Όπως επισημαίνει χαρακτηριστικά ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας (ΙΕΑ) στην τελευταία μηνιαία Έκθεσή του, που αναφέρεται στην παγκόσμια αγορά πετρελαίου και δημοσιεύτηκε σήμερα (12/11), υπάρχει ενθουσιασμός ανά τον κόσμο στην είδηση ότι ένα αποτελεσματικό εμβόλιο κατά του κορωνοϊού μπορεί σύντομα να είναι διαθέσιμο

Ωστόσο, είναι πολύ νωρίς ακόμη για να μάθουμε πώς και πότε τα εμβόλια θα επιτρέψουν την επιστροφή στις κανονικές συνθήκες ζωής και άρα θα υπάρξει ανάκαμψη της ζήτησης. Προς το παρόν, υπάρχει σε παγκόσμιο επίπεδο μία αύξηση των κρουσμάτων από την έξαρση του δεύτερου «κύματος» της πανδημίας, ιδιαίτερα στην Ευρώπη και στις Ηνωμένες Πολιτείες. 

Οι πρόσφατες ανακοινώσεις για επιβολή lockdowns και λήψη πρόσθετων μέτρων περιορισμού του Covid-19 σε πολλές χώρες έχουν οδηγήσει τον ΙΕΑ στο να μειώσει σημαντικά τις εκτιμήσεις του για την παγκόσμια πετρελαϊκή ζήτηση. Τα αναθεωρημένα στοιχεία του ΙΕΑ για το τρίτο τρίμηνο του 2020 μείωσαν τη ζήτηση κατά 0.4 εκατ. βαρέλια την ημέρα. Τα πρώιμα δεδομένα και οι εκτιμήσεις του ΙΕΑ για το τέταρτο τρίμηνο του τρέχοντος έτους, τα οποία επηρεάστηκαν, επίσης, από μια ήπια θερμοκρασιακά αρχή της χειμερινής περιόδου στο βόρειο ημισφαίριο, δείχνουν μία μείωση της πετρελαϊκής ζήτησης κατά 1.2 εκατ. βαρέλια την ημέρα, σε σχέση με την αντίστοιχη Έκθεση του προηγούμενου μήνα. Ο παρατεταμένος αντίκτυπος της πανδημίας είναι πιθανό να μειώσει τη ζήτηση κατά 0.7 εκατ. βαρέλια την ημέρα το πρώτο τρίμηνο του 2021.

Σχεδόν όλες αυτές οι μαζικές μειώσεις εντοπίζονται στις χώρες του ΟΟΣΑ. Για τις υπόλοιπες χώρες εκτός ΟΟΣΑ, ο ΙΕΑ έχει αυξήσει τις εκτιμήσεις του για τη ζήτηση πετρελαίου, κυρίως λόγω των βελτιωμένων προσδοκιών στην Κίνα και την Ινδία. Το 2020, η παγκόσμια ζήτηση πετρελαίου εκτιμάται στα 91.3 εκατ. βαρέλια την ημέρα, δηλαδή 8.8 εκατ. βαρέλια την ημέρα χαμηλότερα από το 2019 και κάτω από τον μέσο όρο για το 2013. Το 2021, η ζήτηση θα ανακάμψει κατά 5.8 εκατ. βαρέλια την ημέρα στα 97.1 εκατ. βαρέλια την ημέρα, περίπου 3 εκατ. βαρέλια την ημέρα κάτω από τα επίπεδα προ κορωνοϊού το 2019.

Βραχυπρόθεσμα, οι χαμηλές προσδοκίες για την πετρελαϊκή ζήτηση και η αύξηση της παραγωγής σε ορισμένες χώρες, για παράδειγμα στη Λιβύη, όπου η παραγωγή αυξήθηκε κατά 1 εκατ. βαρέλια την ημέρα από μόλις 0.1 εκατ. βαρέλια την ημέρα τον περασμένο Αύγουστο, στο Ιράκ και στις Ηνωμένες Πολιτείες, οι οποίες ανακάμπτουν από τα προβλήματα που προέκυψαν από τους τυφώνες, υποδηλώνουν ότι οι τρέχουσες βασικές αρχές (fundamentals) είναι πολύ αδύναμες για να υποστηρίξουν σταθερά τις τιμές. Αξίζει να σημειωθεί ότι τα αποθέματα αργού των χωρών του ΟΟΣΑ τον περασμένο Σεπτέμβριο ήταν μόλις 51 εκατ. βαρέλια (4%) κάτω από το υψηλό τους σημείο τον Μάιο του 2020. Τα αποθέματα πετρελαϊκών προϊόντων, μετά από έξι συνεχόμενους μήνες καταγεγραμμένης αύξησης, μειώθηκαν τελικά τον Σεπτέμβριο.

Με ένα εμβόλιο για τον Covid-19, το οποίο είναι απίθανο να οδηγήσει στη «διάσωση» της παγκόσμιας αγοράς πετρελαίου για κάποιο χρονικό διάστημα τουλάχιστον, ο συνδυασμός της ασθενέστερης ζήτησης και της αυξανόμενης προσφοράς πετρελαίου παρέχει ένα δύσκολο σκηνικό στο πλαίσιο της νέας συνάντησης των χωρών του OPEC+, που αναμένεται να πραγματοποιηθεί την 1η Δεκεμβρίου του 2020.