Το νόημα των τοπικών συζεύξεων με αυτές τις δύο χώρες έγκειται στη διευκόλυνση της λειτουργίας της ενιαίας ευρωπαϊκής αγοράς ηλεκτρισμού σε επίπεδο ενδοημερησίων συναλλαγών αγοράς και πώλησης, από τον Φεβρουάριο του 2022, και έχει σχεδιαστεί προκειμένου να οφελήσει τον τελικό καταναλωτή.
Το επόμενο βήμα για την Ελλάδα θα αποτελέσει η σύζευξη της, τον ερχόμενο Σεπτέμβριο, με την Ενδοημερήσια Αγορά της Ιταλίας και της Σλοβενίας, έτσι ώστε να γίνει δυνατή η από κοινού ενεργοποίηση των περιφερειακών ενδοημερήσιων δημοπρασιών ισχύος σε συνθήκες συνεχούς διαπραγμάτευσης, ενώ αναμένεται έως το τέλος του μήνα να δημοπρατηθεί από τον ΑΔΜΗΕ το έργο για την κατασκευή μιας δεύτερης διασύνδεσης Ελλάδας - Βουλγαρίας (Νέα Σάντα – Μαρίτσα) που προβλέπεται ότι θα ξεκινήσει τον Αύγουστο και θα ολοκληρωθεί το επόμενο έτος.
Καθώς οι εξελίξεις τρέχουν με εντυπωσιακό ρυθμό το energia.gr αποφάσισε να προβεί σε μια σύνοψη των όσων έχουν συμβεί με την πολύτιμη βοήθεια του Δρος Γιάννη Καμπούρη, Διευθυντή Διεθνών Σχέσεων του ΑΔΜΗΕ και Προέδρου και Διευθύνοντος Συμβούλου του Περιφερειακού Κέντρου Ελέγχου Ηλεκτρικής Ενέργειας ΝΑ Ευρώπης (SEleNe CC) που εδρεύει στην Θεσσαλονίκη.
Στη διάρκεια του τελευταίου εξαμήνου έλαβαν χώρα πολύ σημαντικές εξελίξεις στην αγορά ηλεκτρισμού της χώρας και ολοκληρώθηκε επιτυχώς η πλήρης συμμόρφωσή της με το 3ο πακέτο πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την ενέργεια και το αντίστοιχο κανονιστικό πλαίσιο (Οδηγία ΕΕ 714/2009). Από την 1η Νοεμβρίου 2020 η ελληνική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας λειτουργεί σύμφωνα με το “μοντέλο στόχο” (target model).
Το Ελληνικό Χρηματιστήριο Ενέργειας (ΕΧΕ) λειτουργεί μια προθεσμιακή αγορά (forward) καθώς και την προ-ημερήσια (day-ahead) και ενδο-ημερήσια (Intra-day) αγορά ενέργειας, με τον ΑΔΜΗΕ να είναι υπεύθυνος για τη λειτουργία της Αγοράς Εξισορρόπησης (Balancing Market).
Η μετάβαση στη νέα πραγματικότητα έγινε ομαλά και δίχως αναταράξεις, αν και το έργο υλοποιήθηκε κάτω από δύσκολες συνθήκες λόγω της πανδημίας. Από της 15 Δεκεμβρίου 2020 ξεκίνησε και η σύζευξη της ελληνικής προ-ημερήσια αγοράς με την αντίστοιχη της Ιταλία και από τις 11 Μαίου 2021, με εκείνη της Βουλγαρίας. Έτσι, η Ελλάδα συμμετέχει πλήρως και ισότιμα στην εσωτερική αγορά ηλεκτρισμού της Ευρώπης.
Επίσης, ένα χρόνο νωρίτερα, τον Μάϊο του 2020, ιδρύθηκε από τους Διαχειριστές των Συστημάτων Bουλγαρίας (ESO-EAD), Ελλάδας (ΑΔΜΗΕ), Iταλίας (Terna) και Ρουμανίας (Transelectrica), ο “Περιφερειακός Συντονιστής Ασφαλείας” (Regional Security Coordinator-RSC) με την επωνυμία Southeast Electricity Network-Coordination Center (SEleNe-CC) με έδρα τη Θεσσαλονίκη.
Η SEleNe-CC είναι ο τελευταίος (6ος κατά σειρά) Περιφερειακός Συντονιστής Ασφαλείας που ιδρύεται στην Ευρώπη κατ’ επιταγήν του 3ου πακέτου και παρέχει στους προαναφερθέντες Διαχειριστές συμβουλευτικές υπηρεσίες σε καθημερινή βάση, σε θέματα που σχετίζονται με την ασφάλεια λειτουργίας στην ΝΑ Ευρώπη, όπως ανάπτυξη κοινού μοντέλου δικτύου, συντονισμένη εκτίμηση ασφάλειας δικτύων, υπολογισμός της δυναμικότητας των διασυνδέσεων, συντονισμένη εκπόνηση των προγραμμάτων συντήρησης καθώς και εκτίμηση επάρκειας συστήματος παραγωγής-μεταφοράς σε μεσο-βραχυπρόθεσμο χρονικό ορίζοντα. Η εμπορική λειτουργία του συντονιστικού οργάνου θα αρχίσει την 1η του προσεχούς Ιουλίου.
Οι πιο πάνω εξελίξεις εναρμονίζουν πλήρως, σε θεσμικό και λειτουργικό επίπεδο, την ελληνική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας με τις αντίστοιχες ευρωπαϊκές, ενώ έχουν δρομολογηθεί οι απαιτούμενες μεταρρυθμίσεις για την εφαρμογή του 4ου πακέτου (Clean Energy Package).