Εύλογα προκύπτει το ερώτημα εάν κάτι τέτοιο συνιστά πολιτική που είναι συμβατή με την προστασία του περιβάλλοντος, των παραδοσιακών οικισμών και της πολιτιστικής κληρονομιάς.
Γιατί με το να γεμίσεις αίφνης έναν παραδοσιακό οικιστικό χώρο που είναι η Αστυπάλαια (και αύριο θα είναι η Χάλκη, η Κάσος, η Φολέγανδρος, η Σίκινος και ποιος ξέρει που άλλου) με χιλιάδες αυτοκίνητα, έστω ηλεκτρικά, αναπόφευκτα αυτό θα οδηγήσει σε πιέσεις για επέκταση του οδικού δικτύου με αποτέλεσμα την οικοπεδοποίηση και την ανεξέλεγκτη οικοδομική δραστηριότητα. Άραγε αυτό είναι το (πονηρό) σχέδιο της κυβέρνησης για οικονομική ανάπτυξη; Και εάν όντως έτσι έχουν τα πράγματα, πώς αυτό συμβαδίζει με το «όραμα» της για πράσινη ανάπτυξη, την ανάπτυξη χαμηλής όχλησης δραστηριοτήτων, και την μετάβαση σε καθαρά καύσιμα;
Γιατί, ασχέτως αν το αυτοκίνητο είναι ηλεκτρικό ή μη, μόνο και μόνο η αυξημένη κυκλοφορία σε ένα περιορισμένο νησιωτικό χώρο αποτελεί όχληση και ενθάρρυνση για αταξία και ρύπανση σε ένα κατά τα αλλά ήσυχο και ευαίσθητο τοπίο. Αλλά ίσως αυτά να αποτελούν «ψιλά γράμματα» για μια κυβέρνηση που επιδιώκει πάση θυσία να επιφέρει την οικονομική ανάπτυξη ασχέτως επιπτώσεων στον περιβάλλοντα χώρο.
Όμως, πέρα από την μεγάλη όχληση που θα προκαλέσει ο υπερπληθυσμός οχημάτων σε ένα παραδοσιακό οικισμό, όπως είναι η Αστυπάλαια, υπάρχουν και αλλά πλέον θεμελιώδη θέματα που αφορούν την ενεργειακή τροφοδοσία του νησιού. Όπως έχουμε κατ’ επανάληψη υποστηρίξει μέσα από τις στήλες του energia.gr (εδώ), η ενεργειακή μετάβαση και ιδιαίτερα στα μη διασυνδεδεμένα νησιά (ΜΔΝ) πρέπει να βασιστεί στην δημιουργία αυτόνομων μονάδων που θα λειτουργούν με ΑΠΕ και συστήματα αποθήκευσης και μπορούν να εξασφαλίσουν σχεδόν πλήρη ενεργειακή αυτονομία. Με αυτές να υποκαθιστούν πλήρως τους μέχρι σήμερα λειτουργούντες με πετρέλαιο σταθμούς που πρέπει να αποσυρθούν το συντομότερο βάσει Ευρωπαϊκών Οδηγιών και όχι μόνο. Με τον Ελληνικό νησιωτικό χώρο να έχει ιδεώδεις κλιματολογικές συνθήκες για την δημιουργία και λειτουργία σταθμών παραγωγής ενέργειας από ΑΠΕ και μάλιστα με πολύ ανταγωνιστικό κόστος.
Γι’ αυτό, η προτεραιότητα στην Αστυπάλαια και στα αλλά ΜΔΝ θα έπρεπε να είναι η ενεργειακή μετάβαση του συνολικού ενεργειακού τους συστήματος και όχι η αποσπασματική αντιμετώπιση με την διάδοση ηλεκτρικών οχημάτων που, σε αυτή την φάση, το μόνο που θα κάνουν είναι να αυξήσουν την κατανάλωση των πετρελαϊκών σταθμών από όπου παράγεται σήμερα το ηλεκτρικό ρεύμα. Ο μετασχηματισμός των νησιωτικών συστημάτων θα καταστήσει τις ΑΠΕ την κύρια πηγή για όλες τις ενεργειακές ανάγκες του νησιού, ενώ οι μονάδες πετρελαίου θα αποτελέσουν εφεδρεία και σε κάποιες ημέρες για μερικές ώρες θα προσφέρουν συμπληρωματική παραγωγή για την κάλυψη της ζήτησης.
Στην δε περίπτωση των ΜΔΝ, όπως είναι η Αστυπάλαια, η μετάβαση θα πρέπει να αντιμετωπισθεί με την εγκατάσταση υβριδικών συστημάτων με μπαταρίες και μονάδες ΑΠΕ που μπορούν με την σωστή διαστασιοποίηση και την χρήση power electronics να καλύψουν σχεδόν πλήρως τις ηλεκτρικές ανάγκες του νησιού για τις περισσότερες ημέρες του χρόνου. Λεπτομερής μελέτη του ΙΕΝΕ για την ενεργειακή αυτάρκεια του Καστελόριζου (εδώ) και την μετάβαση του σε καθαρές μορφές ενέργειας έδειξε ότι μπορούμε να επιτύχουμε 94% κάλυψη των ηλεκτρικών φορτίων από ΑΠΕ. Είναι άγνωστο εάν έχει εκπονηθεί παρόμοια μελέτη για την Αστυπάλαια ή τα άλλα νησιά, ενώ τα ελάχιστα που έχουν ανακοινωθεί ως προς τον ενεργειακό σχεδιασμό της νήσου δεν φανερώνουν την ύπαρξη ενός καλά επεξεργασμένου σχεδίου για την ενεργειακή της μετάβαση. Μόνο γενικόλογα και ασαφείς στόχοι έχουν ανακοινωθεί μέχρις στιγμής για την εγκατάσταση υβριδικής μονάδας ΑΠΕ το 2028!
Το έχουμε γράψει (εδώ) αλλά θα το επαναλάβουμε για μία ακόμα φορά. Τα «πράσινα» τεχνάσματα της κυβέρνησης στην Αστυπάλαια και πολύ σύντομα σε άλλα νησιά έχουν αποκλειστικό σκοπό την προβολή και την δημοσιότητα - και ασφαλώς δεν συνιστούν μετάβαση σε καθαρές μορφές ενέργειας! Το μόνο που κάνουν είναι να αποπροσανατολίζουν την κοινή γνώμη παρουσιάζοντας μια εικονική πραγματικότητα μιας δήθεν οικολογικής και «πράσινης» ανάπτυξης. Θα περιμέναμε κάτι καλύτερο από την σημερινή κυβέρνηση…