την συμφωνία Αθήνας-Καϊρου για αναπροσαρμογή των συντεταγμένων του επίμαχου οικοπέδου που εφάπτετο με τη «γραμμή Έρτζιγες» ανατολικά του 28ου μεσημβρινού μετά από αίτημα της Ελλάδος. Η Άγκυρα φαίνεται ότι έχει αντιληφθεί την αυξανόμενη επιρροή της Ελλάδος στον αραβικό κόσμο και επιχειρεί μια από τις γνωστές επιθέσεις φιλίας προς ΕΕ, Αίγυπτο και ΗΠΑ.
Όσον αφορά την Ευρωπαϊκή Ένωση, ο Καλίν επεσήμανε: «Καταφέραμε να δημιουργήσουμε ένα εποικοδομητικό μομέντουμ με την ΕΕ και θέλουμε οι σχέσεις μας να προχωρήσουν περαιτέρω. Στην ατζέντα μας, πέρα από τις διερευνητικές επαφές με τους Έλληνες, υπάρχουν πιο σημαντικά ζητήματα. Όπως η επικαιροποίηση της συμφωνίας για το μεταναστευτικό, η οποία συμπληρώνει 5 χρόνια στις 18 Μαρτίου, η απελευθέρωση των θεωρήσεων και η επικαιροποίηση της συμφωνίας τελωνειακής ένωσης». Μίλησε εκ νέου για «λογικές» χώρες της ΕΕ υποστηρίζοντας ότι αυτές δεν θα επιτρέψουν να υιοθετηθεί σκληρή στάση. Παράλληλα έδωσε έμφαση στις σχέσεις της χώρας του με την Αίγυπτο, λέγοντας ότι «συνεχίζει να θεωρείται το ‘μυαλό’ του αραβικού κόσμου, είναι η καρδιά του αραβικού κόσμου». Και συμπλήρωσε ότι ο διάλογος της Τουρκίας με την Αίγυπτο θα βοηθήσει και σε ζητήματα όλης της περιφέρειας. «Μας ενδιαφέρει να συζητήσουμε με την Αίγυπτο για τις θαλάσσιες ζώνες στην ανατολική Μεσόγειο, αλλά και για την Λιβύη, για το Παλαιστινιακό επίσης που είναι ένα άλλο ζήτημα, που ο κόσμος φαίνεται να έχει ξεχάσει», ανέφερε με νόημα. «Οι δύο χώρες που μιλούν μεταξύ τους μπορούν να βελτιώσουν τις διμερείς και περιφερειακές μας σχέσεις. Αυτό ισχύει και για τα άλλα τέσσερα κράτη του Κόλπου. Δεν έχουμε άλυτο πρόβλημα με καμία αραβική χώρα. Ένα νέο κεφάλαιο για την περιφερειακή ειρήνη και σταθερότητα μπορεί να ανοίξει με την Αίγυπτο και άλλα κράτη του Κόλπου», κατέληξε, ενισχύοντας τα σενάρια για μυστικές επαφές μεταξύ Άγκυρας-Καϊρου.
Όπως θα αντιληφθεί κανείς από την ανάγνωση των δηλώσεων Καλίν, η Τουρκία θεωρεί ότι έχει αυξηθεί τόσο πολύ ο γεωστρατηγικός της ρόλος ώστε τα θέματα της ατζέντας με τους μεγάλες παίκτες δεν περιλαμβάνουν πλέον ως επί το πλείστων τα ελληνοτουρκικά και το Κυπριακό. Και σε μια ενδεχόμενη επικοινωνία Μπάιντεν-Ερντογάν, την οποία δεν αποκλείουν πλέον οι ΗΠΑ και επιθυμούν διακαώς οι Τούρκοι, τα ζητήματα που αφορούν την Ελλάδα δεν θα είναι στην κορυφή της ατζέντας μεταξύ δύο ηγετών. Ιδού τι είπε ο στενός συνεργάτης του Ερντογάν για τις ΗΠΑ. Επέμεινε για μια ακόμη φορά ότι η Τουρκία θα μπορούσε να αποκτήσει και το αμερικανικό πυραυλικό σύστημα Patriot εκτός από το σύστημα S-400 της Ρωσίας. «Πιστεύουμε ότι μπορούμε να έχουμε τους Patriots. Μπορούμε να έχουμε και τους S-400 που δεν θα ενσωματωθούν στο αμυντικό σύστημα του ΝΑΤΟ» πρόσθεσε, απορρίπτοντας τις αμερικανικές ανησυχίες ότι οι S-400 θα έθεταν σε κίνδυνο την άμυνα της συμμαχίας. Ο Καλίν τόνισε ότι τέτοια ζητήματα μπορούν να επιλυθούν μέσω «εποικοδομητικού διαλόγου, με ανοιχτό και ειλικρινές τρόπο», αλλά πρόσθεσε ότι οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής των ΗΠΑ θα πρέπει επίσης να κατανοήσουν πόσο σοβαρά είναι αυτά τα θέματα για την Τουρκία. Ανέφερε επίσης ότι όταν η Τουρκία αγόρασε το S-400, υπήρχαν επίσης «κάποια σημεία διαφωνίας» με τη Ρωσία, αλλά ξεπεράστηκαν μέσω «εποικοδομητικού διαλόγου». Ο Kalin διερωτήθηκε γιατί δεν μπορεί να υιοθετηθεί η ίδια προσέγγιση για την επίλυση ζητημάτων με τις ΗΠΑ.
