Η αύξηση των παγκόσμιων εκπομπών CO2 άνω των 2 δισεκατομμυρίων τόνων ήταν η μεγαλύτερη στην ιστορία σε απόλυτες τιμές, κάτι περισσότερο από αντιστάθμιση της μείωσης που προκλήθηκε από την πανδημία του προηγούμενου έτους, δείχνει η ανάλυση του IEA. Η ανάκαμψη της ενεργειακής ζήτησης το 2021 επιδεινώθηκε από τις αντίξοες καιρικές συνθήκες και τις συνθήκες της αγοράς ενέργειας –ιδίως τις αιχμές στις τιμές του φυσικού αερίου– που οδήγησαν στην καύση περισσότερου άνθρακα, παρά το γεγονός ότι η παραγωγή ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές σημειώνει τη μεγαλύτερη ανάπτυξή της ποτέ.
Οι αριθμοί παγκόσμιων εκπομπών CO2 και ενεργειακής ζήτησης βασίζονται στη λεπτομερή ανάλυση ανά περιοχή και καύσιμο ανά καύσιμο του IEA, με βάση τα πιο πρόσφατα επίσημα εθνικά δεδομένα και τα διαθέσιμα στο κοινό ενεργειακά, οικονομικά και καιρικά δεδομένα. Σε συνδυασμό με τις εκτιμήσεις για τις εκπομπές μεθανίου που δημοσίευσε ο ΙΕΑ τον περασμένο μήνα και τις εκτιμήσεις για τις εκπομπές CO2 που σχετίζονται με το υποξείδιο του αζώτου και την καύση, η νέα ανάλυση δείχνει ότι οι συνολικές εκπομπές αερίων θερμοκηπίου από την ενέργεια αυξήθηκαν στο υψηλότερο επίπεδο που είχαν ποτέ το 2021.
Οι αριθμοί καθιστούν σαφές ότι η παγκόσμια οικονομική ανάκαμψη από την κρίση του Covid-19 δεν ήταν η βιώσιμη ανάκαμψη που ζήτησε ο εκτελεστικός διευθυντής του IEA Fatih Birol κατά τα πρώτα στάδια της πανδημίας το 2020. Ο κόσμος πρέπει τώρα να διασφαλίσει ότι η παγκόσμια ανάκαμψη των εκπομπών το 2021 ήταν εφάπαξ – και ότι μια επιταχυνόμενη ενεργειακή μετάβαση συμβάλλει στην παγκόσμια ενεργειακή ασφάλεια και σε χαμηλότερες τιμές ενέργειας για τους καταναλωτές.
Ο άνθρακας αντιπροσώπευε πάνω από το 40% της συνολικής αύξησης των παγκόσμιων εκπομπών CO2 το 2021, φτάνοντας στο ιστορικό υψηλό των 15,3 δισεκατομμυρίων τόνων. Οι εκπομπές CO2 από το φυσικό αέριο ανέκαμψαν πολύ πάνω από τα επίπεδα του 2019 σε 7,5 δισεκατομμύρια τόνους. Σε 10,7 δισεκατομμύρια τόνους, οι εκπομπές CO2 από το πετρέλαιο παρέμειναν σημαντικά χαμηλότερες από τα προ πανδημίας επίπεδα λόγω της περιορισμένης ανάκαμψης της παγκόσμιας δραστηριότητας μεταφορών το 2021, κυρίως στον τομέα των αερομεταφορών.
Παρά την ανάκαμψη στη χρήση άνθρακα, οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και η πυρηνική ενέργεια παρείχαν μεγαλύτερο μερίδιο της παγκόσμιας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από τον άνθρακα το 2021. Η παραγωγή με βάση τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας έφτασε στο ιστορικό υψηλό όλων των εποχών, υπερβαίνοντας τις 8 000 τεραβατώρες (TWh) το 2021, ρεκόρ 500 TWh πάνω από το επίπεδο του 2020. Η παραγωγή από αιολικά και ηλιακά φωτοβολταϊκά αυξήθηκε κατά 270 TWh και 170 TWh, αντίστοιχα, ενώ η υδροηλεκτρική παραγωγή μειώθηκε λόγω των επιπτώσεων της ξηρασίας, ιδίως στις Ηνωμένες Πολιτείες και τη Βραζιλία.
