σε περισσότερα από 40 νησιά σε όλη την Ελλάδα τα τελευταία εξήντα χρόνια. Σύμφωνα με τις Ευρωπαϊκές Οδηγίες -στις οποίες έχουν δοθεί πολλές παρατάσεις και αποκλίσεις – θα πρέπει μέχρι το 2023 να έχει περιοριστεί σημαντικά ή και πλήρως η καύση πετρελαίου μαζούτ ή ντίζελ για ηλεκτροπαραγωγή
Τα περισσότερα νησιά σήμερα στο Αιγαίο, όπως και η Κρήτη, ηλεκτροδοτούνται από αυτόνομους σταθμούς παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, οι οποίοι λειτουργούν με καύσιμο πετρέλαιο, βαρύ (μαζούτ) ή και ελαφρύ (ντίζελ) και συμπληρωματικά από σταθμούς ΑΠΕ.
Το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) και η αρμόδια συντονιστική επιτροπή (ΣΔΑΜ), της οποίας προΐσταται ο κ. Κώστας Μουσουρούλης, αναζητούν αυτή την περίοδο πράσινες δράσεις για τα νησιά του Αιγαίου την Κρήτη, την Ρόδο, την Χίο κλπ. οι οποίες θα πρέπει να προχωρήσουν ανεξάρτητα από τις ηλεκτρικές διασυνδέσεις με το ηπειρωτικό σύστημα της χώρας που προωθεί ο ΑΔΜΗΕ. Το θετικό για τις τρεις αυτές περιφέρειες , σε αντίθεση με τη Δυτική Μακεδονία και Μεγαλόπολη, είναι ότι η οικονομία τους εξαρτάται σε πολύ περιορισμένο βαθμό από τις δραστηριότητες της ΔΕΗ.
Όπως επεσήμανε πρόσφατα μελέτη του ΙΕΝΕ, που πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του προγράμματος απανθρακοποίησης της κυβέρνησης για λογαριασμό του ΣΔΑΜ,« στις περιοχές αυτές οι τομείς μεταποίησης, εμπορίου και τουρισμού – εστίασης συμμετέχουν με υψηλά μερίδια στην περιφερειακή οικονομία και στα εγχώρια μεγέθη του κλάδου (με κύκλο εργασιών 1,9 δις., 8,8 δις. και 4,1 δις., αντίστοιχα το 2017). Ακολουθεί ο τομέας των μεταφορών με αθροιστική συνεισφορά άνω του 1,6 δις. ευρώ σε κύκλο εργασιών. Οι υποτομείς εξορύξεων – ενέργειας – διαχείρισης υδάτων αντιπροσωπεύουν το 10% της επιχειρηματικής δραστηριότητας, ενώ συμμετέχουν με σημαντικά χαμηλότερα ποσοστά στην απασχόληση και στον κύκλο εργασιών. Οι τομείς εμπορίου, μεταφορών και τουρισμού – εστίασης κατέχουν το μεγαλύτερο μερίδιο συνεισφοράς στην απασχόληση της ευρύτερης γεωγραφικής ενότητας νησιών Αιγαίου – Κρήτης. Η αγροτική οικονομία συμμετέχει στο 12,5% της απασχόλησης, ενώ ο δημόσιος τομέας κατέχει το 18,8%.
Πρωτοβουλίες και παρεμβάσεις στα νησιά έχει προτείνει και η μελέτη της Παγκόσμιας Τράπεζας με στόχο, όπως αναφέρει χαρακτηριστικά, τη δραστική μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και τη δραστική μείωση των ΥΚΩ, που επιβαρύνουν όλους τους καταναλωτές και την οικονομία, καθώς και την ενίσχυση της ασφάλειας ενεργειακού εφοδιασμού, αποσυνδέοντας τη μεταφορά και χρήση πετρελαίου με την εκμετάλλευση των ΑΠΕ σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα.
Συγκεκριμένα προτείνει:
1. Δραστικό περιορισμό της χρήσης πετρελαίου, με μεγάλη διείσδυση ΑΠΕ, 70% έως 90% σε πρώτη φάση, και συστήματα αποθήκευσης μπαταριών λιθίου, εισάγοντας τεχνικές και ιδέες microgrids, ανεξαρτήτως της εξέλιξης των ηλεκτρικών διασυνδέσεων των νησιών με το εθνικό σύστημα (ή και παράλληλα για τον αποκλεισμό blackout).
2. Εισαγωγή της ψηφιακής τεχνολογίας στα ηλεκτρικά δίκτυα των νησιών και εφαρμογές καινοτόμων τεχνολογιών και τεχνικών, για την πλέον αποδοτική διαχείριση των ΑΠΕ και της κατανάλωσης».
Αξίζει να σημειωθεί ότι σχετικά πρόσφατα το ΙΕΝΕ ολοκλήρωσε μια εξειδικευμένη μελέτη για την ενεργειακή αυτάρκεια του Καστελόριζου και τη μετατροπή του ενεργειακού της συστήματος σε ένα περιβάλλον καθαρής ενέργειας. Το προτεινόμενο υβριδικό σύστημα αποτελείται από Μονάδες Ηλεκτροπαραγωγής ΑΠΕ που θα συνίστανται από ανεμογεννήτριες 750 kW (3x A/Γ EWT 250 kW), από φωτοβολταϊκά, 2.300 Kw, μια εφεδρική συμβατική μονάδα diesel 1.000 kW (2X500kW/600KVA) και ένα σύστημα αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας με μπαταρίες λιθίου 2 Χ 2.000 kWh / 2 X 1.000 Kw.Μπορείτε να διαβάσετε μια εκτενή περίληψη της μελέτης του ΙΕΝΕ στον σύνδεσμο: articlefiles/executive summary final.pdf
Τέλος, θα πρέπει να αναφερθεί ότι το προτεινόμενο για το Καστελόριζο υβριδικό σύστημα επιτυγχάνει υψηλό ποσοστό ενεργειακής αυτονομίας που πλησιάζει το 95%, και μπορεί να αποτελέσει μοντέλο για εφαρμογή σε όλα τα υπόλοιπα 29 μη διασυνδεδεμένα νησιά της χώρας.