Γιατί ενώ το ηλεκτρικό σύστημα της Αθήνας και της Ελλάδας γενικότερα άντεξε και με το παραπάνω στην απότομη πτώση της θερμοκρασίας, την βαριά χιονόπτωση και την μεγάλη ζήτηση για ηλεκτρική ενέργεια που αίφνης προέκυψε - εξαίροντας την διακοπή παροχής σε 200,000 περίπου καταναλωτές, όχι όμως λόγω αδυναμίας παροχής ενέργειας του συστήματος αλλά λόγω ζημιών στο δίκτυο διανομής- απεναντίας στο Τέξας επικράτησε το απόλυτο χάος με το μεγαλύτερο μέρος της πολιτείας να βρεθεί εκτός ηλεκτροδότησης για αρκετές ημέρες. Μεγάλος δε αριθμός οικιακών καταναλωτών κλήθηκε να πληρώσει ιδιαίτερα υψηλούς λογαριασμούς, που σε ορισμένες περιπτώσεις έφθασαν το μέγιστο επιτρεπτό με όριο των $ 9000 !
Τι πραγματικά συνέβη στο Τέξας και η κατάσταση ξέφυγε εντελώς με την σχεδόν ολοκληρωτική κατάρρευση του ηλεκτρικού συστήματος και με 4,5 εκατομμύρια νοικοκυριών να βρεθούν επί ημέρες χωρίς ηλεκτρικό ρεύμα και με τους μισούς κατοίκους της πολιτείας χωρίς νερό; Με τους ανθρώπους όχι μόνο να ξεπαγιάζουν αλλά να αδυνατούν να σιτισθούν αφού σχεδόν όλες οι οικιακές ανάγκες, συμπεριλαμβανομένου και του μαγειρέματος, εξαρτώνται από τον ηλεκτρισμό. Επιπλέον, η οικονομική ζωή της πολιτείας παρέλυσε επί μια εβδομάδα αφού το μεγαλύτερο μέρος των οικονομικών λειτουργιών βασίζονται και αυτές στην παροχή αδιάλειπτης ηλεκτρικής ενέργειας.
Βασική παρατήρηση για να μας βοηθήσει να καταλάβουμε την όλη κατάσταση είναι ότι το ηλεκτρικό σύστημα του Τέξας λειτουργεί τελείως αυτόνομα σε σχέση με το γενικότερο ομοσπονδιακό grid με το οποίο είναι συνδεδεμένες όλες οι πολιτείες των ΗΠΑ πλην του Τέξας. Με την πολιτεία να έχει από την ίδρυση της τον 18 αιώνα ακολουθήσει μια δική της ανεξάρτητη γραμμή στην διακυβέρνηση της ώστε να εξαρτάται όσο λιγότερο γίνεται από το ομοσπονδιακό κράτος. Αυτό το βλέπει κάποιος στους χαμηλούς φόρους που πληρώνουν οι κάτοικοι της πολιτείας και στην έλλειψη ρύθμισης στις περισσότερες οικονομικές δραστηριότητες. Έτσι εξηγείται γιατί το ηλεκτρικό σύστημα του Τέξας που ουσιαστικά είναι ένα γιγάντιο stand alone grid δεν είναι συντονισμένο με αυτό της υπόλοιπης Αμερικής πράγμα που όμως δεν βοηθά καθόλου στην ελεύθερη ανταλλαγή ποσοτήτων ηλεκτρικού ρεύματος. Πράγμα που έδρασε τελείως αρνητικά την εβδομάδα 15/2- 21/2 όταν η πολιτεία βρέθηκε κυριολεκτικά μετέωρη και αντιμετώπισε σοβαρό έλλειμμα παροχής ηλεκτρικής ενέργειας.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που έδωσε στην δημοσιότητα ο ανεξάρτητος διαχειριστής του ηλεκτρικού συστήματος του Τέξας, ο ERCOT- Electricity Reliability Council of Texas - το ηλεκτρικό σύστημα της πολιτείας το βράδυ της Κυριακής (14/2) και βάσει των μετεωρολογικών προβλέψεων ετοιμάζετο για να αντιμετωπίσει μέγιστη ζήτηση 74 GW (με την συνολική εγκατεστημένη ισχύ της πολιτείας να φθάνει τα 118,5 GW δηλ. 6,5 φορές την εγκατεστημένη ισχύ της Ελλάδας) αντί του συνηθισμένου για αυτήν την εποχή φορτίου της τάξης των 55 GW. Τόσο ο ERCOT όσο και οι παραγωγοί είχαν προετοιμασθεί να καλύψουν τις ανάγκες μιας πολύ κρύας περιόδου αλλά ουδείς περίμενε μια τόσο απότομη και μεγάλη πτώση της θερμοκρασίας, που τελικά έπεσε 50 F κάτω από την μέση θερμοκρασία και χαρακτηρίσθηκε από πολλούς ως ακραίο γεγονός, "ένα στα 100 χρόνια" .
