όλα εκείνα τα οποία φαντάζουν σήμερα, σχεδόν σαν σενάριο επιστημονικής φαντασίας. Υποστηρίζει, ακόμη, πως για κάθε εταιρική οντότητα όπως τα ΕΛΠΕ, το “drive” για ριζική αλλαγή κατεύθυνσης, με βάση τις απαιτήσεις των πολιτικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης για μια οικονομία με μηδενικό αποτύπωμα άνθρακα, είναι εκ των ων ουκ άνευ, ειδάλλως, διακυβεύουν την ίδια την ύπαρξή τους.
Μας μίλησε ακόμη, για τα σχέδια ανάπτυξης του Ομίλου, για την ένταξή του στο “eFuel Alliance” που αποσκοπεί στην ανάπτυξη και παραγωγή συνθετικών καυσίμων, αλλά και για τον δικό της ρόλο σε αυτή τη συμμαχία, ως εκπρόσωπος των ΕΛΠΕ, καθώς και για τις προκλήσεις που παρουσιάζει το project της προώθησης ανανεώσιμων καυσίμων για τις μεταφορές, σε μια χώρα στην οποία η ναυτιλία και η αεροπορία αποτελούν από τους σημαντικότερους κρίκους στην αλυσίδα της οικονομίας της. Καλύτερα είναι όμως να αφήσουμε την ίδια να εξηγήσει όλα τούτα.
Κα Γούτα, προσφάτως ανακοινώθηκε ότι τα ΕΛΠΕ δρομολογούν τις διαδικασίες για τη δημιουργία του «διυλιστηρίου του μέλλοντος». Μπορείτε να μας εξηγήσετε τί σημαίνει αυτό σε όρους λειτουργίας μιας εταιρείας Διύλισης, σε τί θα κατατείνει, που θα είναι οι συνέργειες με άλλους κλάδους;
Η περίοδος που διανύουμε, σε ό,τι αφορά την χάραξη της ενεργειακής πολιτικής σε διεθνές, ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο, δεν έχει προηγούμενο ως προς το μέγεθος και το εύρος των αλλαγών που δρομολογούνται για τις επόμενες δεκαετίες. Η κλιματική κρίση επιτάσσει άμεση δράση και θέσπιση φιλόδοξων στόχων για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, σε όλο το εύρος του ενεργειακού τομέα και σε όλο το φάσμα της οικονομίας. Η Ευρώπη έχει αναλάβει ηγετικό ρόλο και δράση θέτοντας ψηλά τον πήχη των φιλοδοξιών με την Πράσινη Συμφωνία, με εμβληματικό της στόχο την επίτευξη τεχνολογικής ουδετερότητας ως το 2050 και την μείωση κατά 55% των εκπομπών μέχρι το 2030. Στην πορεία για την επίτευξη αυτών των στόχων, στον ενεργειακό κλάδο δε θα υφίσταται πλέον το “business as usual”, ενώ για πολλούς τομείς της καθημερινότητάς μας θα αλλάξει ό,τι ξέραμε μέχρι τώρα.
Ομοίως και στους τομείς Διύλισης και καυσίμων, αλλάζουν τα πάντα. Παρόλο που πρόκειται για έναν κλάδο που βρισκόταν πάντα στην αιχμή της τεχνολογικής καινοτομίας παρέχοντας, για περισσότερο από έναν αιώνα, τα καύσιμα και τα προϊόντα που κινούν την παγκόσμια οικονομία, σήμερα οι αλλαγές και οι προκλήσεις είναι πρωτόγνωρες. Ο κλάδος καλείται να μετασχηματισθεί αλλάζοντας τα πάντα, τις τεχνολογίες και διαδικασίες παραγωγής, τα προϊόντα αλλά και τις πρώτες ύλες του. Τα νέα, ανανεώσιμα καύσιμα του μέλλοντος πρέπει να έχουν χαμηλό και, τελικά, μηδενικό ανθρακικό αποτύπωμα. Για να γίνει αυτό, η παραγωγή τους πρέπει να απεξαρτηθεί από το αργό πετρέλαιο, το οποίο να αντικατασταθεί σταδιακά από βιώσιμες πρώτες ύλες, όπως βιομάζα, αστικά απόβλητα, ανακυκλωμένο CO2 και CO2 από την ατμόσφαιρα, πράσινο υδρογόνο, ανανεώσιμη ηλεκτρική ενέργεια, μη ανακυκλούμενα πλαστικά που σήμερα οδηγούνται σε καύση ή ταφή.
