Σε παγκόσμιο επίπεδο, η μετάβαση από ορυκτά καύσιμα σε πηγές χαμηλότερης ενεργειακής απόδοσης, θα ασκήσει πίεση για χρήση άλλων πηγών ενέργειας που έχουν εναπομείνει, όπως το ξύλο και ο άνθρακας. Σήμερα, για υδρογονάνθρακες, γαιάνθρακες και λιγνίτη, επιβάλλεται πρόστιμο ρύπου. Αντίθετα, για την λειτουργία εναλλακτικών πηγών ενέργειας, όπως των ανανεώσιμων, δίνονται επιχορηγήσεις με το επιχείρημα ότι δεν μολύνουν.
Ας σημειωθεί ότι για τις μπαταρίες (όχι μόνο των αυτοκινήτων), για τα υλικά ανεμογεννητριών και φωτοβολταϊκών δεν έχει επιβληθεί κάποιο χρηματικό πρόστιμο (αντίτιμο προστασίας) από την σημαντική μόλυνση που θα προκληθεί όταν αυτές απεγκατασταθούν και αποσυρθούν μετά από 20-25 χρόνια. Ας σημειωθεί, επίσης, ότι για την εξόρυξη και επεξεργασία του λιθίου χρησιμοποιούνται ορυκτά καύσιμα που προκαλούν μόλυνση και πληρώνουν γι’ αυτήν. Με λίθιο κατασκευάζονται οι μπαταρίες ιόντων λιθίου με τις οποίες λειτουργούν π.χ. τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα.
Το αντίτιμο για τη μόλυνση που θα προκαλέσουν οι ανεμογεννήτριες και τα φωτοβολταϊκά μετά από 20-25 χρόνια πρέπει να οριστεί μέσω μιας αξιολόγησης-κοστολόγησης από σήμερα, στο πλαίσιο της αρχής της βιωσιμότητας της ανάπτυξης και όχι της βιώσιμης ανάπτυξης. Όσον αφορά τα ηλεκτρικά οχήματα, αρκετές μελέτες έχουν δείξει ότι η παραγωγή ενός ηλεκτρικού οχήματος παράγει περισσότερο διοξείδιο του άνθρακα από αντίστοιχο όχημα που τροφοδοτείται από παράγωγα διύλισης του πετρελαίου. Οι δε εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα από την εξόρυξη πόρων για την κατασκευή του είναι ένα σημαντικό μέρος των συνολικών εκπομπών διοξειδίου από τα οχήματα.
Εάν οι τεχνολογίες δέσμευσης άνθρακα δεν καταστούν γρήγορα βιώσιμες, αυτό θα έχει αρνητικές επιπτώσεις για το περιβάλλον. Προς το παρόν, δεν απασχολεί η μελλοντική μόλυνση από τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Βρισκόμαστε στο στάδιο της κούρσας για τον έλεγχο των σπανίων γαιών, του μαγκάνιου, του χαλκού, του κοβάλτιου και γενικότερα των ορυκτών και μετάλλων που είναι αναγκαία για την παραγωγή ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές.
Η εξάρτηση της Ευρώπης
Ορισμένα εξαρτήματα που είναι απαραίτητα ιδιαίτερα για τις ανεμογεννήτριες, αλλά και για τα φωτοβολταϊκά, απαιτούν σπάνιες γαίες. Η εξόρυξη τέτοιων υλικών είναι καταστροφική για το περιβάλλον, αλλά γίνεται ανεκτή από το Δύση, επειδή δεν πραγματοποιείται εκεί. Το 2017, η Κίνα είχε σχεδόν το μονοπώλιο, έχοντας το 80% της παγκόσμιας παραγωγής σπανίων γαιών.
(η συνέχεια στο slpress.gr)
*Ο Γιάννης Μπασιάς διετέλεσε Προέδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της Ελληνικής Διαχειριστικής Εταιρείας Υδρογονανθράκων ΑΕ (EΔEY) από το 2016 μέχρι το 2020