Η «Πελοποννησιακή Πρωτοχρονιά», όπως γνωρίζουν οι παλαιότεροι και εν γένει οι πιο φιλαναγνώστες Μωραΐτες (και μη), ήταν ένα έντυπο που ξεκίνησε να εκδίδεται στα μέσα περίπου της δεκαετίας του ’50 και σταμάτησε να εκδίδεται ή με την έναρξη της δικτατορίας ή καναδυό χρόνια μετά την επιβολή της. Ο χαρακτήρας της ήταν πιο πολύ λαογραφικός, ιστορικός, λογοτεχνικός κλπ. ενώ το επίπεδο των κειμένων που φιλοξενούσε – και τα οποία πάντα είχαν ως επίκεντρο την Πελοπόννησο - ήταν πολύ υψηλό καθώς προέρχονταν από κορυφαίους ιστορικούς όπως οι αείμνηστοι Γριτσόπουλος, Κουγέας, Βαγιακάκος αλλά και λογοτέχνες όπως ο Μυριβήλης, ο Βρεττάκος κ.ά. Δεν έλειπαν, όμως, και άρθρα των φυσικών επιστημών, όπως αυτό του δρ. Κισκύρα, που στόχο είχαν να αναδείξουν τη γεωφυσική φυσιογνωμία αλλά και τις αναπτυξιακές δυνατότητες του Μωρηά.
Το εν λόγω άρθρο λέει πράγματα που σήμερα είναι γνωστά στους ειδικούς (αλλά και στο κοινό που έχει εντρυφήσει λίγο περισσότερο στο θέμα των υδρογονανθράκων στη χώρα μας) και, σίγουρα, οι γνώσεις μας έχουν εμπλουτιστεί έκτοτε και η έρευνα έχει προχωρήσει κατά πολύ – αλλά, δυστυχώς, μόνο η έρευνα ... «Οι πρώτες έρευνες για πετρέλαιο στην Πελοπόννησο έγιναν το 1939 με 1940 από την Εταιρεία Χέλη στην περιοχή της Ηλείας. Μαζί με τις γεωλογικές και γεωφυσικές έρευνες έγιναν και οκτώ γεωτρήσεις συνολικού βάθους περίπου 5.700 μ. Μετά τον πόλεμο οι γεωτρήσεις ξανάρχισαν το 1953, αλλά διακόπηκαν γρήγορα γιατί η εταιρεία αυτή κηρύχθηκε έκπτωτη, πρόλαβε όμως και έκανε τρεις μόνο γεωτρήσεις συνολικού βάθους 6.517 Αφού πέρασαν 6 χρόνια χωρίς να γίνει τίποτα, το 1960 η Αμερικανική Εταιρεία ESSO HELLENIC επήρε το προνόμιο για έρευνα στην Δυτική Πελοπόννησο, Ζάκυνθο και Παξούς. Πριν λίγο καιρό άρχισε και μια γεώτρηση ανατολικά των Φιλιατρών», γράφει ο Κισκύρας στα τέλη του 1963. Ήδη από τις αρχές της δεκαετίας του ’60 το νεοϊδρυθέν, τότε, ΙΓΜΕ, πρωτοστατεί στην έρευνα υδρογονανθράκων στην Ελλάδα. Το ΙΓΜΕ ξεκινά μια συστηματική προσπάθεια αναγνώρισης και καταγραφής ελπιδοφόρων γεωλογικών σχηματισμών και αξιολόγησής τους για περαιτέρω έρευνα, με την άκρως εποικοδομητική συμβολή ομάδας επιστημόνων του Γαλλικού Ινστιτούτου Πετρελαίων (IFP).
Ο Κισκύρας αναφέρεται αναλυτικά και στις έρευνες της εταιρείας Χέλη (του Ελληνοαμερικανού W. Chellis) αλλά και στις ενδείξεις για το ποιες είναι οι περιοχές της Πελοποννήσου με πιθανή ύπαρξη πετρελαίου. Αναφέρεται, επίσης, και στις έρευνες που πραγματοποίησε η ESSO στην περιοχή της Γαστούνης, την χρονιά που συνέγραφε το άρθρο του. Αναφέρει ότι, αν και για τις γεωτρήσεις αυτές ελάχιστα είχαν γίνει τότε γνωστά, το συμπέρασμά τους φαινόταν ενδιαφέρον.