Αυτό σημαίνει ότι το διυλιστήριο του μέλλοντος θα παράγει ανανεώσιμα καύσιμα, προϊόντα και ενέργεια, λειτουργώντας σε συνέργεια με μονάδες βιομάζας, παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ, πράσινου υδρογόνου, χημικές βιομηχανίες, μονάδες τηλεθέρμανσης, εγκαταστάσεις συλλογής και επεξεργασίας πρώτων υλών, συμβάλλοντας έτσι στην απανθρακοποίηση όχι μόνο των μεταφορών και της βιομηχανίας, αλλά και ολόκληρων αλυσίδων αξίας, παλαιών και νέων. Φανταστείτε, λοιπόν, το διυλιστήριο του μέλλοντος ως το κέντρο ενός μεγάλου βιομηχανικού cluster πράσινης ενέργειας, καυσίμων και άλλων βιομηχανικών προϊόντων χαμηλού έως και μηδενικού αποτυπώματος.
Τί σημαίνει για τα ΕΛΠΕ η διαδικασία ενεργειακού μετασχηματισμού τους και σε τι συνίσταται αυτή η στροφή; Σε ποια φάση βρίσκεται σήμερα η στρατηγική του Ομίλου για σύμπλευση με τους στόχους της Ενεργειακής Μετάβασης;
Η μετάβαση της αγοράς στο νέο ενεργειακό μοντέλο είναι δεδομένη και όσες εταιρίες δεν το αναγνωρίζουν θα αντιμετωπίσουν πρόβλημα επιβίωσης. Ως ένας πρωτοπόρος ενεργειακός Όμιλος, που διαρκώς καινοτομεί και βρίσκεται στην αιχμή των εξελίξεων, θεωρούμε τις εξελίξεις της ενεργειακής μετάβασης ως μια ευκαιρία για τον συνολικό μετασχηματισμό των ΕΛΠΕ. Αντιμετωπίζουμε την αλλαγή ως εφαλτήριο, για να βελτιώσουμε τις βασικές μας δραστηριότητες, αλλά και να αναπτύξουμε ένα διαφοροποιημένο χαρτοφυλάκιο ενέργειας, ώστε να ανταποκριθούμε στις προκλήσεις. Στόχος της νέας επιχειρηματικής στρατηγικής που έχουμε χαράξει, είναι αφενός να αναπτύξουμε το υφιστάμενο επιχειρηματικό μας χαρτοφυλάκιο, αλλά ταυτόχρονα να κτίσουμε και την ΕΛΠΕ των επόμενων δεκαετιών με ενεργή συμμετοχή σε πιο καθαρές μορφές ενέργειας. Η μετάβαση σε μια οικονομία χαμηλών έως μηδενικών εκπομπών άνθρακα, η προσαρμογή σε νέες τεχνολογίες και καθαρή ενέργεια, οι επενδύσεις σε Φυσικό Αέριο, Ανανεώσιμες Πηγές, Ηλεκτροπαραγωγή, η εξοικονόμηση ενέργειας και η ενεργειακή αποδοτικότητα, αλλά και η διαρκής βελτίωση των παραγόμενων καυσίμων, αποτελούν προτεραιότητες του Ομίλου.
Ήδη, στον σχεδιασμό μας είναι να καταστήσουμε το διυλιστήριο Ελευσίνας, που είναι ένα από τα πιο σύγχρονα της Ευρώπης, ως πρότυπο διυλιστήριο για την ενεργειακή μετάβαση. Συγκεκριμένα, με στόχο τη μείωση του ανθρακικού του αποτυπώματος κατά 35-40%, έχουν ήδη ενταχθεί στον επενδυτικό σχεδιασμό του Ομίλου μια σειρά έργων ενεργειακής αποδοτικότητας, καθώς και ένα έργο συμπαραγωγής ενέργειας το οποίο θα καταστήσει το διυλιστήριο ενεργειακά αυτόνομο και θα διασφαλίσει την σταθερότητα της λειτουργείας του. Παράλληλα, θα υλοποιηθεί έργο μπλε υδρογόνου με μονάδα δέσμευσης διοξειδίου του άνθρακα που θα προστεθεί στην υφιστάμενη μονάδα υδρογόνου, ουδετεροποιώντας το ανθρακικό της αποτύπωμα, αλλά και ένα πιλοτικό έργο παραγωγής πράσινου υδρογόνου με ηλεκτρόλυση, με χρήση ανανεώσιμου ηλεκτρισμού. Ταυτόχρονα, θα υπάρξει φωτοβολταϊκό έργο εντός των εγκαταστάσεων του διυλιστηρίου, για απευθείας παροχή ανανεώσιμου ηλεκτρισμού.
