και έρχεται σε μία στιγμή κατά την οποία οι ευρωπαϊκές χώρες συνεργάζονται με τις Ηνωμένες Πολιτείες για να αυξήσουν τις αποστολές όπλων για να βοηθήσουν την Ουκρανία να αποκρούσει μια νέα ρωσική επίθεση στα ανατολικά.
Το BBC μεταδίδει ότι η Πολωνία επιβεβαίωσε ότι οι προμήθειες είχαν σταματήσει, ωστόσο η Βουλγαρία δήλωσε ότι δεν είναι ακόμη σαφές εάν αυτό συνέβη στη δική της περίπτωση.
Η Μόσχα ισχυρίζεται ότι στόχος της διακοπή του φυσικού αερίου είναι να επιβάλει την απαίτησή της για πληρωμή σε ρούβλια, ώστε να προστατεύσει την προστασία της οικονομίας της από κυρώσεις. Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ δήλωσε ότι η Ρωσία είναι αξιόπιστος προμηθευτής ενέργειας και αρνήθηκε ότι εμπλέκεται σε εκβιασμό.
Η Gazprom, το ρωσικό μονοπώλιο εξαγωγής φυσικού αερίου, ανέφερε σε μια δήλωση ότι «ανέστειλε πλήρως τις προμήθειες φυσικού αερίου στην Bulgargaz και την PGNiG, λόγω απουσίας πληρωμών σε ρούβλια», αναφερόμενη στις εταιρείες φυσικού αερίου της Πολωνίας και της Βουλγαρίας .
Ο Πολωνός Πρόεδρος Αντρέι Ντούντα είπε ότι η κίνηση παραβιάζει «βασικές νομικές αρχές».
«Θα ληφθούν τα κατάλληλα νομικά μέτρα και θα υπάρξει κατάλληλη αποζημίωση από την Gazprom για παραβιάσεις των διατάξεων της σύμβασης».
Ο Nathan Piper, επικεφαλής έρευνας πετρελαίου και φυσικού αερίου στην Investec, δήλωσε στο BBC ότι η διακοπή των προμηθειών στην Πολωνία και τη Βουλγαρία ήταν η «αρχή της άσκησης οικονομικής πίεσης από τη Ρωσία στην Ευρώπη» και μια κίνηση που θα μπορούσε να «κλιμακωθεί» με άλλα έθνη της ΕΕ.
Ο υφυπουργός Εξωτερικών της Πολωνίας είπε ότι η χώρα θα μπορούσε να αντεπεξέλθει χωρίς το φυσικό αέριο της Gazprom και «είχε λάβει κάποιες αποφάσεις πριν από πολλά χρόνια για να προετοιμαστεί για μια τέτοια κατάσταση».
Ο Marcin Przdacz είπε στο BBC ότι υπήρχαν «επιλογές να ληφθεί το φυσικό αέριο από άλλους εταίρους», συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ και των χωρών του Κόλπου.
«Είμαι σίγουρος ότι θα καταφέρουμε να το χειριστούμε», είπε στο BBC.
Η πολωνική κρατική εταιρεία φυσικού αερίου PGNiG, η οποία αγόρασε το 53% των εισαγωγών φυσικού αερίου από την Gazprom το πρώτο τρίμηνο του τρέχοντος έτους, χαρακτήρισε την αναστολή ως παραβίαση της σύμβασης, προσθέτοντας ότι η εταιρεία θα λάβει μέτρα για την αποκατάσταση της παροχής φυσικού αερίου.
Εν τω μεταξύ, στη Σόφια, ο υπουργός Ενέργειας Αλεξάντερ Νικόλοφ είπε ότι η Βουλγαρία πλήρωσε για τις παραδόσεις ρωσικού φυσικού αερίου για τον Απρίλιο και ισχυρίστηκε ότι ο προμηθευτής της Gazprom θα παραβιάσει την τρέχουσα σύμβασή της εάν σταματήσει τη ροή.
«Επειδή τηρούνται όλες οι εμπορικές και νομικές υποχρεώσεις, είναι σαφές ότι αυτή τη στιγμή [το ρωσικό] φυσικό αέριο χρησιμοποιείται περισσότερο ως πολιτικό και οικονομικό όπλο στον τρέχοντα πόλεμο», είπε ο κ. Νικόλοφ.
Η Βουλγαρία, η οποία βασίζεται στη Gazprom για περισσότερο από το 90% του εφοδιασμού της σε φυσικό αέριο, δήλωσε ότι έχει λάβει μέτρα για να βρει εναλλακτικές πηγές, αλλά δεν απαιτούνται επί του παρόντος περιορισμοί στην κατανάλωση φυσικού αερίου.
Ο εκτελεστικός διευθυντής του βουλγαρικού φορέα εκμετάλλευσης δικτύου φυσικού αερίου Bulgartransgaz είπε ότι οι προμήθειες στη Βουλγαρία εξακολουθούν να ρέουν επί του παρόντος.
Η Βουλγαρία μεταφέρει επίσης ρωσικό αέριο μέσω επέκτασης του αγωγού Turk Stream στη γειτονική Σερβία και από εκεί στην Ουγγαρία. Η Ουγγαρία και η Αυστρία δήλωσαν επίσης ότι οι προμήθειες φυσικού αερίου ήταν κανονικές.
Από την πλευρά του, ο πρωθυπουργός της Τσεχικής Δημοκρατίας, Πετρ Φιάλα, δήλωσε ότι η χώρα δεν έχει σήματα ή πληροφορίες για οποιαδήποτε διακοπή στον εφοδιασμό της με φυσικό αέριο, αλλά πρέπει να είναι προετοιμασμένη για οποιοδήποτε σενάριο.
