μονάδων το καθεστώς επιβολής υποχρέωσης ενεργειακής απόδοσης και οι ανταγωνιστικές διαδικασίες σε συνδυασμό με αποδοτική θέρμανση-ψύξη από ΑΠΕ. Παράλληλα, καθορίζεται ετήσιος στόχος 0,8% νέων εξοικονομήσεων κάθε χρόνο συγκριτικά με την τελευταία τριετία, ενώ προβλέπεται η υποχρέωση ενεργειακής αναβάθμισης του 3% των κτιρίων της κεντρικής δημόσιας διοίκησης που ισοδυναμεί με 12.000 τμ ετησίως.
Σε περίπτωση σύμβασης αγοράς κτιρίου από δημόσιους φορείς, το οποίο προορίζεται για στέγαση των υπηρεσιών του εκάστοτε φορέα, απαιτείται το κτίριο να ανήκει από 1.1.2022, τουλάχιστον στην ενεργειακή κατηγορία Β’ και να είναι σχεδόν μηδενικής κατανάλωσης ενέργειας από 1.1.2026. Ειδικά, για τους φορείς της κεντρικής δημόσιας διοίκησης, το κτίριο απαιτείται να είναι σχεδόν μηδενικής κατανάλωσης ενέργειας από 1.1.2022.
Eπίσης, για συμβάσεις μίσθωσης κτιρίων από δημόσιους φορείς το κτίριο απαιτείται να ανήκει τουλάχιστον στην ενεργειακή κατηγορία Β’ από 1.1.2023 και να είναι σχεδόν μηδενικής κατανάλωσης ενέργειας από 1.1.2026. Ειδικά για φορείς της κεντρικής δημόσιας διοίκησης, το κτίριο απαιτείται να ανήκει τουλάχιστον στην ενεργειακή κατηγορία Β’ από 1.1.2023 και να είναι σχεδόν μηδενικής κατανάλωσης ενέργειας από 1.1.2026.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το νέο μέτρο των ανταγωνιστικών διαδικασιών, σχεδιάζεται ώστε να προσφέρει χρηματοδοτική ενίσχυση σε τεχνικές παρεμβάσεις εξοικονόμησης ενέργειας, σε τομείς με υψηλό δυναμικό όπως ο βιομηχανικός και ο τριτογενής τομέας. Η διενέργεια της ανταγωνιστικής διαδικασίας προβλέπεται να διεξαχθεί με βασικό γνώμονα την οικονομική αποδοτικότητα των παρεμβάσεων και σύμφωνα με σαφείς οδηγίες για τον υπολογισμό και την επαλήθευση της εξοικονομούμενης ενέργειας. Επιπλέον, το μέτρο θα χαρακτηρίζεται από αυξημένη ευελιξία καθώς θα είναι ανοιχτό σε όλες τις εγχώριες επιχειρήσεις, ενώ αναμένεται να οδηγήσει στην αύξηση της ανταγωνιστικότητας των επενδυτικών έργων για εξοικονόμηση ενέργειας.
Ακόμη, με τα άρθρα 47 έως 50 του σχεδίου νόμου, θεσπίζεται το αναγκαίο διαρθρωτικό μέτρο για τη συμμόρφωση με τη σχετική απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που αφορά την εκμετάλλευση των δικαιωμάτων για την εξόρυξη λιγνίτη στο πλαίσιο της υπόθεσης COMP/AT.38700.
Το μέτρο αυτό υποκαθιστά την υποχρέωση που είχε νομοθετηθεί από την προηγούμενη κυβέρνηση για την απόσχιση και εισφορά δύο λιγνιτικών κλάδων της ΔΕΗ Α.Ε. σε δύο νέες εταιρίες («ΛΙΓΝΙΤΙΚΗ ΜΕΓΑΛΟΠΟΛΗΣ ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ Α.Ε.» και «ΛΙΓΝΙΤΙΚΗ ΜΕΛΙΤΗΣ ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ Α.Ε.») και τη συνακόλουθη πώληση των εταιρειών αυτών.