Στο διυλιστήριο Θεσσαλονίκης προχωρά η δημιουργία μονάδας παραγωγής HVO ανανεώσιμου diesel, μία επένδυση ύψους 17 εκατ. ευρώ, που εκτιμάται ότι θα τεθεί σε λειτουργία μέχρι το 2024 και θα επιτρέψει την ένταξη βιοκαυσίμων στη βιομηχανική βάση και τη μείωση της εξάρτησης από εισαγόμενα ορυκτά καύσιμα. Τελικός στόχος, είναι η μετατροπή των ΕΛΠΕ σε έναν ολοκληρωμένο Όμιλο παραγωγής και εμπορίας όλων των σύγχρονων μορφών ενέργειας και ανάπτυξης νέων επιχειρηματικών δραστηριοτήτων, που θα ισχυροποιήσουν την ηγετική του θέση στη πορεία για μια παγκόσμια οικονομία ουδέτερου αποτυπώματος άνθρακα έως το 2050.
Σε ποιο βαθμό αντικατοπτρίζει την πραγματικότητα η έκκληση του James Hygate, CEO της Green Fuels, για απανθρακοποίηση των μεταφορών τώρα, προκειμένου να αποφευχθεί το υψηλό κόστος στο μέλλον;
Στην αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης και στο σχεδιασμό μείωσης εκπομπών στις επόμενες δεκαετίες, οι μεταφορές διαδραματίζουν κρίσιμο ρόλο καθώς είναι ο τομέας με το μεγαλύτερο μερίδιο εκπομπών άνθρακα, υπεύθυνος για το 24% των άμεσων εκπομπών CO2 από ορυκτά καύσιμα, παγκοσμίως. Σύμφωνα με τα στοιχεία του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας, τα τρία-τέταρτα αυτών των εκπομπών προέρχονται από τις οδικές μεταφορές και συνεχίζουν να αυξάνονται κάθε χρόνο, ειδικά στις βαριές οδικές μεταφορές, ενώ ακόμα μεγαλύτερο ρυθμό αύξησης εκπομπών έχουν η αεροπορία και η ναυτιλία.
Αντίστοιχα στην Ευρώπη, το 27% των εκπομπών άνθρακα προέρχεται από τις Μεταφορές, με σταθερή αύξηση στο διάστημα 2013-2019, σε αντίθεση με την πτωτική τάση άλλων τομέων στην ίδια περίοδο. Μάλιστα, παρά τα μέτρα που έχουν σχεδιασθεί από τα κράτη-μέλη, οι εκπομπές αυτές δεν αναμένεται ούτε το 2030 να υποχωρήσουν κάτω από τις εκπομπές το 1990, ενώ άλλοι βασικοί τομείς (βιομηχανία, αγροτικός τομέας, κτίρια κλπ) επιτυγχάνουν σταθερή σταδιακή μείωση. Είναι σαφές, λοιπόν, ότι ο τομέας των Μεταφορών, υπεύθυνος για το μερίδιο του λέοντος στις εκπομπές άνθρακα, είναι και ο πιο δύσκολος. Τα μέχρι σήμερα μέτρα περιορισμού εκπομπών μέσω της ενεργειακής απόδοσης και μείωσης της ζήτησης, δεν επαρκούν και πρέπει να γίνουν πιο φιλόδοξα στα αμέσως επόμενα χρόνια. Σε διαφορετική περίπτωση, σύμφωνα με τους ειδικούς, τα μέτρα που θα πρέπει να ληφθούν μετά το 2030 είναι πιθανό να αυξήσουν κατά πολύ το κόστος της ενεργειακής μετάβασης.
