ελαφρά μειωμένο σε σχέση με το 2018 όταν αυτός διαμορφώθηκε στα € 9,52 δισεκ., και ισχυρή κερδοφορία στα € 474 εκατ. (€ 495,1 εκατ. το 2018) ο Όμιλος παραμένει από τους ισχυρότερους στην ευρύτερη περιοχή της ΝΑ Ευρώπης.
Αλλά και στην Ελλάδα όπου η αγορά είναι λίαν ανταγωνιστική, η Motor Oil ελέγχει περίπου το 30% (Καύσιμα 29,7%, Ναυτιλία-Αεροπορία 32,2%,Λιπαντικά 68,0%)!
Από τα στοιχεία των πωλήσεων προκύπτει ο σταθερός εξαγωγικός προσανατολισμός της εταιρείας βάσει του οποίου οι πωλήσεις προϊόντων εξωτερικού, συνυπολογιζομένων και αυτών της ναυτιλίας/αεροπορίας, προς περισσότερες από 45 χώρες αποτελούσαν το 82,17% του συνόλου το 2019 ( έναντι 82,51% το 2018). Σε ότι αφορά τη χρήση του 2019 θα πρέπει να σημειωθεί ότι παρά την περιοδική συντήρηση των μονάδων του διυλιστηρίου που πραγματοποιήθηκε το διάστημα Σεπτεμβρίου- Οκτωβρίου 2019, ο συνολικός όγκος πωλήσεων της εταιρείας τον περασμένο χρόνο ξεπέρασε σημαντικά τη μέγιστη ονομαστική δυναμικότητα του διυλιστηρίου (έφθασε τους 14.150 χιλ. Μt). Επίσης, μέσα στο έτος ο Όμιλος διεύρυνε το χαρτοφυλάκιο των επιχειρηματικών του δραστηριοτήτων με την είσοδο στον κλάδο των ΑΠΕ, ενώ το 2018 εισήλθε με μεγάλη επιτυχία στον κλάδο προμήθειας και εμπορίας φ. αερίου.
Χωρίς να παραβλέπει ή να υποβιβάζει τους βασικούς στόχους της, που δεν είναι άλλοι από τη διατήρηση της ηγετικής της θέσης στον τομέα της διύλισης πετρελαίου και εμπορίας των παραγόμενων προϊόντων στην Ελλάδα και την ευρύτερη περιοχή, η Motor Oil επιδιώκει παράλληλα, και μάλιστα με ισχυρές δεσμεύσεις, την ελαχιστοποίηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων και του ενεργειακού αποτυπώματος της λειτουργίας της. Προς αυτή την κατεύθυνση η εταιρεία έχει αναπτύξει ένα πλαίσιο αειφόρου ανάπτυξης το οποίο βασίζεται σε πιστοποιημένα συστήματα Περιβαλλοντικής και Ενεργειακής Διαχείρισης.
Τα ανωτέρω συστήματα αποτελούν μέρος ενός Ενιαίου Διαχειριστικού Συστήματος και συνιστούν αποτελεσματικά εργαλεία διαχειριστικού ελέγχου για την υλοποίηση των στόχων της περιβαλλοντικής πολιτικής της εταιρείας η οποία και παίζει πλέον πρωταγωνιστικό ρόλο στην όλη αναπτυξιακή διαδικασία. Στο πλαίσιο αυτό πρωταρχικός στόχος παραμένει η πλήρης συμμόρφωση με την ισχύουσα ελληνική και ευρωπαϊκή περιβαλλοντική νομοθεσία και η λειτουργία όλων των εγκαταστάσεων σύμφωνα με τους εγκεκριμένους περιβαλλοντικούς όρους. Επιπλέον, διαρκής στόχος είναι η δημιουργία και διάθεση στην αγορά προϊόντων, τα οποία πληρούν τις ευρωπαϊκές προδιαγραφές για την ποιότητα και την προστασία του περιβάλλοντος. Συνεπακόλουθο αυτών των δεσμεύσεων είναι ο σχεδιασμός και η υλοποίηση των απαιτούμενων έργων να γίνεται με γνώμονα την ελαχιστοποίηση των επιπτώσεων στο περιβάλλον, όπως λχ. η μείωση των εκπομπών αερίου του θερμοκηπίου, η συνεχής μείωση των υγρών και στερεών αποβλήτων, και την μείωση της κατανάλωσης ενέργειας.
