Το έργο, που είχε στόχο να μειώσει την εξάρτηση της Κυπριακής Δημοκρατίας από τις εισαγωγές πετρελαίου, είχε αρχική ημερομηνία ολοκλήρωσης το 2019. Ωστόσο, σημειώθηκαν καθυστερήσεις και η προθεσμία παρατάθηκε αρχικά έως το 2022 και μετά.
Η συμφωνία τελικά κατέρρευσε στις 18 Ιουλίου εφέτος εν μέσω κατηγοριών ότι η κοινοπραξία δεν εκπλήρωνε τις συμβατικές της υποχρεώσεις. Η CPP προσέφυγε σε διεθνή διαιτησία στο Λονδίνο για να προσπαθήσει να αναγκάσει τη Λευκωσία να της καταβάλει 200 εκατ. ευρώ.
Όπως αναφέρουν σε σημερινό τους δημοσίευμα οι Financial Times, η Cinea, ο Ευρωπαϊκός Εκτελεστικός Οργανισμός για το Κλίμα, τις Υποδομές και το Περιβάλλον, απέστειλε στις 24 Ιουλίου αίτημα στην κυπριακή κυβέρνηση με το οποίο της ζητούν να δώσει εξηγήσεις σχετικά με τη χρήση της χρηματοδότησης της ΕΕ έως τον Σεπτέμβριο και να προετοιμαστεί να επιστρέψει μέρος αυτής. Η Κυπριακή Δημοκρατία έχει ήδη λάβει 69 εκατ. ευρώ από τη συνολική επιχορήγηση ύψους 101 εκατ. ευρώ που προορίζεται για το έργο, σύμφωνα με Κύπριους αξιωματούχους.
Μια μέρα αργότερα, η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία (EPPO) δήλωσε ότι «άνοιξε έρευνα για έργο σχετικά με τερματικό σταθμό εισαγωγής υγροποιημένου φυσικού αερίου στην Κύπρο, με την υποψία απάτης στις προμήθειες, κατάχρησης κονδυλίων της ΕΕ και διαφθοράς».
Ο Κύπριος υπουργός Ενέργειας Γιώργος Παπαναστασίου δήλωσε από την πλευρά του ότι η κυβέρνηση ζήτησε 30 ημέρες για να απαντήσει. Μετά από μια έκτακτη συνάντηση για το θέμα την Τρίτη, δήλωσε ότι οι πρόσφατες εξελίξεις στην υπόθεση «θέτουν τη χώρα σε κίνδυνο».
Ας σημειωθεί ότι, την περασμένη εβδομάδα, ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκος Χριστοδουλίδης, δήλωσε ότι η προηγούμενη κυβέρνηση δεν έπρεπε να είχε επιλέξει αυτήν την κοινοπραξία για το έργο. Ωστόσο, τόνισε ότι «το έργο θα υλοποιηθεί».
Η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία, η οποία είναι υπεύθυνη για τη διερεύνηση και τη δίωξη εγκλημάτων κατά των οικονομικών συμφερόντων της ΕΕ, δήλωσε ότι η έρευνά της ακολούθησε έκθεση του Ιανουαρίου της Ελεγκτικής Υπηρεσίας της Κυπριακής Δημοκρατίας. Η Cinea παρείχε επίσης πληροφορίες στους εισαγγελείς της ΕΕ.
«Αφού έλαβε αυτές τις πληροφορίες και τις εξέτασε λεπτομερώς, η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία αποφάσισε να ξεκινήσει έρευνα, προκειμένου να διερευνήσει τις συμβάσεις που ανατέθηκαν από τις δημόσιες αρχές», ανέφερε.
Στη δημόσια έκθεσή της, 142 σελίδων, η Ελεγκτική Υπηρεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας αναφέρθηκε στις επανειλημμένες αναφορές της σχετικά με για καθυστερήσεις, αυξανόμενο κόστος καθώς και για την ποιότητα και την ασφάλεια του έργου. Η Ελεγκτική Υπηρεσία πρότεινε την αφαίρεση της σύμβασης από την κοινοπραξία. Η Εταιρεία Υποδομών Φυσικού Αερίου (ΕΤΥΦΑ), η οποία ήταν ο δικαιούχος του έργου, δήλωσε, ωστόσο, ότι αυτό ήταν αδύνατο λόγω της επείγουσας ανάγκης για την κατασκευή του τερματικού σταθμού.
Επίσης, η κοινοπραξία ζήτησε επιπλέον 25 εκατ. ευρώ για την κάλυψη της αύξησης του κόστους του χάλυβα, η οποία εγκρίθηκε από το Υπουργείο Οικονομικών της Κύπρου μετά από σύσταση της Ελεγκτικής Υπηρεσίας της Κυπριακής Δημοκρατίας. Η ΕΤΥΦΑ παραιτήθηκε επίσης από το δικαίωμά της να ζητήσει αποζημίωση από την κοινοπραξία σε σχέση με αδικαιολόγητες καθυστερήσεις.
Όμως, στις 18 Ιουλίου, ήταν η ΕΤΥΦΑ που «τράβηξε την πρίζα» του έργου, αναφέροντας σε ανακοίνωσή της ότι, παρά τις προσπάθειές της, μια «σειρά παραβιάσεων» συμβατικών όρων από μέρους της κοινοπραξίας με επικεφαλής τους Κινέζους επενδυτές «δεν αφήνουν άλλη επιλογή από τον τερματισμό αυτής της συμφωνίας», προσθέτοντας ότι θα κινηθεί νομικά εναντίον τους.
Σύμφωνα με τους Financial Times, όταν ερωτήθησαν για τους ισχυρισμούς ότι η κοινοπραξία υπό την ηγεσία των Κινέζων δεν είχε πληρωθεί, Κύπριοι αξιωματούχοι τόνισαν ότι η ΕΤΥΦΑ είχε συμμορφωθεί πλήρως με τις συμβατικές της υποχρεώσεις.
Από την πλευρά του, ο Κύπριος υπουργός Ενέργειας είπε ότι θα προκηρυχθεί νέος διαγωνισμός τις επόμενες ημέρες, με στόχο να ολοκληρωθεί το έργο «σε οκτώ μήνες». Η κοινοπραξία, μεμονωμένες εταιρείες και η ΕΤΥΦΑ δεν απάντησαν στα αιτήματα των FT για σχολιασμό. Η Κομισιόν, από την πλευρά της, δήλωσε ότι είναι σε γνώση της έρευνας, αλλά αρνήθηκε να σχολιάσει.