Η χρήση άνθρακα για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας το 2021 εντάθηκε από τις τιμές ρεκόρ του φυσικού αερίου. Το κόστος λειτουργίας των υφιστάμενων σταθμών παραγωγής ενέργειας από άνθρακα στις Ηνωμένες Πολιτείες και σε πολλά ευρωπαϊκά συστήματα ηλεκτροπαραγωγής ήταν σημαντικά χαμηλότερο από εκείνο των σταθμών ηλεκτροπαραγωγής φυσικού αερίου για την πλειονότητα του 2021. Η αλλαγή από φυσικό αέριο σε άνθρακα ώθησε τις παγκόσμιες εκπομπές CO2 από την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας κατά πολύ πάνω από 100 εκατομμυρίων τόνων, ιδίως στις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ευρώπη όπου ο ανταγωνισμός μεταξύ των σταθμών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με φυσικό αέριο και άνθρακα είναι ο αυστηρότερος.
Η ανάκαμψη των παγκόσμιων εκπομπών CO2 πάνω από τα προ-πανδημικά επίπεδα οφείλεται σε μεγάλο βαθμό από την Κίνα, όπου αυξήθηκαν κατά 750 εκατομμύρια τόνους μεταξύ 2019 και 2021. Η Κίνα ήταν η μόνη μεγάλη οικονομία που γνώρισε οικονομική ανάπτυξη τόσο το 2020 όσο και το 2021. Οι εκπομπές αυξάνονται σε αυτά τα δύο χρόνια στην Κίνα υπεραντιστάθμισαν τη συνολική πτώση στον υπόλοιπο κόσμο την ίδια περίοδο. Μόνο το 2021, οι εκπομπές CO2 της Κίνας αυξήθηκαν πάνω από 11,9 δισεκατομμύρια τόνους, αντιπροσωπεύοντας το 33% του παγκόσμιου συνόλου.
Η αύξηση των εκπομπών της Κίνας προήλθε σε μεγάλο βαθμό από την απότομη αύξηση της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας που στηριζόταν σε μεγάλο βαθμό στην ενέργεια από άνθρακα. Με την ταχεία αύξηση του ΑΕΠ και την πρόσθετη ηλεκτροδότηση των ενεργειακών υπηρεσιών, η ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας στην Κίνα αυξήθηκε κατά 10% το 2021, ταχύτερα από την οικονομική ανάπτυξη στο 8,4%. Αυτή η αύξηση της ζήτησης κατά σχεδόν 700 TWh ήταν η μεγαλύτερη που έχει σημειωθεί ποτέ στην Κίνα. Με την αύξηση της ζήτησης να ξεπερνά την αύξηση της προσφοράς από πηγές χαμηλών εκπομπών, ο άνθρακας χρησιμοποιήθηκε για να καλύψει περισσότερο από το ήμισυ της αύξησης της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας. Αυτό συνέβη παρά το γεγονός ότι η χώρα είδε επίσης τη μεγαλύτερη αύξηση που έχει ποτέ στην παραγωγή ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές το 2021.
Οι εκπομπές CO2 στην Ινδία ανέκαμψαν έντονα το 2021 για να αυξηθούν πάνω από τα επίπεδα του 2019, λόγω της αύξησης της χρήσης άνθρακα για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Η παραγωγή άνθρακα έφτασε στο υψηλότερο επίπεδο όλων των εποχών στην Ινδία, ανεβαίνοντας κατά 13% πάνω από το επίπεδό της το 2020. Αυτό οφείλεται εν μέρει στο ότι η ανάπτυξη των ΑΠΕ επιβραδύνθηκε στο ένα τρίτο του μέσου ρυθμού που παρατηρήθηκε τα προηγούμενα πέντε χρόνια.
Η παγκόσμια οικονομική παραγωγή στις προηγμένες οικονομίες ανέκαμψε στα προ της πανδημίας επίπεδα το 2021, αλλά οι εκπομπές CO2 ανέκαμψαν λιγότερο απότομα, σηματοδοτώντας μια πιο μόνιμη τροχιά διαρθρωτικής πτώσης. Οι εκπομπές CO2 στις Ηνωμένες Πολιτείες το 2021 ήταν 4% χαμηλότερες από το επίπεδο του 2019. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση ήταν 2,4% χαμηλότερα. Στην Ιαπωνία, οι εκπομπές μειώθηκαν κατά 3,7% το 2020 και ανέκαμψαν κατά λιγότερο από 1% το 2021.
Δείτε την έκθεση εδώ