Η Ευρώπη με τις πρόσφατες ανακοινώσεις του νομοθετικού πακέτου FitFor55 θέτει φιλόδοξους στόχους μέχρι το 2030, για όλες τις μεταφορές, οδικές, αεροπορικές και ναυτιλιακές. Διαπιστώνει, όμως, ότι η πλειονότητα των μέτρων στις εθνικές πολιτικές εστιάζει στις οδικές μεταφορές, χωρίς τα κράτη-μέλη να δίνουν προτεραιότητα στις αεροπορικές και ναυτιλιακές και επομένως σε αυτές αναμένεται η μεγαλύτερη αύξηση εκπομπών τα επόμενα χρόνια. Χαρακτηριστικό είναι μάλιστα, ότι στην Ελλάδα, στο φιλόδοξο Σχέδιο του Κλιματικού νόμου που τέθηκε σε διαβούλευση, το μοναδικό κομμάτι των μεταφορών για το οποίο υπάρχει αναφορά και προσδιορίζονται μέτρα και στόχοι είναι αυτό των επιβατικών οχημάτων, ενώ δεν υπάρχει καμία πρόβλεψη για όλους τους υπόλοιπους τομείς, δηλαδή τις βαριές οδικές, αεροπορικές και ναυτιλιακές μεταφορές που τόσο σημαντικές είναι για τη χώρα μας.
Σε τί προσδοκούν τα Ελληνικά Πετρέλαια από τη συμμετοχή τους στη διεθνή συμμαχία “eFuel Alliance” και πόσο κοντινός στόχος είναι η παραγωγή συνθετικών καυσίμων μηδενικού αποτυπώματος CO2;
Πράγματι, η ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ είναι η πρώτη εταιρεία και ο μοναδικός ενεργειακός Όμιλος της Ελλάδας που εντάχθηκε στη Συμμαχία “eFuel Alliance” για τα συνθετικά καύσιμα, στο πλαίσιο της Στρατηγικής του μετασχηματισμού και του οράματός μας για το μέλλον. Πρόκειται για έναν διεθνή Φορέα, ο οποίος συστάθηκε για την προώθηση και ανάπτυξη των συνθετικών καυσίμων. Με τη συμμετοχή μας αυτή γινόμαστε μέλος μιας διεθνούς κοινότητας με περισσότερα από 160 μέλη, αποτελούμενα από εταιρείες κολοσσούς έως καινοτόμες start ups, κλαδικούς Συνδέσμους, εκπροσώπους της Ακαδημαϊκής κοινότητας και κοινωνικούς εταίρους προερχόμενους από ένα ευρύ φάσμα του κλάδου ενέργειας, της αυτοκινητοβιομηχανίας, της αεροπορικής και ναυτιλιακής βιομηχανίας, των παραγωγών καυσίμων, της χημικής βιομηχανίας και των καταναλωτών.
Στόχος και δέσμευση των μελών της πρωτοβουλίας “eFuel Alliance” είναι η ανάπτυξη και η προώθηση της βιομηχανικής παραγωγής ανανεώσιμων καυσίμων, όπως τα συνθετικά καύσιμα, τα οποία θα παράγονται από νερό, διοξείδιο του άνθρακα και ανανεώσιμη ηλεκτρική ενέργεια. Η τεχνολογία για την παραγωγή των συνθετικών καυσίμων υπάρχει σε κλίμακα έργων επίδειξης. Ωστόσο, εκείνο που πρέπει τώρα να προωθηθεί είναι η ανάπτυξη της παραγωγής σε ευρεία βιομηχανική κλίμακα, με το κατάλληλο θεσμικό πλαίσιο και τις απαραίτητες επενδύσεις. Όσο πιο γρήγορα γίνει αυτό, τόσο πιο γρήγορα θα γίνει η αλλαγή του μίγματος των καυσίμων και από τα ορυκτά καύσιμα θα μπορέσουμε να περάσουμε στα ανανεώσιμα και τα συνθετικά.