Πιο αναλυτικά, θεσπίζεται η υποχρέωση της ΔΕΗ να προχωράει στην πώληση ανά τρίμηνο συγκεκριμένων ποσοτήτων προθεσμιακών προϊόντων ηλεκτρικής ενέργειας. Με τον τρόπο αυτόν αξιοποιείται και ενισχύεται η προθεσμιακή αγορά ηλεκτρικής ενέργειας. Στο ίδιο πλαίσιο, καθορίζεται η απαιτούμενη καθαρή θέση πωλητή, ανά τριμηνιαίο προϊόν, την οποία οφείλει να διατηρεί η ΔΕΗ καθ’ όλη τη διάρκεια της περιόδου ισχύος των δεσμεύσεων. Πέραν των ανωτέρω, καθορίζεται η διαδικασία ορισμού και οι αρμοδιότητες του Εντολοδόχου Παρακολούθησης (monitoring trustee), ο οποίος θα αναλάβει την εποπτεία της εφαρμογής των διαδικασιών και των στόχων των δεσμεύσεων, τη σχετική ενημέρωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, της Ελληνικής Δημοκρατίας και της ΡΑΕ, καθώς την πρόταση κατάλληλων μέτρων για τη διασφάλιση της συμμόρφωσης στην απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Επιπλέον, αποφεύγεται ο κίνδυνος για την εκκίνηση διαδικασίας επιβολής προστίμου για τη χώρα μας λόγω μη συμμόρφωσης με τις καταδικαστικές αποφάσεις.
Τέλος, με το άρθρο 51, καταργείται η υποχρέωση «αποεπένδυσης», η οποία είχε προβλεφθεί στο πλαίσιο της ίδιας υπόθεσης και δίνεται στη ΔΕΗ η δυνατότητα να προβεί, κατά την διακριτική της ευχέρεια, σε εταιρικούς μετασχηματισμούς που εξυπηρετούν το επιχειρησιακό της σχέδιο. Αναλυτικότερα προβλέπεται η δυνατότητα της συγχώνευσης με απορρόφηση από τη ΔΕΗ των εταιρειών που συστάθηκαν σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 1 επ. του Ν. 4533/2018 (Α’ 75) «ΛΙΓΝΙΤΙΚΗ ΜΕΓΑΛΟΠΟΛΗΣ ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ Α.Ε.» και «ΛΙΓΝΙΤΙΚΗ ΜΕΛΙΤΗΣ ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ Α.Ε.».
Όσον αφορά στη διεξαγωγή των περιβαλλοντικών ελέγχων με ενιαίο τρόπο και εντός καθορισμένων προθεσμιών, προβλέπεται ότι μετά τη σύνταξη προσωρινής έκθεσης αυτοψίας από τους επιθεωρητές, δίνεται χρονικό περιθώριο 2 εβδομάδων στον ελεγχόμενο να καταθέσει τις απόψεις του.
Επίσης, η ολοκλήρωση της τελικής έκθεσης αυτοψίας γίνεται εντός 6 μηνών για τις μεγάλες βιομηχανικές εγκαταστάσεις και εντός 4 μηνών για όλες τις υπόλοιπες δραστηριότητες. Ακόμη, παρέχεται δυνατότητα βελτίωσης της περιβαλλοντικής διαχείρισης, εντός συγκεκριμένης προθεσμίας χωρίς επιβολή προστίμου, όταν διαπιστώνονται παραβάσεις για πρώτη φορά.
Σημειωτέον ότι διοικητικές ποινές επιβάλλονται μόνο σε περίπτωση συνεχιζόμενων παραβάσεων ή παραβάσεων που ενέχουν άμεσο κίνδυνο για τη δημόσια υγεία ή απειλούν με άμεσες αρνητικές επιπτώσεις το περιβάλλον. Για παραβάσεις που εμπίπτουν στον ποινικό κώδικα επιβάλλονται απευθείας διοικητικές κυρώσεις, δίχως να εφαρμόζεται το στάδιο των συστάσεων.