Κλασικό παράδειγμα τα drones. Είναι αλήθεια ότι οι επιχειρήσεις στοχευμένων πληγμάτων προκάλεσαν μεγάλες απώλειες στους Ταλιμπάν. Δεν μπόρεσαν, όμως, να εξουδετερώσουν ένα αντάρτικο, που αντλεί δύναμη από άλλους παράγοντες, όπως είναι η υποστήριξη του ντόπιου πληθυσμού, οι δεσμοί αίματος, η στενή σχέση με τη γη, η θρησκευτική πίστη και η ποιοτικά διαφορετική από τον δυτικό άνθρωπο αντίληψη για τη ζωή και τον θάνατο. Όταν, μάλιστα, τα drones έπλητταν αθώους αμάχους, όπως έχει επανειλημμένως συμβεί, τότε το πολιτικό κόστος για τους Αμερικανούς και το ΝΑΤΟ ήταν τεράστιο, γεγονός που κατ’ αντιδιαστολή ενίσχυε τους Ταλιμπάν.
Χρειάσθηκε να σκοντάψουν για να αρχίσουν οι Αμερικανοί να ασχολούνται σοβαρά με την πολιτισμική διάσταση του πολέμου. Το γραμμικό σχήμα εξέλιξης και στο κοινωνικό, αλλά και στο στρατιωτικό επίπεδο είναι παραπλανητικό. Οι Ταλιμπάν μπορεί να είναι θρησκόληπτοι, αλλά στο επιχειρησιακό επίπεδο έχουν επιδείξει πραγματισμό και μεγάλη ευελιξία. Δεν δυσκολεύθηκαν να υιοθετήσουν πρακτικές, που προηγούμενα αποκήρυσσαν, όπως π.χ. η άντληση πόρων από το εμπόριο του οπίου. Στο οπλοστάσιό τους ενέταξαν και τις επιθέσεις αυτοκτονίας, έχοντας επίγνωση των επιπτώσεων που έχει στους Δυτικούς στρατιώτες και στη Δυτική κοινή γνώμη το σκέλος του ψυχολογικού πολέμου.
Οι Αμερικανοί διοικητές, που από ένα σημείο και πέρα ανέλαβαν την ευθύνη να οδηγήσουν σ’ ένα νικηφόρο αποτέλεσμα τον ατελέσφορο αυτό πόλεμο, είχαν προειδοποιήσει από πολύ νωρίς την Ουάσιγκτον ότι χωρίς την αποστολή πρόσθετων στρατευμάτων, ο πόλεμος θα χαθεί. Η έκθεση του στρατηγού Στάνλεϊ Μακ Κρίσταλ, που είδε το φως της δημοσιότητας πριν από 10 και πλέον χρόνια, είναι αποκαλυπτική.
Το δίλημμα του Ομπάμα
Το δίλημμα του τότε προέδρου Ομπάμα ήταν απλό, αλλά επώδυνο: ή έπρεπε να δρομολογήσει την αποχώρηση των αμερικανικών δυνάμεων από το Αφγανιστάν, ή να στείλει πρόσθετες δυνάμεις με την προσδοκία ότι θα καταφέρουν να επιτύχουν στρατηγική νίκη, δηλαδή να εξουδετερώσουν τους Ταλιμπάν. Πριν ακόμα εκλεγεί είχε επιλέξει το δεύτερο. Παρ’ ότι, όμως, οι ενισχύσεις 30.000 στρατιωτών πήγαν, το πρακτικό αποτέλεσμα ήταν ασήμαντο.
Ως υποψήφιος πρόεδρος, ο Ομπάμα είχε διαχωρίσει την περίπτωση του Αφγανιστάν απ’ αυτή του Ιράκ. Ενώ για το δεύτερο είχε δεσμευθεί ότι θα αποχωρήσουν από εκεί οι αμερικανικές δυνάμεις, για το πρώτο είχε δεσμευθεί ότι θα στείλει πρόσθετες δυνάμεις με σκοπό να επιτύχει στρατιωτική λύση. Η διαφοροποίηση ήταν πολιτική και καθόλου αυθαίρετη. Την επέμβαση στο Αφγανιστάν υποστήριξε σύσσωμη σχεδόν η διεθνής κοινότητα, ενώ συνέβη το αντίθετο με την επέμβαση στο Ιράκ.