Έκτοτε γνωρίζουμε πολλά περισσότερα: η ΒΔ Πελοπόννησος ανήκει στην χερσαία γεωλογική λεκάνη πετρελαιοπιθανού ενδιαφέροντος που ξεκινά από τα αλβανικά σύνορα, διατρέχει την Ήπειρο και την Αιτωλοακαρνανία και καταλήγει στον Μεσσηνιακό Κόλπο. Το 1997 η ΔΕΠ-ΕΚΥ προκηρύσσει διεθνή γύρο παραχωρήσεων με υψηλές προδιαγραφές, όπου περιελήφθησαν και έγιναν παραχωρήσεις σε ΒΔ Πελοπόννησο και Πατραϊκό, ενώ ως το 2002 πραγματοποιήθηκαν γεωτρήσεις στην περιοχή. Και αν η έρευνα και παραγωγή δεν προχώρησε –λόγω διεθνών συγκυριών ενώ, στο μεσοδιάστημα, και η ΔΕΠ-ΕΚΥ παροπλίστηκε - εντούτοις το υλικό που συγκεντρώθηκε ήταν πολύτιμο για τους διεθνείς γύρους παραχωρήσεων που επανεκκίνησαν από το 2012. Και, φυσικά, η κρατική ΔΕΠ ΑΕ ανακάλυψε το 1981 -1982 το κοίτασμα στο Δυτικό Κατάκολο, με βεβαιωμένα αποθέματα 10,5 εκατ. βαρέλια (mboe), αλλά και το κοίτασμα στον Πατραϊκό, όπου τα ΕΛΠΕ υπολογίζουν εκμεταλλεύσιμο δυναμικό 145 εκατ. βαρέλια (mboe) (αναλυτικά για όλα τα παραπάνω βλ. Κ. Σταμπολή, «Πετρέλαιο – Η Μοιραία Εξάρτηση», τ. Α΄, σελ. 776-790, εκδ. Αίολος, 2019)
Σήμερα, 60 σχεδόν χρόνια μετά τον Κισκύρα, γνωρίζουμε, έστω σε αδρές γραμμές, αν και τι ποσότητες σε πετρέλαιο διαθέτει η Ελλάδα και, ειδικότερα, η Πελοπόννησος, η Θράκη και όποιο άλλο γεωγραφικό μας διαμέρισμα. «Σύμφωνα με τις πιο πρόσφατες επιστημονικές ανακοινώσεις, η Ελλάδα διαθέτει επτά βεβαιωμένα κοιτάσματα πετρελαίου και φυσικού αερίου, σε Πρίνο, Βόρειο Πρίνο, Νότια Καβάλα, Έψιλον, Επανομή, Δυτικό Κατάκολο και Αλυκές Ζακύνθου. Υπάρχουν, επίσης, ισχυρές ενδείξεις για ύπαρξη υδρογονανθράκων σε Ήπειρο, Αιτωλοακαρνανία, ΒΔ Πελοπόννησο, Ιόνιο Πέλαγος, Δυτικά, Νοτιοδυτικά και Νότια της Κρήτης, σε περιοχές του Θερμαϊκού και Βόρειου Αιγαίου και στην Ελληνική υφαλοκρηπίδα της Ανατολικής Μεσογείου», αναφέρει το ΙΕΝΕ στην πρόσφατη έκθεσή του (βλ. εδώ, σελ. 61, Απρίλιος 2022), για τα «Οικονομικά και Γεωπολιτικά Oφέλη από την Αξιοποίηση Υδρογονανθράκων στην Ελλάδα» που εκπονήθηκε από το Τμήμα Μελετών του Ινστιτούτου σε συνεργασία με την Επιτροπή Υδρογονανθράκων (Upstream), που αποτελείται από τους κορυφαίους ειδικούς του κλάδου στην Ελλάδα (Τερέζα Φωκιανού, Πρόεδρος - Μέλη της Ομάδας Εργασίας Γιάννης Γρηγορίου, Ντίνος Νικολάου, Γιάννης Μπασιάς, Μάρκος Λουκογιαννάκης, Ηλίας Κονοφάγος, Χρήστος Δήμας). Κι όμως, οι παλινωδίες εκ μέρους της Πολιτείας συνεχίζονται, ενώ και οι πρόσφατες διακηρύξεις έγιναν με «βαριά καρδιά», μόνο για το φυσικό αέριο και πάντα χωρίς να θιγεί η «ιερή αγελάδα» της πράσινης ανάπτυξης!
Το ερώτημα σήμερα είναι γιατί τόσα χρόνια δεν προσπαθούμε να βγάλουμε πετρέλαιο και φυσικό αέριο στην Ελλάδα, ενώ βγάζουν όλοι οι γείτονές μας;…