Η πρώτη μεγάλη ήττα της Μέρκελ έγκειται στην αποτυχία της να θέσει υπό έλεγχο την συνεχιζόμενη τουρκική προκλητικότητα μέσω του πολυσυζητημένου διαλόγου, που η ίδια με τόση θέρμη υποστηρίζει.
Επί γερμανικής προεδρίας άλλωστε λαμβάνει χώρα η μεγαλύτερη κρίση στις ελληνοτουρκικές σχέσεις μετά τα Ίμια. Μεγαλύτερη σε σημασία αλλά και σε διάρκεια, καθώς εξελίσσεται τους τελευταίους τέσσερεις μήνες με ελάχιστα διαλλείματα μεταξύ των Συνόδων Κορυφής.
Η αποτυχία της να επιβληθεί στον Τούρκο νταή έχει πλήξει ανεπανόρθωτα όχι μόνο το γόητρο του Βερολίνου αλλά και το κύρος της ίδιας της ΕΕ, που δείχνει παντελώς ανίκανη να υπερασπιστεί τα ίδια της τα μέλη.
Αντί αυτού επιμένει στην πώληση των υποβρυχίων στην Τουρκία παρά τις αντιδράσεις ακόμη και εσωτερικό της χώρας. Διπλό επομένως το κακό για την Σιδηρά Κυρία της Γερμανίας, που έχει φτάσει στο σημείο να την επικαλείται ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου ως «τον μοναδικό τίμιο διαμεσολαβητή». Εύγε!
Το δεύτερο φιάσκο της γερμανικής προεδρίας είναι και αυτό εξίσου σοβαρό. Πρόκειται για την παράλυση που έχει επέλθει στην ενεργοποίηση του Ταμείου Ανάκαμψης για την αντιμετώπιση της πανδημίας , που ναι μεν συμφωνήθηκε δια πυρός και σιδήρου το περασμένο καλοκαίρι, ωστόσο πέντε μήνες μετά τα χρήματα παραμένουν δέσμια των βέτο της Πολωνίας και Ουγγαρίας που δεν δέχονται την σύνδεση της εκταμίευσής των χρημάτων με το κράτος δικαίου. Οι ενστάσεις των δύο αυτών χωρών δεν προκαλούν ουδεμία έκπληξη σε κανέναν. Είναι γνωστές τοις πάσι και είναι απορίας άξιο γιατί η γερμανική προεδρία δεν είχε κατά νου εναλλακτικές λύσεις όταν ο χρόνος πιέζει τόσο ασφυκτικά. Διότι plan b υπάρχουν. Είτε τα κράτη μέλη να καταφύγουν στην ενισχυμένη συνεργασία, η οποία προβλέπεται από τις Συνθήκες με την προϋπόθεση να συμμετάσχουν τουλάχιστον εννέα κράτη μέλη, είτε εκτός Συνθηκών να επιτευχθεί μια διακρατική συμφωνία μεταξύ των υπολοίπων 25 κρατών μελών. Προηγούμενο υπάρχει: Το 2011 η ΕΕ παράκαμψε το βρετανικό βέτο και επήλθε διακυβερνητική συμφωνία 17 συν 6, των χωρών δηλαδή των ευρωζώνης και 6 ακόμα χωρών, για το δημοσιονομικό σύμφωνο.
Βεβαίως αυτές οι λύσεις, με την παράκαμψη ουσιαστικά των ενστάσεων των κρατών-μελών, δεν είναι και τόσο αβλαβείς. Ενέχουν και σοβαρούς κινδύνους. Ειδικά για τα μικρότερα κράτη, όπως η Κύπρος, που σε προηγούμενη Σύνοδο απείλησε με βέτο αν δεν συνδεθούν οι κυρώσεις έναντι της Λευκορωσίας με αυτές της Τουρκίας ή ακόμη και για την Ελλάδα σε περίπτωση που τελικά αποφασίσει να χρησιμοποιήσει το βέτο της εάν η ΕΕ εξακολουθήσει να υποκύπτει στους τουρκικούς εκβιασμούς. Πάντως, ομοφωνία για σκληρές κυρώσεις έναντι της Άγκυρας αυτή την στιγμή δεν υπάρχει.. Και τελικά ως φαίνεται το καλύτερο που θα μπορούσαμε να αναμένουμε από την Σύνοδο Κορυφής είναι μια λίστα κυρώσεων, οι οποίες θα ενεργοποιηθούν εφόσον κι αν …περιμένοντας τα τουρκικά γεωτρύπανα στο Αιγαίο.
Εν ολίγοις, αποφασιστική απάντηση στις τουρκικές προκλήσεις επί γερμανικής προεδρίας δεν θα υπάρξει. Κάτι που αποτελεί αναμφίβολα μέγα ολίσθημα του Βερολίνου, πλήττοντας βάναυσα κάθε έννοια ευρωπαϊκής αλληλεγγύης. Αντί η τελευταία προεδρία της Μέρκελ να δώσει ώθηση στην ΕΕ εν μέσω αυτής της εξαιρετικά δύσκολης συγκυρίας. Αντί να καταστήσει την Ευρώπη πρωτοπόρο στην μάχη κατά του κορωνοϊού και πρωταγωνιστή στις σοβαρές γεωπολιτικές εξελίξεις. Επέλεξε να την κρατήσει δέσμια συμφερόντων, ανίκανη να ορθώσει μια ασπίδα προστασίας για τα κράτη μέλη της και να στηρίξει άμεσα τους πολίτες της που τόσο πολύ την χρειάζονται εν μέσω της πρωτοφανούς αυτής κρίσεως.