Ήδη από τις 15/2 υπήρξε σημαντικό έλλειμμα ισχύος (14 GW) το οποίο επιδεινώθηκε την επόμενη ημέρα στα 32 GW. Ο ένας μετά το άλλο θερμικοί σταθμοί - κυρίως φυσικό αέριο- αδυνατούσαν να παράγουν για τον απλούστατο λόγο ότι λόγω των ακραίων θερμοκρασιών είχαν παγώσει οι αγωγοί μεταφοράς φ. αερίου αφού βάνες και αντλίες αδυνατούσαν να λειτουργήσουν. Με κομμένη την παροχή φ. αερίου οι περισσότεροι σταθμοί βρέθηκαν εκτός λειτουργίας με τον ηλεκτρισμό να εγχέεται στο δίκτυο από πυρηνικές, ανθρακικές και αιολικές μονάδες. Αποτελεί δε μύθο ότι το έλλειμμα ηλεκτρισμού προήλθε αποκλειστικά από τα "παγωμένα" αιολικά πάρκα, τα οποία μάλιστα απέδωσαν καλύτερα από το αναμενόμενο (η συμμετοχή των αιολικών την επίμαχη περίοδο έφθασε τα 5,4 GW έναντι του κανονικού για αυτήν την εποχή του χρόνου 2,5 GW).
Σε αντίθεση με το τι συνέβη στο Τέξας το ελληνικό σύστημα ηλεκτρικής ενέργειας όχι μόνο ανταπεξήλθε στην δοκιμασία της χιονοθύελλας και των πολύ χαμηλών θερμοκρασιών αλλά ουδέποτε έφθασε την μέγιστη προγραμματισμένη ισχύ των 9037 MW (9,037 GW) αφού αυτή διαμορφώθηκε τελικά στα 7877 MW στις 16/2.
Σε αυτό βέβαια συνέβαλλε η αποκοπή μερίδας (14,4%) καταναλωτών στην Αττική, Εύβοια και Σποράδες που βρέθηκαν χωρίς ηλεκτροδότηση όχι όμως λόγω έλλειψης παροχής του συστήματος αλλά λόγω εκτενών ζημιών στο σύστημα διανομής κυρίως από κομμένα κλαριά και δένδρα. Όπως πολύ εύστοχα παρατηρεί ο Αλέξανδρος Περέλλης του ΙΕΝΕ σε επίκαιρο άρθρο του στο energia.gr με τίτλο "Ακραία καιρικά φαινόμενα και απολιγνιτοποίηση",(εδώ) το Ελληνικό ηλεκτρικό σύστημα υπήρξε πολύ καλά προετοιμασμένο και θωρακισμένο με τον ΑΔΜΗΕ να έχει επιστρατεύσει τις σημαντικές εφεδρείες οκτώ λιγνιτικών σταθμών οι οποίοι μάλιστα κάλυψαν φορτίο βάσης 1,500 MW συμβάλλοντας τα μέγιστα στην ισορροπία και εύρυθμο λειτουργία του όλου συστήματος.