Σύμφωνα με ανακοίνωση χθες του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών, οι ΗΠΑ έχουν πληροφορήσει την Τουρκία εδώ και δύο εβδομάδες ότι δύο αμερικανικά πολεμικά πλοία θα περάσουν από τα Στενά για να αναπτυχθούν στη Μαύρη Θάλασσα μέχρι τις 4 Μαΐου. Η ανάπτυξη των αμερικανικών πλοίων στην περιοχή έρχεται σε μία περίοδο που το θερμόμετρο ανεβαίνει επικίνδυνα στα σύνορα Ουκρανίας-Ρωσίας, με το Κίεβο να ζητά επισήμως πριν από μερικές ημέρες την ανάπτυξη νατοϊκών δυνάμεων στη Μαύρη Θάλασσα ως αποτρεπτική ενέργεια στη «ρωσική επιθετικότητα».
«Μας εστάλη ειδοποίηση πριν από 15 ημέρες μέσω των διπλωματικών διαύλων ότι δύο πολεμικά πλοία των Ηνωμένων Πολιτειών θα πλεύσουν προς τη Μαύρη Θάλασσα σύμφωνα με τους όρους της Συνθήκης του Μοντρέ. Τα πλοία θα παραμείνουν στη Μαύρη Θάλασσα μέχρι τις 4 Μαΐου» ανέφερε η ανακοίνωση του τουρκικού υπουργείου.
Η Συνθήκη του Μοντρέ (1936) δίνει στην Τουρκία τον έλεγχο των Στενών των Δαρδανελίων και του Βοσπόρου, θέτει όρους για την πρόσβαση των πολεμικών πλοίων και ρυθμίζει την κυκλοφορία των εμπορικών πλοίων.
Αντιδρώντας το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών εξέφρασε έντονη ανησυχία για την αυξανόμενη δραστηριότητα στη Μαύρη Θάλασσα από κυβερνήσεις που δεν έχουν εκεί σύνορα. Σε δήλωσή του ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας Αλεξάντερ Γκρούσκο φέρεται να δηλώνει, σύμφωνα με το πρακτορείο Interfax, πως όλες οι κινήσεις πολεμικών πλοίων στη Μαύρη Θάλασσα θα πρέπει να συνάδουν με τη Συνθήκη του Μοντρέ.
Η Συνθήκη του Μοντρέ
Η Συνθήκη του Μοντρέ βρέθηκε πρόσφατα στο επίκεντρο μετά την επιστολή-καταγγελία που απηύθυναν 104 απόστρατοι Τούρκοι ναύαρχοι προς τον πρόεδρο Ερντογάν, με την οποία επεσήμαιναν πως το φιλόδοξο σχέδιο του Τούρκου προέδρου για τη διάνοιξη της διώρυγας της Κωνσταντινούπολης θέτει σε αμφισβήτηση την εν λόγω συνθήκη και απειλεί τα εθνικά συμφέροντα και την ουδετερότητα της Τουρκίας.
Η εκπρόσωπος του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών Μαρία Ζαχάροβα δήλωσε χθες ότι οποιεσδήποτε προσπάθειες επανεξέτασης της Συνθήκης του Μοντρέ θα έθιγαν τα συμφέροντα της Ρωσίας, η οποία συγκαταλέγεται μεταξύ των χωρών που υπέγραψαν τη συνθήκη το 1936. «Αντιμετωπίζουμε την εν λόγω συνθήκη ως κομβικό παράγοντα σταθερότητας και ασφάλειας στη λεκάνη της Μαύρης Θάλασσας, ειδικά σε ό,τι αφορά τη ναυσιπλοΐα των πολεμικών πλοίων» υπογράμμισε η Ρωσίδα αξιωματούχος.
«Δεν βλέπουμε εναλλακτικές για το διεθνές νομικό καθεστώς, το οποίο καθιερώθηκε στη βάση της Συνθήκης του Μοντρέ. Υπολογίζουμε ότι όλα τα σχετιζόμενα κράτη θα προσεγγίζουν υπεύθυνα την τήρησή του. Και φυσικά ιδιαίτερος ρόλος σ' αυτό ανήκει στην Τουρκία» είπε η Ζαχάροβα.
Κινητικότητα στα σύνορα
Η έντονη κινητικότητα στα σύνορα Ουκρανίας-Ρωσίας έχει ανεβάσει το θερμόμετρο στην περιοχή, με τα σύννεφα ενός σοβαρού «θερμού επεισοδίου» να συσσωρεύονται επικίνδυνα. Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν διευκρίνισε κατά την τηλεφωνική συνομιλία με τη Γερμανίδα καγκελάριο Άγκελα Μέρκελ ότι η Ρωσία είναι ελεύθερη κατά την κρίση της να μετακινεί τμήματα των ενόπλων δυνάμεων στην επικράτειά της. Τη δήλωση αυτή έκανε χθες ο εκπρόσωπος του Ρώσου προέδρου Ντμίτρι Πεσκόφ σχολιάζοντας την έκκληση της Μέρκελ στη συνομιλία με τον Ρώσο πρόεδρο να μην ενισχύει την παρουσία των ρωσικών στρατευμάτων στα σύνορα με την Ουκρανία. Ο Πεσκόφ είπε ακόμη πως η κατάσταση στην ανατολική Ουκρανία είναι «πολύ ασταθής, δημιουργώντας κινδύνους μιας ευρείας κλίμακας στρατιωτικών επιχειρήσεων», που θα αποτελέσουν απειλή για την ασφάλεια της Ρωσίας. «Στο Κρεμλίνο υπάρχουν φόβοι ότι στην Ουκρανία θα ξαναρχίσει εμφύλιος πόλεμος. Και αν στα σύνορά μας ξαναρχίσει ένας εμφύλιος πόλεμος, εχθροπραξίες σε πλήρη ανάπτυξη, αυτό θα αποτελέσει απειλή για την ασφάλεια της Ρωσικής Ομοσπονδίας» τόνισε ο Πεσκόφ.
(από την εφημερίδα "ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ")