Τη Δευτέρα, κατά την διάρκεια του 11ου διεθνούς φόρουμ για την ενέργεια στη Ρώμη, ο εκτελεστικός διευθυντής του Διεθνούς Οργανισμού Ενεργείας (ΙΕΑ) κ Nobuo Tanaka, στο χαιρετισμό τον οποίον απηύθυνε προς τις αντιπροσωπείες των 90 χωρών που συμμετείχαν, τόνισε με ξεκάθαρο τρόπο ότι οποιοσδήποτε διάλογος μεταξύ των πετρελαιοπαραγωγών και των καταναλωτριών χωρών είναι δίχως νόημα αν δεν εφαρμοστούν άμεσα αυστηρά μέτρα και δεν γίνουν οι απαραίτητες επενδύσεις στο τομέα των υδρογονανθράκων την στιγμή μάλιστα που μέρα με τη μέρα οι τιμές του πετρελαίου σημειώνουν και ένα καινούργιο ιστορικό ρεκόρ.
Σύμφωνα με τα συμπεράσματα του ΙΕΑ έτσι όπως παρουσιάσθηκαν στην Ρώμη η υπερβολική και ταυτόχρονα ανησυχητική αυτή άνοδος των τιμών του πετρελαίου προκαλείται τόσο από την όλο και αυξανόμενη παγκόσμια ζήτηση για πετρέλαιο όσο κι από άλλους χρηματοοικονομικούς παράγοντες. Ο κ Tanaka δήλωσε ότι η ζήτηση για πετρέλαιο συνεχώς θα αυξάνεται με πολύ γρήγορους ρυθμούς ενώ στο μέλλον ενδέχεται να υπάρξει σημαντικό πρόβλημα καθώς η προσφορά δεν θα μπορέσει σε καμία περίπτωση να υπερκαλύψει την ζήτηση. Είναι μάλιστα αξιοπρόσεχτο το γεγονός ότι τα παγκόσμια στρατηγικά αποθέματα πετρελαίου μειώθηκαν κατά 3 με 4 εκατομμύρια βαρέλια την τελευταία δεκαετία.
Ο κ Tanaka έκανε σαφές επίσης ότι η υπερβολική άνοδος των τιμών του πετρελαίου έχει αντίκτυπο περισσότερο στις φτωχές χώρες οι οποίες, εξαιτίας των υπερτιμήσεων στο πετρέλαιο αντιμετωπίζουν ένα ευρύ φάσμα τιμολογιακών αυξήσεων σε μία πληθώρα από προϊόντα δυσχεραίνοντας έτσι ακόμα περισσότερο την οικονομία τους. Οι προοπτικές για την ανάπτυξη του τρίτου κόσμου κάτω από τα καινούργια δεδομένα είναι πραγματικά απογοητευτικές και το μέλλον διαγράφεται αρκετά δυσοίωνο αν η παγκόσμια κοινότητα δεν δραστηριοποιηθεί, λαμβάνοντας τα κατάλληλα μέτρα.
Θα μπορούσε κάλλιστα να υπάρξει μία καλύτερη εξέλιξη στο ενεργειακό μέλλον του πλανήτη αν γινόντουσαν οι κατάλληλες επενδύσεις που θα βοηθούσαν να αυξηθεί η παγκόσμια παραγωγή πετρελαίου έτσι ώστε η προσφορά να μπορεί να αντισταθμίσει την όλο και αυξανόμενη ζήτηση η οποία μάλιστα αναμένεται να διπλασιαστεί μέχρι το 2030. Σύμφωνα με υπολογισμούς του ΙΕΑ θα πρέπει να επενδυθούν σε ενεργειακά προγράμματα γύρω στα 22 τρισεκατομμύρια δολάρια εκ των οποίων μόνο τα 5,4 τρισεκατομμύρια θα πρέπει να είναι επενδύσεις στον τομέα του πετρελαίου. Ακόμα βέβαια κι αν επενδυθούν όλα αυτά τα χρήματα δεν είναι σίγουρο αν το επενδυτικό ρίσκο θα έχει επιτυχία, αν δηλαδή τα κοιτάσματα που θα ανακαλυφθούν θα είναι επαρκή για να καλύψουν την ζήτηση ενώ απ’ την άλλη οι δασμοί και οι φόροι που θέτουν οι πετρελαιοπαραγωγές χώρες θα συνεχίσουν με ακόμα πιο πιεστικό τρόπο να στραγγαλίζουν τις διεθνείς εταιρείες που δραστηριοποιούνται στις χώρες αυτές.
Ίσως είναι προτιμότερο σε μια μεσοβραχηπρόθεσμη περίοδο οι επενδύσεις να στραφούν στην εξοικονόμηση ενέργειας η οποία είναι πολύ πιο αποτελεσματική καθώς μπορούν να εξοικονομηθούν με την σωστή χρήση τεράστια ποσά ενέργειας ενώ απ’ την άλλη μειώνονται καταλυτικά και οι εκπομπές του διοξειδίου του άνθρακα. Με τα σημερινά δεδομένα, αν δεν υπάρξουν νέες, ριζοσπαστικές πολιτικές στον τομέα της ενέργειας, το φαινόμενο του θερμοκηπίου θα επιταχυνθεί, η μέση παγκόσμια θερμοκρασία θα αυξηθεί δραματικά ενώ οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα θα διπλασιαστούν κι όλα αυτά μέσα σ’ έναν χρονικό ορίζοντα μόλις 20 χρόνων.
Όλα τα παραπάνω βέβαια είναι αδύνατον να επιτευχθούν ως άμεσοι στόχοι για το μέλλον απ’ τη στιγμή που δεν πραγματοποιηθεί μία απότομη τεχνολογική πρόοδος με καινοτομίες που θα στηρίξουν την οποιαδήποτε πολιτική απόφαση. Δεδομένου μάλιστα ότι οι υδρογονάνθρακες ή ακόμα και ο άνθρακας θα συνεχίσουν να κατέχουν ένα πολύ μεγάλο κομμάτι στην παγκόσμια ενεργειακή πίτα, οι τεχνολογίες εκείνες που θα μπορέσουν αποτελεσματικά να παρακρατούν το διοξείδιο του άνθρακα και να το αποθηκεύουν θα βοηθήσουν πολύ στην αντιμετώπιση των περιβαλλοντικών προκλήσεων και την επίτευξη μιας ισορροπημένης οικολογικά ανάπτυξης.
Ανακεφαλαιώνοντας βέβαια τα παραπάνω ο κ Tanaka τόνισε με έκδηλη ανησυχία ότι αν δεν αλλάξει επειγόντως ο τρόπος με τον οποίο αντιμετωπίζουμε το θέμα της ενέργειας τότε ούτε η παγκόσμια οικονομία θα είναι βιώσιμη ούτε θα μπορούμε να μιλάμε πια για αειφόρο ανάπτυξη ενώ θα αυξάνεται ολοένα και περισσότερο η πιθανότητα μιας παγκόσμιας κρίσης στο άμεσο μέλλον και η περιβαλλοντική υποβάθμιση θα συνεχίζει με πιο γοργούς ρυθμούς.