Η χώρα της Κεντρικής Ευρώπης εξαρτάται σχεδόν εξ ολοκλήρου από τη Ρωσία για το φυσικό της αέριο.
Υπενθυμίζεται ότι ο Ρώσος Πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν εξέδωσε διάταγμα τον περασμένο μήνα με το οποίο διέταξε την Gazprom να αποκόψει τους αγοραστές από «μη φιλικές» χώρες που δεν πληρώνουν σε ρούβλια. Η Ευρωπαϊκή Ένωση λέει ότι τα συμβόλαια απαιτούν πληρωμή σε ευρώ.
«Η ανακοίνωση της Gazprom ότι σταματά μονομερώς την παράδοση φυσικού αερίου σε πελάτες στην Ευρώπη αποτελεί μια ακόμη προσπάθεια της Ρωσίας να χρησιμοποιήσει το φυσικό αέριο ως μέσο εκβιασμού», δήλωσε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
«Αυτό είναι αδικαιολόγητο και απαράδεκτο».
Η Πολωνία και η Βουλγαρία είναι και οι δύο πρώην δορυφόροι της Μόσχας της σοβιετικής εποχής που έκτοτε έχουν ενταχθεί στην ΕΕ και στο ΝΑΤΟ. Η Πολωνία υπήρξε ένας από τους πιο έντονους αντιπάλους του Κρεμλίνου για τον πόλεμο.
Η Βουλγαρία έχει εδώ και καιρό θερμότερες σχέσεις με τη Ρωσία. Ο Πρωθυπουργός Kirill Petkov, ακτιβιστής κατά της διαφθοράς που ανέλαβε τα καθήκοντά του πέρυσι, κατήγγειλε έντονα την εισβολή στην Ουκρανία, αλλά ο κυβερνητικός συνασπισμός του περιλαμβάνει βουλευτές που είναι πιο θετικοί προς τη Μόσχα, και οι οποίοι αντιτάχθηκαν στον εξοπλισμό του Κιέβου. Ο Πέτκοφ επρόκειτο να ταξιδέψει την Τετάρτη στο Κίεβο για να συναντήσει τον Πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι.
Παρά την κατάρρευση των δεσμών μεταξύ Ρωσίας και Δύσης, η Μόσχα και η Ουάσιγκτον πραγματοποίησαν ανταλλαγή κρατουμένων. Οι Ηνωμένες Πολιτείες απελευθέρωσαν τον Ρώσο πιλότο Κονσταντίν Γιαροσένκο, που φυλακίστηκε για διακίνηση ναρκωτικών. Η Ρωσία απελευθέρωσε τον πρώην πεζοναύτη των ΗΠΑ, Τρέβορ Ριντ, που κατηγορήθηκε ότι συγκρούστηκε με την αστυνομία.
Οι εξαγωγές ενέργειας της Ρωσίας συνεχίζονταν μέχρι τώρα σε μεγάλο βαθμό ανεμπόδιστα από την έναρξη του πολέμου, το κύριο κενό στις κυρώσεις που κατά τα άλλα απέκοψαν τη Μόσχα από μεγάλο μέρος του εμπορίου της με τη Δύση.
Η Πολωνία λαμβάνει το ρωσικό της αέριο μέσω του αγωγού Yamal-Europe από τα τεράστια κοιτάσματα φυσικού αερίου της Ρωσίας στην Αρκτική, και ο οποίος προεκτείνεται δυτικά τροφοδοτώντας τη Γερμανία και άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Η Βουλγαρία τροφοδοτείται μέσω αγωγών πάνω από την Τουρκία.
Προμήθειες από την Gazprom καλύπτουν περίπου τη μισή κατανάλωση της Πολωνίας και το 90% της Βουλγαρίας. Η Πολωνία ανακοίνωσε ότι δεν χρειαζόταν να αντλήσει αποθέματα και ότι οι αποθηκευτικοί χώροι φυσικού αερίου που διατηρεί είναι κατά 76% πλήρεις. Η Βουλγαρία έχει δηλώσει ότι βρίσκεται σε συνομιλίες για να προσπαθήσει να εισάγει υγροποιημένο φυσικό αέριο μέσω Τουρκίας και Ελλάδας.
Άλλες ευρωπαϊκές χώρες δεν ανέφεραν περικοπές. Ο Πεσκόφ, ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, αρνήθηκε να πει πόσες χώρες είχαν συμφωνήσει να πληρώσουν σε ρούβλια.
Το Κίεβο έχει καλέσει εδώ και καιρό την Ευρώπη να σταματήσει να χρηματοδοτεί την πολεμική προσπάθεια της Μόσχας, διακόπτοντας τις εισαγωγές που αποφέρουν στη Ρωσία εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια την ημέρα.
Η Γερμανία, ο μεγαλύτερος αγοραστής ρωσικής ενέργειας, δήλωσε αυτή την εβδομάδα ότι ελπίζει να σταματήσει την εισαγωγή ρωσικού πετρελαίου εντός των ημερών. Αλλά ο απογαλακτισμός της Ευρώπης από το φθηνό και άφθονο ρωσικό φυσικό αέριο, το οποίο θερμαίνει τα σπίτια της, τροφοδοτεί τα εργοστάσιά της και παράγει την ηλεκτρική της ενέργεια, θα ήταν μια πολύ πιο ενοχλητική προοπτική.
Από την πλευρά του, ο Andriy Yermak, επικεφαλής του Γραφείου του Προέδρου της Ουκρανίας, είπε ότι η Ρωσία «αρχίζει τον εκβιασμό της Ευρώπης για το φυσικό αέριο».