Η ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΤΩΝ ΕΘΝΩΝ, Πρόδρομος του ΟΗΕ Κατά την Διάρκεια του Μεσοπολέμου, οι Διεθνείς Συνθήκες και Συμβάσεις, οι Διεθνείς Συμφωνίες και το Σύγχρονο Διεθνές Σύστημα

Η ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΤΩΝ ΕΘΝΩΝ, Πρόδρομος του ΟΗΕ Κατά την Διάρκεια του Μεσοπολέμου, οι Διεθνείς Συνθήκες και Συμβάσεις, οι Διεθνείς Συμφωνίες και το Σύγχρονο Διεθνές Σύστημα
του Παναγιώτη Ήφαιστου
Δευ, 8 Νοεμβρίου 2021 - 13:13

Η Διάσκεψη Ειρήνης των Παρισίων στις 25 Ιανουαρίου 1919 που θεωρείται η αφετηρία της Κοινωνίας των Εθνών (ΚΕ) σταθεροποίησε το σύγχρονο καθεστώς διεθνών σχέσεων με το να συγκροτήσει υψηλές αρχές του διεθνούς δικαίου όπως αυτές είχαν διαμορφωθεί κατά την διάρκεια του συστήματος ισορροπίας δυνάμεων (επί τρεις αιώνες μεταξύ των Ευρωπαϊκών Δυνάμεων μετά την Συνθήκη της Βεστφαλίας του 1648).

Η ΚΕ είναι βασικά ο πρόδρομος του ΟΗΕ που ιδρύθηκε το 1945.
Η ίδρυση της ΚΕ αποτελεί κομβικό ιστορικό σταθμό του σύγχρονου διακρατικού συστήματος.
Ιδιαίτερα στην Ελλάδα όπου συχνά μονοσήμαντες νομικές αντιλήψεις για τους διεθνούς θεσμούς και το διεθνές δίκαιο δημιουργούν γραμμικές ερμηνείες η ΚΕ προσφέρεται για μια σύντομη περιγραφή των θεσμικών και πολιτικών όψεων του σύγχρονου διακρατικού συστήματος.

Είναι γεγονός ότι οι κρίσεις κάθε εποχής συχνά εμποδίζουν την θέαση των βαθύτερων διαμορφωτικών δυνάμεων, των μεγάλων σταθμών της ιστορίας και των πραγματικών και όχι φανταστικών θεσμικών, νομικών και πολιτικών όψεων της διεθνούς πολιτικής
Η Κοινωνία των Εθνών είναι σταθμός τουλάχιστον ως προς ένα μείζον ζήτημα: Σταθεροποίησε το σύγχρονο κρατοκεντρικό διεθνές σύστημα με το να καταστήσει την κρατική κυριαρχία ως το καθεστώς των διεθνών σχέσεων.

Δεν δημιούργησε κάποια υπερεθνική οντότητα ή κάποιο διεθνιστικά κινούμενο κόσμο. Η κρατική κυριαρχία είναι ουσιαστικά το ακριβώς αντίθετο. Το γεγονός ότι τόσοι πολλοί πείστηκαν τον 19 και 20 αιώνα πως θα μπορούσε ο πλανήτης ενωθεί, δηλαδή να εξομοιωθεί ανθρωπολογικά και να εξισωθεί πολιτικά στην βάση του ενός ή άλλου ιδεολογικού δόγματος, είναι μεγάλο παράδοξο. Σίγουρα όπως θα αναφερθεί πιο κάτω ο διεθνισμός ήταν πάντα μεταμφίεση των ηγεμονικών αξιώσεων ισχύος. Είναι όμως αλλόκοτο εάν όχι μεγάλη πολιτική παράκρουση όταν την ίδια ιστορική εποχή που η κρατική κυριαρχία εδραιώνεται ως το καθεστώς των διεθνών σχέσεων να εμφανίζονται ιδεολογικά δόγματα εξομοίωσης και εξίσωσης στα οποία τόσοι πολλοί προσχώρησαν (και ου ολίγοι συνεχίζουν να προσκολλώνται σε παρωχημένα και ανυπόστατα ιδεολογικά δόγματα – βλ. Εσχατολογικό ιδεολογικό δηλητήριο και πολιτική θεολογία versus Αριστοτελική πολιτική σκέψη https://wp.me/p3OlPy-1Ku)
Το πόσο οι σύγχρονοι διεθνείς θεσμοί και το διεθνές δίκαιο είναι βασικά ενσαρκώσεις του συστήματος ισορροπίας δυνάμεων το περιγράφει έξοχα ο Martin Wight στο αριστούργημά του Η διεθνής θεωρία (Εκδόσεις Ποιότητα) αλλά και στο εμβληματικό έργο του Edward H.Carr Η εικοσαετής κρίση (Εκδόσεις Ποιότητα). Βασικά, ο Carr, με την περιγραφή και ερμηνεία των γεγονότων το Μεσοπολέμου, δημιούργησε στέρεο έδαφος για την επιστημονική μελέτη της σύγχρονης διεθνούς πολιτικής. Εδώ θα σταθούμε σε μερικές μόνο πτυχές

Ολόκληρο το κείμενο εδώ