Τα σενάρια για τους S-400
Είναι πάντως γεγονός ότι η αγορά των S-400 από την Ρωσία αποτελεί πλέον ένα μόνιμο πονοκέφαλο για την Άγκυρα, καθώς αποτελεί σημαντική εστία έντασης στις σχέσεις της με την Ουάσιγκτον. Η εν λόγω αντιπαράθεση διαρκεί πλέον δύο χρόνια, με την Άγκυρα να ομολογεί ότι ίσως είχε υποτιμήσει τις συνέπειες που θα είχε μια τέτοια ενέργεια στις σχέσεις της με τις ΗΠΑ και το κόστος που ενδέχεται να πληρώσει για την επιλογή της αυτή. Σύμφωνα με έγκριτους αναλυτές, υπάρχουν δύο εναλλακτικές: H πρώτη αφορά το μοντέλο της Κρήτης και η δεύτερη αυτό του Πακιστάν. Όσον αφορά το πρώτο, πρόκειται για την αποθήκευση των S-300, που είχε αγοράσει στο παρελθόν η Λευκωσία από την Ρωσία, στην Κρήτη. Ο υπουργός Αμύνης της Τουρκίας είχε αναφερθεί επί τούτου τον περασμένο Φεβρουάριο: «Είπαμε στις ΗΠΑ πως είμαστε έτοιμοι να συζητήσουμε στο ίδιο μοντέλο που εφαρμόζεται με τους S-300 στην Κρήτη. Δεν σημαίνει πως θα τα χρησιμοποιούμε συνέχεια τα συστήματα αυτά. Θα χρησιμοποιηθούν μόνο σε περίπτωση απειλής και αυτό το αποφασίζουμε εμείς», δήλωσε ο Τούρκος ο Χουλουσί Ακάρ. Ωστόσο η εν λόγω εκδοχή φαίνεται ότι έχει επί της παρούσης εγκαταλειφθεί, σύμφωνα τουλάχιστον με τα λεγόμενα του ίδιου του Καλίν, ο οποίος φαίνεται να προκρίνει περισσότερο το πακιστανικό μοντέλο, μια άλλη φόρμουλα που αφορά την αμερικανική εποπτεία της χρήσης των αεροσκαφών F-16 από το Πακιστάν μέσω ενός κοινού γραφείου παρακολούθησης. Στις αρχές του 2019, η Τουρκία είχε προτείνει τη δημιουργία μιας τεχνικής κοινής ομάδας εργασίας για την παρακολούθηση της επιχειρησιακής χρήσης των συστημάτων S-400, αλλά η Ουάσιγκτον το απέρριψε. Ένα άλλο σενάριο, που συζητείται, περιλαμβάνει την πιθανή μεταφορά των S-400 σε τρίτη χώρα όπως το Αζερμπαϊτζάν, το Κατάρ ή η Ουκρανία, αλλά οι όροι της σύμβασης της Τουρκίας με τη Ρωσία αποκλείουν μια τέτοια επιλογή. Μια άλλη σκέψη που έχει τεθεί στο τραπέζι είναι η μεταφορά των συστημάτων στα κατεχόμενα, αλλά ούτε οι Ηνωμένες Πολιτείες ούτε η Ρωσία ενδέχεται να επικροτήσουν μια τέτοια κίνηση. Και φυσικά ούτε η Κύπρος και η ΕΕ.