Προσδοκίες και Οφέλη από την Εφαρμογή του Target Model

Μετά από καθυστερήσεις ετών και την επανειλημμένη αναβολή της ημερομηνίας έναρξης, η νέα αγορά ηλεκτρικής ενέργειας του Ελληνικού Χρηματιστηρίου Ενέργειας, του EnEx, που στηρίζεται στην εφαρμογή του ευρωπαϊκού Μοντέλου Στόχος (Target Model) αποτελεί γεγονός. Ήδη από εχθές ξεκίνησε η λειτουργία της προ ημερήσιας αγοράς ( Day Ahead Market -DAM) μέσω της κατάθεσης προσφορών από προμηθευτές και παραγωγούς ενώ σήμερα (2/11) ακολουθεί η ενδοημερήσια αγορά (intra day market) και η αγορά εξισορρόπησης (balancing market) η οποία διαχειρίζεται από τον ΑΔΜΗΕ αλλά εκκαθαρίζεται από το EXE. Με την προθεσμιακή αγορά παραγωγών επί της ηλεκτρικής ενέργειας (electricity futures market) να έχει ξεκινήσει στο ΕΧΕ ήδη από τον περασμένο Μάρτιο. Μπορεί οι νέοι όροι και έννοιες που εισάγονται για πρώτη φορά στην Ελληνική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας να ακούγονται πρωτόγνωροι και το όλο σύστημα λειτουργίας ταυτόχρονα

energia.gr
Δευ, 2 Νοεμβρίου 2020 - 09:27

των τεσσάρων (4) αγορών να φαντάζει ως μια πολυσύνθετη υπόθεση, όμως στην χονδροεμπορική αγορά ηλεκτρισμού στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης αυτά αποτελούν καθημερινότητα εδώ και χρόνια. Απλούστατα τώρα, μετά από πολλούς μήνες εντατικής προετοιμασίας     (για να υπερκαλυφθούν οι καθυστερήσεις χρόνων) η χώρα μας συμμορφώνεται με μια θεμελιώδη υποχρέωση της απέναντι στην ΕΕ, καθώς τα κράτη-μέλη της Ένωσης έχουν δεσμευθεί εδώ και χρόνια για τη δημιουργία μιας ενιαίας ευρωπαϊκής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας. Μιας αγοράς που θα αίρει τους περιορισμούς στις συναλλαγές, θα επιτρέπει τη σύνδεση μεταξύ εθνικών αγορών και θα εξασφαλίζει πρόσβαση σε όλους με ίσους όρους, ώστε να ενισχυθεί ο ανταγωνισμός και να ωφεληθεί τελικά ο καταναλωτής.

Με την επίτευξη του στόχου αυτού, η λειτουργία της Ελληνικής χονδρεμπορικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας εκσυγχρονίζεται σύμφωνα με τις ευρωπαϊκές πρακτικές και οργανώνεται κατά τρόπο που να επιτρέπει την αποδοτική διαμόρφωση των τιμών, χωρίς την πρόκληση στρεβλώσεων. Μετά την πλήρη λειτουργία του Target Model, το αμέσως επόμενο διάστημα θα ακολουθήσει η λεγόμενη "σύζευξη" η coupling της εγχώριας αγοράς με τις αγορές της Ιταλίας και της Βουλγαρίας. Σταδιακά και σε βάθος χρόνου η ελληνική χονδρεμπορική αγορά ηλεκτρισμού θα διασυνδεθεί με τις υπόλοιπες αντίστοιχες ευρωπαϊκές αγορές.