Ως μέλος του ΔΣ της “eFuel Alliance” μπορείτε να μας πείτε ποιος θα είναι ο ρόλος σας στη μεγάλη αυτή διεθνή συμμαχία, ως εκπρόσωπος των ΕΛΠΕ;
Στρατηγική επιλογή του Ομίλου αποτελεί, εδώ και χρόνια, η στενή παρακολούθηση των διεθνών εξελίξεων με ενεργή συμμετοχή σε οργανισμούς και φορείς. Έτσι συμμετέχουμε ενεργά στον Ευρωπαϊκό Σύνδεσμο εταιριών διύλισης, με δυο μέλη στο Διοικητικό Συμβούλιο, και πλέον ανήκουμε και στα μέλη της Συμμαχίας eFuel Alliance, επίσης κατέχοντας μια θέση στο Διοικητικό Συμβούλιο. Η ενεργή αυτή συμμετοχή μας απορρέει από τη δέσμευσή μας για πρωτοπορία και καινοτομία με το βλέμμα στο μέλλον. Θέλουμε, αφενός, να είμαστε ενήμεροι για την πρώτη γραμμή των εξελίξεων σε ό,τι αφορά τις πιο σύγχρονες εξελίξεις και τις καινοτόμες τεχνολογίες στον τομέα των καυσίμων και της ενέργειας και αφετέρου να συμβάλουμε εποικοδομητικά, στο μέτρο που μας αναλογεί, με θέσεις και προτάσεις για την προώθηση νέων τεχνολογιών στο πλαίσιο της ενεργειακής μετάβασης.
Πιστεύουμε ότι τα ανανεώσιμα καύσιμα, χαμηλού ή και μηδενικού ανθρακικού αποτυπώματος, όπως τα συνθετικά καύσιμα (eFuels), είναι μέρος της λύσης για την απανθρακοποίηση της οικονομίας, ειδικά στους ‘δύσκολους’ τομείς της αεροπορίας, της ναυτιλίας, των βαρέων οδικών μεταφορών, της βιομηχανίας. Και το διυλιστήριο του μέλλοντος είναι αυτό που θα παράγει αυτά τα καύσιμα στις επόμενες δεκαετίες. Για το λόγο αυτό, πρέπει να αποκτήσουν κεντρικό ρόλο στον ευρωπαϊκό και εθνικό Ενεργειακό και Κλιματικό σχεδιασμό και η στήριξη για την ανάπτυξή τους σε ευρεία κλίμακα, να ξεκινήσει από σήμερα όπως συμβαίνει με άλλες αντίστοιχες τεχνολογίες μείωσης εκπομπών. Είναι λοιπόν σημαντικό να γίνει ευρύτερα γνωστός, στους διαμορφωτές πολιτικής, τους νομοθέτες, αλλά και στο ευρύ κοινό, ο ρόλος και η καθοριστική συμβολή που μπορούν να έχουν τα νέα αυτά υγρά καύσιμα στην απανθρακοποίηση των μεταφορών και τη κλιματική ουδετερότητα.
Πόσο εύκολο θεωρείτε το έργο της μεταστροφής θέσεων στην ναυτιλία και τις αεροπορικές μεταφορές, όσον αφορά στην υιοθέτηση των πράσινων καυσίμων του μέλλοντος; Πιστεύετε ότι τα στενώς εννοούμενα κλαδικά συμφέροντα θα επιμηκύνουν τις προσπάθειες που καταβάλλονται προς αυτή την κατεύθυνση;
Οι δυο αυτοί τομείς μεταφορών, μαζί με τις βαριές οδικές μεταφορές, αποτελούν τα πιο δύσκολα κομμάτια στον στόχο για κλιματικά ουδέτερες μεταφορές. Στα επιβατικά και ελαφρά οχήματα το βάρος της μείωσης άνθρακα έχει πέσει σε μεγάλο βαθμό στην ηλεκτροκίνηση, ωστόσο για τις λοιπές μεταφορές το πρόβλημα είναι αρκετά πιο σύνθετο. Το νομοθετικό Πακέτο FitFor55 της ΕΕ συμπεριέλαβε για πρώτη φορά προτάσεις για δυο νέους Κανονισμούς, έναν για μείωση εκπομπών στην αεροπορία και έναν στη ναυτιλία. Δεν είναι κάτι που θα επιτευχθεί εύκολα, καθώς οι τεχνολογικές λύσεις δεν είναι ακόμα έτοιμες ούτε αρκετά ώριμες, ενώ θα απαιτηθούν τεράστιες επενδύσεις.