Σε συνάρτηση με τα ανωτέρω θα πρέπει να αναφερθεί ότι το 2019 αναθεωρήθηκαν δύο βασικές διαδικασίες επικοινωνίας σχετικά με:
(α) Τη διαδικασία παρακολούθησης και υποβολής έκθεσης σχετική με τις εκπομπές CO2 από καύσεις/διεργασίες,
(β) Τη λειτουργία της μονάδας βιολογικού καθαρισμού υγειονομικών λυμάτων.
Η δέσμευση της εταιρείας για δημοσιοποίηση των περιβαλλοντικών της επιδόσεων και των επιπτώσεων που προκύπτουν από τη λειτουργία των εγκαταστάσεων της, οδήγησε στην εθελοντική υιοθέτηση και εφαρμογή του Κοινοτικού Συστήματος Οικολογικής Διαχείρησης και Ελέγχου EMAS ΙΙΙ ( Eco-Management and Audit Scheme), όπως αυτό προβλέπεται από τον Ευρωπαϊκό Κανονισμό ER 1221:2009.
Εφαρμόζοντας τον EMAS η εταιρεία υποχρεούται στην ετήσια δημοσιοποίηση πληροφοριών σχετικά με τις περιβαλλοντικές της επιδόσεις. Το 2019 η Motor Oil εξέδωσε την επικυρωμένη από την BVQI Περιβαλλοντική Δήλωση 2018 που είναι η 13η κατά σειρά και είναι διαθέσιμη στο https://www.moh.gr/.
Όχι άσχετο με τις ανωτέρω περιβαλλοντικές δεσμεύσεις είναι η επενδυτική πολιτική της εταιρείας, η οποία είναι προσανατολισμένη στην παραγωγή προϊόντων υψηλών προδιαγραφών που ικανοποιούν απόλυτα τις ευρωπαϊκές προδιαγραφές ποιότητας και την βελτίωση της ποιότητας του περιβάλλοντος, όπως και η υλοποίηση έργων βελτίωσης του περιβαλλοντικού αποτυπώματος του διυλιστηρίου και των διαφόρων εγκαταστάσεων αποθήκευσης και εκφόρτωσης. Σε αυτό το σημείο θα πρέπει να υπογραμμίσουμε ότι το 44,4 % του συνολικού επενδυτικού προγράμματος για την περίοδο 2000- 2019, που έφθασε τα € 1.945,9 δισεκ, κατευθύνθηκαν σε επενδύσεις σχετικές με την προστασία του περιβάλλοντος. Το δε 2019, το συνολικό ύψος των επενδύσεων ανήλθε στα € 159 εκατ. εκ των οποίων τα € 31,2 εκατ. διατέθηκαν σε εργασίες περιβαλλοντικής μορφής.
Στην Έκθεση Εταιρικής Υπευθυνότητας 2019 που εξέδωσε ο Όμιλος πολύ πρόσφατα παρουσιάζονται λεπτομερή στοιχεία για τις τελευταίες, περιβαλλοντικού περιεχομένου, επενδύσεις όπως λχ. η εφαρμογή του συστήματος Advanced Process Control στη μονάδα κλασματικής απόσταξης, στην συνεχιζόμενη αναβάθμιση της μονάδας απόσταξης υπό, κενό λιπαντικών, την αύξηση της ενεργειακής απόδοσης των εγκαταστάσεων διύλισης συνολικά, την μείωση των ατμοσφαιρικών εκπομπών, την αναβάθμιση των μονάδων αφαλάτωσης θαλασσινού νερού με τη προσθήκη νέας μονάδας αντιστροφής όσμωσης κλπ.
Εξοικονόμηση Ενέργειας και Μείωση Εκπομπών
Εάν έπρεπε να επιλέξουμε από τον καμβά περιβαλλοντικής στρατηγικής του Ομίλου θα διακρίναμε την "Εξοικονόμηση Ενέργειας" και τις " Εκπομπές CO2" ως τους δύο βασικούς πυλώνες. Ο Όμιλος, όπως αυτό φαίνεται ξεκάθαρα από την Έκθεση Εταιρικής Υπευθυνότητας 2019 (σελ.56) αποδίδει ιδιαίτερη σημασία στο "ενεργειακό του αποτύπωμα" το οποίο και θεωρείται κλειδί στη διαμόρφωση πολιτικής για την βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης των διυλιστηριακών μονάδων.
