ελλείψεις και ωθώντας τις τιμές ακόμα υψηλότερα. Για αυτό τον λόγο ορισμένοι αναλυτές κάνουν λόγο για τιμές που μπορεί να φθάσουν ή και να ξεπεράσουν ακόμα τα € 400/ MWh καθώς θα οδεύουμε προς την χειμερινή περίοδο, η οποία στις βόρειες χώρες συνήθως ξεκινά από τα τέλη Σεπτεμβρίου. Και αυτές δεν είναι τιμές που θα ισχύσουν μόνο για τις ενδο-ευρωπαϊκές αγορές αερίου αλλά και για το εισαγόμενο στην Ευρώπη LNG που είναι κατά πολύ ακριβότερο από ότι στις ΗΠΑ και στη λεκάνη του Ειρηνικού. Με το που θα φθάσουν οι τιμές του φυσικού αερίου σε τέτοια δυσθεώρητα ύψη, και εάν υποθέσουμε ότι θα διαρκέσουν για μερικές εβδομάδες ή μήνες, οι επιπτώσεις θα είναι ιδιαίτερα οδυνηρές.
Πρώτον, οι κυβερνήσεις, συμπεριλαμβανομένης και της Ελληνικής, θα αρχίσουν να ξανασκέφτονται ή και να ξανασχεδιάζουν τον ύψος των επιδοτήσεων, με αυτές να κατευθύνονται μόνο στα ευάλωτα νοικοκυριά, καθότι υπάρχει ένα όριο πέραν του οποίου ουδεμία κυβέρνηση έχει τη δυνατότητα να επιδοτεί τους καταναλωτές, χωρίς να θέτει σε κίνδυνο την χρηματοδότηση άλλων κρίσιμων τομέων της οικονομίας και γενικότερα του κρατικού μηχανισμού. Όπως πολύ σωστά παρατηρεί η Μιράντα Ξαφά σε πρόσφατο άρθρο της (εδώ), «έχοντας δανειστεί και ξοδέψει περίπου 40 δισεκ. ευρώ στη διάρκεια της πανδημίας, η κυβέρνηση τώρα ακολουθεί επιδοματική πολιτική άνευ όρων με δανεικά για να καλύψει το ενεργειακό κόστος. Έχοντας δαπανήσει 8 δισεκ. ευρώ μέχρι στιγμής, το μόνο που κατάφερε είναι μια βραχυχρόνια, αντί για μόνιμη, μείωση του ενεργειακού κόστους για νοικοκυριά και επιχειρήσεις» Είναι σαφές ότι οι επιδοτήσεις βλάπτουν ανεπανόρθωτα όχι μόνο αυτή την έννοια της εξοικονόμησης ενέργειας αλλά και των δημοσιονομικών στόχων και της επίτευξης πρωτογενούς πλεονάσματος, χωρίς το οποίο οι οποίες προσδοκίες για «ουσιαστική» αναβάθμιση της επενδυτικής βαθμίδας της χώρας είναι φρούδες.
Στην Ελλάδα, σύμφωνα με τελευταίες εκτιμήσεις, και βάσει των τρεχουσών τιμών, το ύψος των επιδοτήσεων προς τους οικιακούς και εμπορικούς καταναλωτές για το ηλεκτρικό ρεύμα και το φυσικό αέριο για το σύνολο του 2022 προβλέπεται να φθάσει τα € 12 δισεκ. ευρώ με € 2,0 - € 2,5 δισεκ. να συνεισφέρονται μέσω του κρατικού προϋπολογισμού. Σε περίπτωση δε που η τιμή του φ.αερίου το 4ο τρίμηνο φθάσει τα € 400/MWh, τότε αναποδογυρίζει όλος ο σχεδιασμός και είναι δύσκολο πλέον να προβλεφθεί τι επιδοτήσεις θα χρειασθούν και εάν αυτές θα μπορούν να εξασφαλισθούν μέσω του προϋπολογισμού ή και ευρύτερα.
Η δεύτερη, και εξ ίσου σοβαρή, εάν όχι σοβαρότερη, επίπτωση από την εκτόξευση της τιμής του φ.αερίου στην διακεκαυμένη ζώνη, δηλ. πάνω από τα €400 ή και τα € 500 την μεγαβατώρα, αφορά την ίδια την αγορά και την διάθεση της ή καλύτερα την οικονομική της δυνατότητα να συνεχίσει να προμηθεύεται αέριο. Τελικά, η μείωση στην κατανάλωση φ.αερίου για την οποία τόσο πολύ ανησυχεί η …πάνσοφη ΕΕ σε σημείο που να θέλει να το επιβάλλει δια νόμου, (βλέπε πρόσφατη Ευρωπαϊκή Οδηγία για μείωση κατανάλωσης κατά 15%) θα επέλθει από την αδυναμία κυβερνήσεων, εταιρειών και καταναλωτών να προμηθεύονται ενέργεια σε τόσο υψηλές τιμές.
Φθάνουμε πλέον στο σημείο όπου η εξοικονόμηση ενέργειας και η βελτίωση της ενεργειακής αποδοτικότητας θα αποτελέσει την απόλυτη καθημερινότητα για την μεγάλη πλειοψηφία των καταναλωτών αφού επιτέλους θα αρχίσουν να αντιλαμβάνονται ότι η ενέργεια ναι μεν αποτελεί κοινωνικό αγαθό αλλά έχει συγκεκριμένο κόστος το οποίο εάν δεν καταβληθεί παύει να έχει «κοινωνική»» διάσταση, γιατί απλούστατα θα είναι δυσεύρετη η δεν θα υπάρχει. Η κυβέρνηση οφείλει πέρα από τα προγράμματα του «Εξοικονομώ κατ Οίκον», που είναι εξαιρετικά χρονοβόρα στην διεκπεραίωση και την εφαρμογή τους και αφορούν μόνο ιδιόκτητες ακινήτων, να μελετήσει και εισάγει το συντομότερο δυνατόν ένα ευρύτερο σχέδιο εξοικονόμησης ενέργειας με ουσιαστικά κίνητρα για την μεγάλη πλειοψηφία των φορολογουμένων παράλληλα με διαφημιστική καμπάνια για την βελτίωση της ενεργειακής αποδοτικότητας που να αγγίζει όλες τις δραστηριότητες του πολίτη.