Ωστόσο, όλοι πλέον αναγνωρίζουν την επιτακτική και επείγουσα ανάγκη να βρεθούν λύσεις. Είναι χαρακτηριστικό ότι παρά τη μικρή ακόμα παγκόσμια παραγωγή ανανεώσιμων αεροπορικών καυσίμων (SAF), οι ανακοινώσεις και οι πρωτοβουλίες από τις αεροπορικές εταιρείες, τα αεροδρόμια, τους κατασκευαστές αεροσκαφών, την τοπική αυτοδιοίκηση και τις Κυβερνήσεις είναι πολλές και θα έλεγα καθημερινές, θέτοντας συνεχώς νέους στόχους για χρήση αυτών των καυσίμων, παρά το μεγάλο κόστος τους προς το παρόν. Οι όποιοι προβληματισμοί, δεν αφορούν στην ανάγκη για δράση, αλλά σχετίζονται συνήθως με τον ρεαλισμό και τη δυνατότητα επίτευξης των ποσοτικών και χρονικών στόχων, τη διαθεσιμότητα των τεχνολογιών, το κόστος και την εκτίμηση αντικτύπου στον κλάδο και στον καταναλωτή.
Σε όλον αυτό τον σχεδιασμό, πολύ σημαντικό στοιχείο είναι να δοθεί η δυνατότητα σε όλες τις τεχνολογίες μείωσης εκπομπών να συνεισφέρουν και να ανταγωνισθούν μεταξύ τους με βάση το όφελος μείωσης εκπομπών και το αντίστοιχο κόστος, χωρίς τεχνολογικούς αποκλεισμούς. Επιπλέον, η προσεκτική ανάλυση αντικτύπου των στόχων και των μέτρων είναι επίσης απαραίτητη προϋπόθεση για να ληφθούν υπόψη όλες οι οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις, διασφαλίζοντας σε όλους τους πολίτες το δικαίωμα της βιώσιμης μετακίνησης και της δίκαιης μετάβασης. Τελικά, η επιτυχία των στόχων σε αυτούς τους δύσκολους τομείς, θα κριθεί από το ρεαλιστικό ζύγισμα ανάμεσα στο φιλόδοξο, το τεχνολογικά εφικτό και το κοινωνικά δίκαιο.
Μπορείτε να μας πείτε πώς διαβλέπετε το μέλλον της παραγωγής και διάθεσης πράσινων καυσίμων σε μια χώρα όπως η δική μας, που διακρίνεται από την παλαιότητα του στόλου των οχημάτων σε κυκλοφορία, ένα τεράστιο εμπορικό στόλο και μια ευμεγέθη πολιτική αεροπορία;
Τα χαρακτηριστικά που περιγράφετε συνηγορούν στο ότι η παραγωγή και η διάθεση ανανεώσιμων καυσίμων θα έπρεπε να αναδειχθεί σε κύρια προτεραιότητα στον ενεργειακό εθνικό σχεδιασμό της χώρας. Η ελληνική ναυτιλία και η αεροπορία, κρίσιμοι και πολύτιμοι κρίκοι στην οικονομία της χώρας, τόσο στο εμπορικό όσο και στο τουριστικό κομμάτι, θα κληθούν να προσαρμοσθούν στις ευρωπαϊκές και εθνικές επιταγές για τη μείωση των εκπομπών, να προχωρήσουν σε νέες τεχνολογικές επιλογές για τα καύσιμα και τους στόλους τους, αναλαμβάνοντας το απαραίτητο κόστος.
Πρόσφατα, ο πρωθυπουργός Κ. Μητσοτάκης ανέλαβε μια σημαντική πρωτοβουλία αποστέλλοντας επιστολή στην Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ursula Von der Leyen, με την οποία αναγνωρίζει το ρόλο των ανανεώσιμων καυσίμων στην απανθρακοποίηση της ναυτιλίας και ζητά στήριξη της ανάπτυξης των νέων αυτών καυσίμων σε κλίμακα, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, με την ίδρυση μάλιστα ενός Ευρωπαϊκού Κέντρου για τα Εναλλακτικά Καύσιμα και τις Τεχνολογίες. Αντίστοιχα, τα ίδια επιχειρήματα ισχύουν αυτούσια και για το ρόλο των ανανεώσιμων καυσίμων στην απανθρακοποίηση των αεροπορικών μεταφορών.