Μέσα από την διαδικασία σύζευξης πρόκειται να προκύψουν αρκετά και χειροπιαστά οφέλη. Το πλέον σημαντικό όφελος στην παρούσα συγκυρία αναμένεται ότι θα είναι η προώθηση ενός υγιούς και με μεγάλη διαφάνεια ανταγωνισμού με μεγαλύτερη σύγκλιση των τιμών της ελληνικής αγοράς με αυτές των γειτονικών αγορών. Σήμερα η χώρα μας εμφανίζεται ότι έχει σταθερά τα τελευταία χρόνια τις υψηλότερες χονδρεμπορικές τιμές ηλεκτρισμού στην Ευρώπη. Μέσω της λειτουργίας του Target Model εκτιμάται από τους περισσότερους παράγοντες της αγοράς ότι θα υπάρξει εξορθολογισμός και ότι σταδιακά οι τιμές θα αρχίσουν να  συγκλίνουν με αυτές των άλλων ευρωπαϊκών χωρών. 

Ένα εξίσου σημαντικό όφελος που θα προκύψει μέσω της ενεργοποίησης  της νέας αγοράς είναι η πλέον ποιοτική λειτουργία του συστήματος ηλεκτρικής ενέργειας μέσω της αποδοτικότερης χρήσης των διεθνών ηλεκτρικών διασυνδέσεων της χώρας. Επιπλέον οφέλη περιλαμβάνουν την βελτίωση της ρευστότητας των επιμέρους αγορών, την διευρυμένη πρόσβαση σε οικονομικότερες πηγές ενέργειας και την αυξημένη δυνατότητα συναλλαγών ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ και από εξαγωγές. Απώτερος στόχος όπως τονίζει η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας ( ΥΠΕΝ) είναι η μείωση του κόστους της ενέργειας για τους τελικούς καταναλωτές  (νοικοκυριά, βιομηχανία, επιχειρήσεις) 

Για να λειτουργήσει με επιτυχία η νέα αγορά με πλήρη εφαρμογή του Target Model θα απαιτηθεί μια περίοδος προσαρμογής όπως έδειξε η εμπειρία από τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Χρειάστηκε ικανός χρόνος μέχρι να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα οι συμμετέχοντες στην αγορά ( παραγωγοί, προμηθευτές ηλεκτρικής ενέργειας, Διαχειριστές, εποπτικές αρχές). Όμως όπως δείχνει η πολύτιμη ευρωπαϊκή εμπειρία υπήρξαν αδιαμφισβήτητα θετικά αποτελέσματα. Για αυτό η εισαγωγή και εφαρμογή του ευρωπαϊκού Μοντέλου Στόχου αποτελεί ουσιαστική μεταρρύθμιση στην λειτουργία της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας στην χώρα μας, παρόμοιας ισχύος και μεγάλων επιπτώσεων, της ίδιας η και μεγαλύτερης  εμβέλειας με το unbundling και την δημιουργία του pool system πριν από είκοσι περίπου χρόνια.

Τέλος, όπως τονίζει ο υπουργός ΥΠΕΝ  κος Κωστής Χατζιδάκης, "την 1η Νοεμβρίου ανοίγει ένα νέο κεφάλαιο στην ελληνική αγορά ενέργειας. Δημιουργούνται οι προϋποθέσεις για την άρση των χρόνιων στρεβλώσεων που τη χαρακτηρίζουν. Για την ενίσχυση του ανταγωνισμού, με την συμμετοχή όλων των βασικών παικτών και την βαθμιαία κατάργηση μιας σειράς μηχανισμών που λειτουργούσαν εκτός αγοράς και όχι πάντα ορθολογικά. Για την εισαγωγή των διμερών συμβολαίων, όπως συμβαίνει και σε άλλες χώρες και ασφαλώς με την σύζευξη με τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές αγορές. Είναι μια διαδικασία που αναπόφευκτα θα οδηγήσει σε μείωση του κόστους ενέργειας για τις  επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά ενώ ταυτόχρονα θα επιτρέψει στη χώρα μας να αξιοποιήσει καλύτερα το πλούσιο ηλιακό και αιολικό δυναμικό της και να αυξήσει τις εξαγωγές ηλεκτρικής ενέργειας" 

Διαβάστε ακόμα