"Παρά την πρόοδο, πολλές τράπεζες δεν έχουν καθόλου ή έχουν αδύναμους στόχους σε βασικούς τομείς", δήλωσαν οι Anderson Lee και Amanda Carter, οι δύο ερευνητές του WRI που συνέταξαν την έκθεση που δημοσιεύθηκε την Τετάρτη. Επιπλέον, "οι υφιστάμενοι στόχοι δεν είναι ευθυγραμμισμένοι με τον περιορισμό της αύξησης της θερμοκρασίας στον 1,5C", είπαν.
Όπως αναφέρει το Bloomberg, τα ευρήματα έρχονται καθώς ο χρηματοπιστωτικός κλάδος γίνεται όλο και πιο ηχηρός στην υπεράσπιση ενός επιχειρηματικού μοντέλου που λέει ότι πρέπει να επικεντρώνεται στις προτιμήσεις των πελατών και στην επίτευξη κέρδους, στόχοι που, όπως λένε οι τραπεζίτες, δεν ευθυγραμμίζονται πάντα με την προστασία του κλίματος. Η στάση αυτή εντάσσεται σε μια ολοένα και πιο έντονη πολιτική συζήτηση, με τους Ρεπουμπλικάνους στις ΗΠΑ να απειλούν να μηνύσουν επιχειρήσεις που θεωρούν ότι θέτουν τις πολιτικές για το κλίμα πάνω από τα κέρδη. Η εξέλιξη αυτή έχει εξοργίσει τους ακτιβιστές του κλίματος, η απάντηση των οποίων ήταν να προσπαθήσουν να διαταράξουν τη Wall Street μέσω διαδηλώσεων μεγάλης κλίμακας.
"Αυτό που διαπιστώνουμε είναι ότι, για τους περισσότερους τομείς, οι τράπεζες κατά μέσο όρο δεν έχουν ευθυγραμμίσει τις προσπάθειες μείωσης των εκπομπών του χαρτοφυλακίου τους με μονοπάτια 1,5C και δεν αναμένουν να το πράξουν μέχρι το 2030", έγραψαν οι Lee και Carter. "Με άλλα λόγια, οι τράπεζες δεν σχεδιάζουν καν να μειώσουν τις εκπομπές τους όσο χρειάζεται - για να μην μιλήσουμε για την πραγματική εφαρμογή ή την παρακολούθηση".
Δηλώσεις βιώσιμης χρηματοδότησης
Η WRI, η οποία εξετάζει τις δηλώσεις βιώσιμης χρηματοδότησης από το 2019, δήλωσε ότι τα παραδείγματα τραπεζών που απέτυχαν να επιτύχουν τους στόχους περιλαμβάνουν τον τομέα των αυτοκινήτων, για τον οποίο οι αναφερόμενες εκπομπές χαρτοφυλακίου ήταν κατά μέσο όρο 28% υψηλότερες από ό,τι θα έπρεπε να είναι το 2022, ώστε να ευθυγραμμιστούν με τον στόχο του περιορισμού της υπερθέρμανσης του πλανήτη στον 1,5C. Γίνεται επίσης όλο και πιο δύσκολο να διορθωθεί η πορεία, με τις αναφερόμενες εκπομπές του χαρτοφυλακίου να είναι τριπλάσιες από το σημείο αναφοράς μέχρι το 2030, σύμφωνα με τα ευρήματα του WRI.
Η μελέτη δείχνει επίσης ότι οι περισσότερες από τις τράπεζες που αναλύθηκαν εξακολουθούν να μην συμπεριλαμβάνουν στους στόχους τους για τον άνθρακα πράγματα όπως η εταιρική χρηματοδότηση ή οι συμβουλευτικές υπηρεσίες, ή θέτουν όρια για περιορισμούς πολύ υψηλά για να έχουν ουσιαστικό αντίκτυπο.
"Ως αποτέλεσμα, οι πολιτικές σταδιακής κατάργησης δεν είναι ολοκληρωμένες και πολλές εταιρείες και δραστηριότητες που επωφελούνται από τον άνθρακα δεν επηρεάζονται", έγραψαν οι Lee και Carter.
Η έκθεση του WRI προειδοποιεί επίσης να μην παίρνουμε τους τίτλους των τραπεζών ή τις ανακοινώσεις σχετικά με τους κλιματικούς στόχους "τοις μετρητοίς". Οι λεπτομέρειες που απαιτούν προσεκτικότερο έλεγχο περιλαμβάνουν το χρονοδιάγραμμα των πολιτικών σταδιακής κατάργησης των ορυκτών καυσίμων και το κατά πόσον περιλαμβάνονται οι δραστηριότητες των κεφαλαιαγορών, έγραψαν οι Lee και Carter.