Αλλά και στις οδικές μεταφορές, η ανάπτυξη ανανεώσιμων καυσίμων θα έπρεπε να αποτελεί μια επιλογή μεταξύ των άλλων τεχνολογιών, συμπληρωματική της ηλεκτροκίνησης. Η ανάπτυξη αυτών των καυσίμων θα μπορούσε να συμβάλλει στην άμεση μείωση των εκπομπών άνθρακα σε όλα τα υπάρχοντα οχήματα και στο μεγάλο αριθμό συμβατικών οχημάτων που θα συνεχίσει να είναι σε κυκλοφορία μετά το 2030-2035, χωρίς επιπλέον κόστος υποδομών για τη χώρα και τον καταναλωτή. Σε μια χώρα όπως η Ελλάδα, με τον πιο γηρασμένο στόλο ελαφρών και βαρέων φορτηγών, λεωφορείων αλλά και με τον τρίτο πιο παλαιό στόλο επιβατικών οχημάτων στην ΕΕ μετά τη Ρουμανία και την Εσθονία, η μετάβαση στις βιώσιμες οδικές μεταφορές πρέπει να γίνει προσιτή σε όλους και με κοινωνικά δίκαιο τρόπο.
Για να εξασφαλισθούν τα ανανεώσιμα καύσιμα που θα χρειαστούν για όλους τους τομείς των μεταφορών στη χώρα, θα πρέπει αυτά να περιληφθούν με προτεραιότητα στον ενεργειακό σχεδιασμό, τόσο στον Κλιματικό Νόμο όσο αντίστοιχα και στο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα, με συγκεκριμένους ποσοτικούς και χρονικούς στόχους, με κίνητρα και με την εξασφάλιση ενός σταθερού επενδυτικού πλαισίου. Σε αυτόν τον σχεδιασμό, είναι επίσης βασικό να μην υπάρξουν τεχνολογικοί αποκλεισμοί, αλλά αντιθέτως να γίνει ξεκάθαρο ότι και τα ανανεώσιμα καύσιμα είναι μέρος της λύσης για μείωση των εκπομπών σε όλο το φάσμα των μεταφορών.
Εξηγήστε μας από ποια δεξαμενή θα προκύψουν οι πρώτες ύλες που απαιτούνται για την παραγωγή των καυσίμων του μέλλοντος και ποιο εκτιμάται ότι θα είναι το τελικό επενδυτικό κόστος;
Το θέμα της διαθεσιμότητας των πρώτων υλών έχει πολύ μεγάλο ενδιαφέρον αυτή την περίοδο της συζήτησης του Green Deal και του FitFor55, καθώς τίθεται συχνά υπό αμφισβήτηση η διαθεσιμότητα της βιομάζας για την υλοποίηση σεναρίων που αφορούν προηγμένα και ανανεώσιμα βιοκαύσιμα. Αξίζει να αναφερθώ σε πρόσφατη Μελέτη του Imperial College London Consultants, με τίτλο "Sustainable biomass availability in the EU, to 2050 " (εδώ) η οποία εξετάζει τη διαθεσιμότητα της βιομάζας στην ΕΕ μέχρι το 2050, για την παραγωγή προηγμένων βιοκαυσίμων και βιοκαυσίμων από απόβλητα. Τα σενάρια που εξετάζονται στη Μελέτη θεωρούνται μάλιστα πολύ συντηρητικά, καθώς αφορούν μόνο σε εγχώρια ευρωπαϊκή παραγωγή (ΕΕ27 + UK) και μόνο σε βιομάζα αγροτικής, δασικής προέλευσης και από απόβλητα, συμβατής με τις απαιτήσεις της ισχύουσας σχετικής ευρωπαϊκής Οδηγίας (RED II). Με βάση την εκτίμηση για τις διαθέσιμες ποσότητες, υπολογίζεται ότι οι ποσότητες των βιώσιμων προηγμένων βιοκαυσίμων που μπορούν να παραχθούν μέχρι το 2030 και το 2050 είναι παραπάνω από αρκετές ώστε μαζί με την παραγωγή βιοκαυσίμων από απόβλητα να συμβάλουν στην απανθρακοποίηση των Μεταφορών στην ΕΕ, σύμφωνα με τον στόχο της Κλιματικής Ουδετερότητας για το 2050. Με αυτό το δεδομένο, είναι σίγουρο ότι στα επόμενα χρόνια θα δημιουργηθούν νέες αλυσίδες αξίας για την παραγωγή των ανανεώσιμων καυσίμων, οπότε και αναμένεται να υπάρξει ένας έντονος ανταγωνισμός στην αγορά για την εξασφάλιση των πρώτων υλών από τους παραγωγούς. Μάλιστα, σε ό,τι αφορά τις επενδύσεις υπολογίζεται ότι τα συνολικά ποσά που θα απαιτηθούν μέχρι το 2030, θα ανέλθουν στα 450-600 δισ. ευρώ.