Με νέα έργα και επενδύσεις που ξεπερνούν τα 2 δισ. η Βόρεια Ελλάδα πρωταγωνιστεί στη διαφοροποίηση των ενεργειακών πηγών της χώρας, ειδικά στο φυσικό αέριο. Πιο συγκεκριμένα, πρόκειται για έργα και επενδύσεις που θεωρούνται κρίσιμα και αναγκαία -ειδικά εν μέσω της ρωσο-ουκρανικής σύρραξης- για την ενεργειακή ανεξαρτησία και τα αποθέματα όχι μόνο της δικής μας χώρας, αλλά και της ευρύτερης περιοχής.

Σε ό,τι αφορά τους αγωγούς, ο TAP (Διαδριατικός Αγωγός Φυσικού Αερίου), που μεταφέρει αζέρικο φυσικό αέριο από την Κασπία Θάλασσα στην Ευρώπη, διασχίζοντας τη Βόρεια Ελλάδα και οδεύοντας προς Αλβανία και Ιταλία, ήταν μόνο η αρχή και αποτελεί τη βάση του σχεδιασμού που βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη.

Μέχρι τα τέλη του 2022, ίσως από τον Οκτώβριο, αναμένεται σύμφωνα με νεότερες εκτιμήσεις να ολοκληρωθεί ο ελληνοβουλγαρικός αγωγός IGB -μια επένδυση της τάξης των 240 εκατ. ευρώ-, ο οποίος συνδέει την Κομοτηνή με τη Στάρα Ζάγκορα της Βουλγαρίας, με μήκος 182 χλμ. (τα 151 χλμ. στη Βουλγαρία και τα 31 χλμ. στην Ελλάδα). Έχει ετήσια δυναμικότητα 3 δισ. κ.μ. με δυνατότητα αντίστροφης ροής, η οποία μπορεί να αυξηθεί με πρόσθετη εγκατάσταση Σταθμού Συμπίεσης. Στην αφετηρία του στη χώρα μας θα συνδέεται με τον αγωγό TAP και το σύστημα του ΔΕΣΦΑ. Σημειωτέον ότι η εταιρεία «ICGB AD» έχει ήδη υποβάλει αίτημα στη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (ΡΑΕ) για άδεια διαχείρισης Ανεξάρτητου Συστήματος Φυσικού Αερίου (ΑΣΦΑ).

Μέχρι το 2024 προβλέπεται να έχει ολοκληρωθεί η κατασκευή του αγωγού φυσικού αερίου μεταξύ Βόρειας Μακεδονίας και Ελλάδας, η οποία βάσει της συμφωνίας μεταξύ ΔΕΣΦΑ και NER JSC Skopje αναμένεται να ξεκινήσει εντός του 2022. Πρόκειται για επένδυση 110 εκατ. ευρώ και ο αγωγός θα έχει ετήσια δυναμικότητα 1,5 δισ. κυβικών μέτρων.

Στα σχέδια του ΔΕΣΦΑ περιλαμβάνεται η κατασκευή αγωγού από την Ημαθία (Τρίκαλα Ημαθίας) μέχρι την Πτολεμαΐδα, προς εξυπηρέτηση της δυτικής Μακεδονίας μετά την απολιγνιτοποίηση, με ορίζοντα υλοποίησης του έργου εντός του 2023. Ο προϋπολογισμός του έργου ανέρχεται στα 144,5 εκατ. ευρώ και το μήκος του αγωγού θα αγγίζει τα 157 χιλιόμετρα.

Υγροποιημένο αέριο

Ο πρώτος τερματικός σταθμός υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) εκτιμάται ότι θα τεθεί σε λειτουργία στην Αλεξανδρούπολη στα τέλη του 2023. Η Gastrade έλαβε την τελική επενδυτική απόφαση τον Ιανουάριο. Το έργο, συνολικού ύψους 380 εκατ. ευρώ, έχει ενταχθεί και χρηματοδοτείται με 166,7 εκατ. ευρώ από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα του ΕΣΠΑ «Ανταγωνιστικότητα, Επιχειρηματικότητα και Καινοτομία 2014-2020».