Χωρίς τέτοιες λεπτομέρειες, δεν είναι δυνατόν να κριθεί αν η δέσμευση μιας τράπεζας μπορεί να "θεωρηθεί υψηλής ποιότητας και αξιόπιστη", έγραψαν.
Οι ερευνητές παρακολούθησαν τις εκπομπές του χαρτοφυλακίου που ανέφεραν οι τράπεζες από τις δραστηριότητές τους σε έξι βασικούς τομείς - πετρέλαιο και φυσικό αέριο, ενέργεια, αυτοκινητοβιομηχανία, αεροπλοΐα, τσιμέντο και χάλυβα - μεταξύ 2019 και 2022, καθώς και τους στόχους μείωσης των εκπομπών τους για το 2030. Στη συνέχεια, συνέκριναν την πρόοδό τους με τις πορείες απεξάρτησης από τον άνθρακα που θα περιόριζαν την υπερθέρμανση του πλανήτη στον 1,5C. Στη μελέτη συμμετείχαν τράπεζες όπως η JPMorgan Chase & Co., η Mitsubishi UFJ Financial Group Inc., η Industrial and Commercial Bank of China Ltd. και η BNP Paribas SA.
Ο χρηματοπιστωτικός κλάδος έχει επανειλημμένα ζητήσει μεγαλύτερη κυβερνητική υποστήριξη για να βοηθήσει τις τράπεζες και τους επενδυτές να ευθυγραμμίσουν τις δραστηριότητές τους με στόχους φιλικούς προς το κλίμα. Ωστόσο, οι Lee και Carter σημειώνουν ότι ορισμένες από τις ίδιες τράπεζες έχουν υποστηρίξει ομάδες πίεσης που παρεμποδίζουν ενεργά τη νομοθεσία υπέρ του κλίματος.
"Από την πλευρά των τραπεζών, είναι ασυνεπές να ζητούν φιλική προς το κλίμα δημόσια πολιτική και ταυτόχρονα να υποστηρίζουν εμπορικές ενώσεις που αντιτίθενται σε αυτήν", έγραψαν. "Αυτό έχει συμβεί για ορισμένες τράπεζες, ιδίως στις ΗΠΑ". Ενώ υπάρχουν ενδείξεις ότι οι τράπεζες έχουν αρχίσει να επανεξετάζουν την ευθυγράμμιση των εμπορικών τους ομάδων με το καθαρό μηδέν, "χρειάζεται περισσότερη δουλειά για να εξασφαλιστεί η πλήρης ευθυγράμμιση", είπαν.
Απαιτούνται επενδύσεις 4 τρισ. δολ. ετησίως
Ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας εκτιμά ότι ο κόσμος πρέπει να επενδύσει περίπου 4 τρισεκατομμύρια δολάρια ετησίως έως το 2030 για να παράγει τα επίπεδα καθαρής ενέργειας που απαιτούνται για να επιτευχθούν οι απαραίτητες μειώσεις των εκπομπών. Μόνο για τον τομέα της ενέργειας, οι Lee και Carter σημειώνουν ότι ο ΔΟΕ αναφέρει ότι πρέπει να επενδυθούν 10 φορές περισσότερα χρήματα στην καθαρή ενέργεια από όσα πηγαίνουν στα ορυκτά καύσιμα. Ο στόχος 10 προς 1 απέχει σήμερα πολύ από την πραγματικότητα, καθώς οι τράπεζες που αναλύθηκαν στη μελέτη του WRI επενδύουν κατά μέσο όρο μόλις 1,3 φορές περισσότερο στην πράσινη χρηματοδότηση από ό,τι στα ορυκτά καύσιμα.
"Οι αντιδράσεις από ειδικά συμφέροντα και πολιτικές δυνάμεις στις Ηνωμένες Πολιτείες που αντιτίθενται στις προσπάθειες βιωσιμότητας έχουν οδηγήσει ορισμένες τράπεζες να υποχωρήσουν, τουλάχιστον δημοσίως, από ορισμένες από τις δεσμεύσεις τους για το κλίμα", δήλωσαν οι Carter και Lee. "Οι τράπεζες πρέπει να αντιστρέψουν την πορεία τους και να διπλασιάσουν τις καθαρές μηδενικές δεσμεύσεις τους - όχι μόνο για να επιτύχουν τους δικούς τους κλιματικούς στόχους, αλλά και για να επωφεληθούν από τις νέες επιχειρηματικές ευκαιρίες που συνδέονται με τη μετάβαση στο κλίμα".
"Η στροφή στη βιώσιμη χρηματοδότηση μπορεί επίσης να βοηθήσει στην προστασία των τραπεζών από τους αυξανόμενους οικονομικούς κινδύνους που σχετίζονται με το κλίμα", δήλωσαν.