Εφαρμόζοντας με συνέπεια μια τέτοια πολιτική από το 2008 (όταν για πρώτη φορά εισήχθη το φ. αέριο ως εναλλακτική τροφοδοσία στην παραγωγή υδρογόνου, στους ατμολέβητες και στην παραγωγή ηλεκτρισμού μέσω των αεροστροβίλων στο σταθμό Συμπαραγωγής Ηλεκτρικής Ενέργειας) μέχρι σήμερα, η κατανάλωση ενέργειας στο δυιλιστηριακό συγκρότημα των Αγίων Θεοδώρων έχει μειωθεί εντυπωσιακά. Από τα 30.707 TJ το 2015 αυτή έχει μειωθεί στα 27,600 TJ το 2019 (βλέπε γραφική παράσταση).
Σε ότι αφορά την προσπάθεια μείωσης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου αυτή σε πρώτη φάση έχει εστιαστεί στην αυστηρή τήρηση των προδιαγραφών πολλών από τις παραγωγικές μονάδες (πολλές από τις οποίες έχουν αντικατασταθεί η ανακαινισθεί τα τελευταία χρόνια με γνώμονα τις μειωμένες εκπομπές) και στην ακρίβεια των μετρήσεων. Αυτές επικεντρώνονται στις αναλύσεις (από το Χημείο του διυλιστηρίου) αναλυτών ροής και ποιότητας καυσίμου και τις αντίστοιχες για το περιεχόμενο άνθρακα στα αέρια καύσιμα του διυλιστηρίου με την μέθοδο της αέριας χρωματογραφίας. Και εδώ τα αποτελέσματα είναι λίαν ικανοποιητικά αφού από 2.216 χιλ. ΜΤ που ήσαν οι εκπομπές το 2015 αυτές μειώθηκαν στα 2.004 χιλ. ΜΤ το 2019.Αντίστοιχα ευνοϊκά είναι τα αποτελέσματα για την μείωση των εκπομπών διοξειδίου του θείου, που αποτελεί βασική εκπομπή της δυιλιστηριακής διαδικασίας, (βλέπε γραφικές παραστάσεις).
Συμπερασματικά, η προσπάθεια που καταβάλλεται σήμερα από την Motor Oil για την βελτίωση του περιβάλλοντος μέσα από την συνεχή παρακολούθηση, ανάλυση και καταγραφή της λειτουργίας των διαφόρων παραγωγικών εγκαταστάσεων του Ομίλου είναι άκρως εντυπωσιακή και απαιτεί την ενασχόληση και εγρήγορση ενός ολοκλήρου και καλά εκπαιδευμένου μόνιμου μηχανισμού. Με άλλα λόγια είναι μια πολύ ακριβή διαδικασία για το Όμιλο ο οποίος όμως με αυτόν τον τρόπο αποδεικνύει έμπρακτα την προσήλωση του στους υψηλούς στόχους που έχει από καιρό θέσει.
Στόχοι οι οποίοι, θα πρέπει να σημειώσουμε ως ανεξάρτητοι παρατηρητές, δεν είναι εύκολα υλοποιήσιμοι για τον απλούστατο λόγο ότι το διυλιστηριακό συγκρότημα στους Αγίους Θεοδώρους, που είναι από τα πλέον σύγχρονα σε όλη της Ευρώπη, διαθέτει ένα πολύ υψηλό βαθμό πολυπλοκότητας (11,54 του Nelson Complexity Index).Αυτό καθιστά την εισαγωγή και εφαρμογή συστημάτων μείωσης εκπομπών και βελτίωσης της ενεργειακής λειτουργίας μια μάλλον δύσκολη και δαπανηρή υπόθεση.
Όμως όπως συμπεραίνεται από την Έκθεση Εταιρικής Ευθύνης 2019 η δέσμευση για συνεχή βελτίωση της περιβαλλοντικής και ενεργειακής λειτουργίας των διαφόρων εγκαταστάσεων αποτελεί αδιαπραγμάτευτο στόχο στο πλαίσιο της "εταιρικής υπευθυνότητας" του Ομίλου και σε εφαρμογή του Οικουμενικού Συμφώνου του ΟΗΕ το οποίο η εταιρεία προσυπέγραψε και εφαρμόζει ήδη από το 2008.