Όπως προανήγγειλε μάλιστα πρόσφατα (την 1η Μαρτίου) ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, πρόκειται να δημιουργηθεί και δεύτερος τερματικός σταθμός υγροποιημένου φυσικού αερίου στην Αλεξανδρούπολη από ιδιωτικά κεφάλαια. Εξαγγελία που όπως δημοσίευσε η «Ν» αποκωδικοποιήθηκε στη συνέχεια από την Gastrade, η οποία γνωστοποίησε ότι έχει υποβάλει στη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας αίτηση για χορήγηση νέας άδειας Ανεξάρτητου Συστήματος Φυσικού Αερίου (ΑΣΦΑ). Το εν λόγω νέο έργο «ΑΣΦΑ Θράκης» θα αποτελείται από ένα δεύτερο FSRU που θα αναπτυχθεί στο Θρακικό Πέλαγος, ανοιχτά της Αλεξανδρούπολης, θα έχει ικανότητα αποθήκευσης 170.000 κ.μ. Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου (LNG) και θα μπορεί να παραδώσει έως και 22,7 εκατ. κ.μ. φυσικού αερίου ημερησίως ή 5,5 δισ. κ.μ. ετησίως.

Αξίζει, επίσης, να σημειωθεί ότι σε πρόσφατη (Φεβρουάριος 2022) συνάντηση του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστα Σκρέκα, και του προέδρου της ΡΑΕ, Αθανασίου Δαγούμα, φέρεται να ξεμπλοκαρίστηκε ο διαγωνισμός του ΤΑΙΠΕΔ για την παραχώρηση της Υποθαλάσσιας Αποθήκης Φυσικού Αερίου (ΥΑΦΑ) Νότιας Καβάλας, η οποία βρίσκεται 11 χλμ. νότια του κοιτάσματος πετρελαίου του Πρίνου, σε βάθος 1.700 μέτρων. Εκτιμάται ότι με επενδύσεις της τάξης των 400 εκατ. ευρώ μπορεί να αποθηκεύει φυσικό αέριο μισού δισ. κυβικών μέτρων για τις ανάγκες όχι μόνο της χώρας μας αλλά και της ευρύτερης περιοχής. «Μονομάχοι» στον εν λόγω διαγωνισμό είναι το σχήμα ΓΕΚ Τέρνα - ΔΕΣΦΑ και η Energean.

Σε υψηλή τάση η ηλεκτροπαραγωγή με καύσιμο φυσικό αέριο

Έργο πνοής για την ενεργειακή ασφάλεια της χώρας στη μεταλιγνιτική εποχή αποτελεί, μεταξύ άλλων, η κατασκευή του Αεριοστροβιλικού Σταθμού Συνδυασμένου Κύκλου με καύσιμο το φυσικό αέριο στην Κομοτηνή από τους ομίλους Μotor Oil και ΓΕΚ Τέρνα, με επένδυση ύψους 375 εκατ. ευρώ. Η Θερμοηλεκτρική Κομοτηνής, εταιρεία στην οποία συμμετέχουν από κοινού, με ποσοστό 50% εκάστη, η Motor Oil Renewable Energy (MORE) και η ΓΕΚ Τέρνα, ανέθεσε την κατασκευή του Σταθμού στην Τέρνα A.E., που με τη σειρά της υπέγραψε σύμβαση προμήθειας με τη Siemens για το βασικό εξοπλισμό της μονάδας παραγωγής, δυναμικότητας 877 ΜW. Η έναρξη εμπορικής λειτουργίας της μονάδας προγραμματίζεται για τις αρχές του 2024.

Αντίστοιχα, ο Όμιλος Κοπελούζου Damco Energy Α.Ε. έχει υπογράψει σύμβαση συνεργασίας με την General Electric για την προμήθεια και τη μακροχρόνια συντήρηση του κύριου εξοπλισμού για τη Μονάδα Συνδυασμένου Κύκλου με φυσικό αέριο που έχει δρομολογήσει στην περιοχή της Αλεξανδρούπολης, ισχύος 840 MW. Φορέας υλοποίησης της επένδυσης είναι η Ηλεκτροπαραγωγή Αλεξανδρούπολης Μονοπρόσωπη Α.Ε., 100% θυγατρική του Ομίλου Κοπελούζου, και η μονάδα αναμένεται να ολοκληρωθεί την άνοιξη του 2024.

Υπενθυμίζεται ότι τη δημιουργία νέας -δεύτερης στη Θεσσαλονίκη- Μονάδας Συνδυασμένου Κύκλου φυσικού αερίου, ισχύος 826MW, έχει ανακοινώσει η Elpedison (επένδυση της τάξης των 400 εκατ. ευρώ), ενώ επίσης η ΔΕΗ έχει λάβει την απόφαση για μετατροπή της μονάδας Πτολεμαΐδα 5 από λιγνιτική σε φυσικού αερίου και έχει στη διάθεσή της ακόμη μια άδεια για νέα ανάλογη μονάδα στην Κομοτηνή.

*(Από τη Ναυτεμπορική)