Στον κόσμο του σήμερα, οι απειλές για την οικονομία και την κοινωνική συνοχή από παραβλέψεις σε επίπεδο κανόνων και πολιτικής, καθώς και από τις ελλείψεις σε καίρια αγαθά -ιδίως ενεργειακοί πόροι- καθορίζουν εν πολλοίς την αναπτυξιακή τροχιά των χωρών του πλανήτη

Προσθέστε σε αυτό το χαοτικό σκηνικό και την παγκόσμια υποχρέωση να μειωθούν τάχιστα οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου και έχετε μπροστά σας αυτό που σήμερα αποκαλούν «τέλεια ενεργειακή καταιγίδα». Οι διαταραχές στον ενεργειακό εφοδιασμό προκαλούν, αναλόγως της έκτασής τους, σοβαρά προβλήματα, που παλαιότερα επιλύονταν ακόμη και με πόλεμο. Η Κίνα είναι μία από τις χώρες που πασχίζει εδώ και δεκαετίες να λύσει το δικό της έλλειμμα ηλεκτρικής ενέργειας και καταφεύγει ολοένα και περισσότερο -ιδίως αυτή την περίοδο- σε αθρόες εισαγωγές άνθρακα από την Ρωσία, σε μια προσπάθεια να εξισορροπήσει την κλιμακούμενη αύξηση της ζήτησης ηλεκτρισμού με τις δεσμεύσεις της βιομηχανίας να μειώσει το ανθρακικό αποτύπωμά της.

Αυτή η άσκηση ισορροπίας αποδεικνύεται ένα πολύ δύσκολο εγχείρημα κάτι που αποτυπώνεται στις επαναλαμβανόμενες διακοπές στην ηλεκτροδότηση μεγάλων περιοχών της ασιατικής χώρας.

Ιδίως το βορειοανατολικό τμήμα της χώρας που αντιμετωπίζει αντίξοες καιρικές συνθήκες, έχει πληγεί περισσότερο, αν και διακοπές ρεύματος έχουν αναφερθεί σε τουλάχιστον 17 επαρχίες σε όλη την κινεζική επικράτεια.

Αυτή συνθήκη ευθύνεται για την απότομη, κατά 76% αύξηση των εισαγωγών ρώσικου άθρακα σε ετήσια βάση από τον Σεπτέμβριο του 2020. Σε εποχικώς σταθμισμένα στοιχεία η Κίνα εισήγαγε περί τους 3,7 εκατ. τόνους θερμικού άνθρακα από την Ρωσία τον Σεπτέμβριο που μς πέρασε, που σημαίνει 28% περισσότερες ποσότητες έναντι του Αυγούστου και περισσότερο από 230% από τον Σεπτέμβριο του περασμένου έτους.

Κατά παράδοση, η Κίνα εισήγαγε άνθρακα από την Αυστραλία, όμως η ένταση στις σχέσεις των δύο χωρών εξαιτίας του ισχυρισμού της κυβέρνησης της δεύτερης πως το Πεκίνο ευθύνεται για τη διάδοση της Covid-19  έστρεψε τους Κινέζους στην ρωσική αγορά.

(Παραγωγή άνθρακα στην Κίνα, 2020, ανά επαρχία. Πηγή: Εθνική Στατιστική Υπηρεσία Κίνας) 

Η Κίνα διαθέτει σημαντικές εγκαταστάσεις αιολικής και υδροηλεκτρικής ενέργειας, όμως η παραγωγή αυτών των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας δεν μπορεί να καλύψει την  πρόσφατη υψηλή ζήτηση. Υπ΄αυτές τις συνθήκες ο άνθρακας εξακολουθεί να αποτελεί το βασικό πυλώνα της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στη χώρα, παρά το γεγονός ότι η εξάντληση των εγχώριων αποθεμάτων οδήγησαν τις τιμές του ορυκτού σε νέα υψηλά δεκαετίας. Η επίσημη πολιτική του Πεκίνου είναι να εξοικονομήσει ενέργεια από τη βιομηχανία που αντιπροσωπεύει το 68% της συνολικής κατανάλωσης στη χώρα, σε σύγκριση με το μόλις 15% που αναλογεί στην οικιακή κατανάλωση. Παρά τη διακοπή της ηλεκτροδότησης των βιομηχανιών όμως, η ενέργεια που περισσεύει δεν επαρκεί για να καλύψει τις ανάγκες των νοικοκυριών.

Σε συντριπτικό ποσοστό, τα κινεζικά αποθέματα άνθρακα εντοπίζονται σε τρεις περιοχές της χώρας (τις επαρχίες Shanxi, Shaanxi καθώς και ένα τμήμα της Μογγολίας. Τα υπόλοιπα κοιτάσματα βρίσκονται σε μεγάλο βάθος και είναι δύσκολη η εξόρυξή τους. Μια σειρά θανατηφόρων ατυχημάτων τον περασμένο Ιούνιο, υποχρέωσαν τις αρχές να κλείσουν τα  ορυχεία στην επαρχία Shanxi, με αποτέλεσμα τη μείωση της παραγωγής.

Η Κίνα έχει δεσμευτεί να μειώσει την εξάρτησή της από τον άνθρακα, στο  πλαίσιο της ευρύτερης πολιτικής της που κατατείνει στην επίτευξη συνθηκών ουδετερότητας άνθρακα έως το 2060. Όμως η πρόοδος που έχει συντελεστεί προς αυτή την κατεύθυνση είναι επιεεικώς μέτρια. Είναι χαρακτηριστικό ότι το σχέδιο μετάβασης στο φυσικό αέριο για τις επαρχίες της βόρειας Κίνα ακυρώθηκε τον Νοέμβριο του 2017, όταν ένα κενό εφοδιασμού άφησε μεγάλα τμήματα του πληθυσμού δίχως ενέργεια εν μέσω δύσκολων καιρικών συνθηκών.