώρας προσφέροντας έτσι ικανοποιητική ασφάλεια στο εθνικό σύστημα. Σήμερα λειτουργούν παγκοσμίως περισσότερα από 630 συγκροτήματα υπόγειων δεξαμενών φυσικού αερίου, η δε ΕΕ ενθαρρύνει την χρήση τους με στόχο τη βελτίωση της ενεργειακής ασφάλειας των κρατών-μελών και της Ευρώπης συνολικά.»
Ο ίδιος ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κωστής Χατζηδάκης προχωρώντας σε μια επίσημη τοποθέτηση που αποδεικνύει το ενδιαφέρον της κυβέρνησης για το θέμα, είχε δηλώσει προ ημερών πως «θα φέρουμε νόμο που έχει προβλέψεις, αφενός για το υδρογόνο και αφετέρου για τα υπεράκτια αιολικά πάρκα, κατά το δεύτερο εξάμηνο της χρονιάς.»