Οι κορυφαίες οικονομικές αρχές του κόσμου αναφέρθηκαν σε δυνάμεις που εργάζονται εναντίον της FED, της ΕΚΤ και άλλων κεντρικών τραπεζών, καθώς καταπολεμούν τον χειρότερο πληθωρισμό των τελευταίων δεκαετιών. Μιλώντας στην ετήσια συγκέντρωση των κεντρικών τραπεζιτών πολλοί είπαν ότι η παγκόσμια οικονομία εισέρχεται σε μια νέα και πιο σκληρή εποχή.
«Τουλάχιστον τα επόμενα πέντε χρόνια, η χάραξη νομισματικής πολιτικής θα είναι πολύ πιο δύσκολη από ό,τι ήταν τις δύο δεκαετίες πριν από το χτύπημα της πανδημίας», δήλωσε στους Financial Times η Gita Gopinath, αναπληρώτρια διευθύνουσα σύμβουλος του ΔΝΤ.
«Βρισκόμαστε σε ένα περιβάλλον όπου οι κραδασμοί της προσφοράς θα είναι πιο ασταθείς από ό,τι είχαμε συνηθίσει και αυτό θα δημιουργήσει πιο δαπανηρούς συμβιβασμούς για τη νομισματική πολιτική», είπε.
Ο ρυθμός αύξησης των τιμών έχει εκτοξευθεί καθώς οι διακοπές της εφοδιαστικής αλυσίδας από τα lockdown Covid-19 συγκρούστηκαν με την υψηλή καταναλωτική ζήτηση που τροφοδοτείται από την άνευ προηγουμένου δημοσιονομική και νομισματική στήριξη από την αρχή της πανδημίας. Η πλήρους κλίμακας εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία προκάλεσε μια σειρά από κραδασμούς στα εμπορεύματα που δημιούργησαν ακόμη περισσότερους περιορισμούς στην προσφορά και αυξήσεις τιμών.
Αυτή η δυναμική ανάγκασε τις κεντρικές τράπεζες να αυστηροποιήσουν επιθετικά τη νομισματική πολιτική για να εξασφαλίσουν ότι ο πληθωρισμός δεν θα ενσωματωθεί πιο βαθιά στην παγκόσμια οικονομία. Ωστόσο, δεδομένης της περιορισμένης ικανότητάς τους να αντιμετωπίζουν ζητήματα που σχετίζονται με την προσφορά, πολλοί φοβούνται ότι θα αναγκαστούν να επιφέρουν πολύ μεγαλύτερο οικονομικό πόνο από ό,τι στο παρελθόν, προκειμένου να αποκατασταθεί η σταθερότητα των τιμών.
Ο Ντέιβιντ Μάλπας, πρόεδρος της Παγκόσμιας Τράπεζας, προειδοποίησε ότι τα εργαλεία των κεντρικών τραπεζών, ειδικά στις προηγμένες οικονομίες, δεν είναι κατάλληλα για να αντιμετωπίσουν τις πληθωριστικές πιέσεις που σχετίζονται με την προσφορά που προκαλούν σημαντικό μέρος της πρόσφατης αύξησης του πληθωρισμού.
«Οι αυξήσεις επιτοκίων πρέπει να συναγωνίζονται με πολλές τριβές εντός της οικονομίας, οπότε νομίζω ότι αυτή είναι η μεγαλύτερη πρόκληση που αντιμετωπίζουν», είπε. «Αυξάνετε τα ποσοστά με την ελπίδα να μειώσετε τον πληθωρισμό, αλλά αντισταθμίζεται από τόσες πολλές τριβές εντός της αλυσίδας εφοδιασμού και του κύκλου παραγωγής».
Τα βασικά στοιχεία τόσο της Fed όσο και της ΕΚΤ δείχνουν δεσμεύσεις για την αποκατάσταση της σταθερότητας των τιμών. Ο Τζέι Πάουελ, πρόεδρος της Fed, την Παρασκευή προειδοποίησε ότι είναι πιθανή πλέον μια «διατηρημένη περίοδος» αργής ανάπτυξης και αποδυνάμωσης της αγοράς εργασίας.
Ο Gopinath προειδοποίησε ότι η ΕΚΤ αντιμετώπισε ιδιαίτερα έντονους συμβιβασμούς. Υπήρχε «πραγματικός κίνδυνος» να προκύψει στην Ευρώπη ένα στασιμοπληθωριστικό περιβάλλον παρακμιακής ανάπτυξης και υψηλού πληθωρισμού, δεδομένης της έντασης της ενεργειακής κρίσης που προκλήθηκε από τον πόλεμο της Ουκρανίας, είπε.
Ο Μάλπας είπε ότι οι αναπτυσσόμενες οικονομίες είναι επίσης ιδιαίτερα ευάλωτες καθώς οι παγκόσμιες χρηματοοικονομικές συνθήκες σφίγγουν.
«Μέρος του είναι τα υψηλότερα επιτόκια και έχουν πολλά εκκρεμή χρέη, με αποτέλεσμα να αυξάνεται και το κόστος εξυπηρέτησης του χρέους τους, αλλά να είναι πιο δύσκολο για αυτούς να αποκτήσουν νέο χρέος», είπε. «Η προστιθέμενη πρόκληση είναι οι προηγμένες οικονομίες που αξιοποιούν σε μεγάλο βαθμό το παγκόσμιο κεφάλαιο και τους ενεργειακούς πόρους, δημιουργώντας έλλειψη κεφαλαίου κίνησης για νέες επενδύσεις [αλλού]».
Το τεράστιο μέγεθος της οικονομικής πρόκλησης που αντιμετωπίζουν οι κεντρικοί τραπεζίτες συνόψισε ο Changyong Rhee, επικεφαλής της Τράπεζας της Κορέας, όταν είπε ότι το αν ο κόσμος θα επιστρέψει σε ένα περιβάλλον χαμηλού πληθωρισμού ήταν το «ερώτημα των δισεκατομμυρίων δολαρίων».
Το να ξεπεράσει την έντονη ατμόσφαιρα μεταξύ των παρευρισκομένων του Jackson Hole - οι οποίοι, λόγω της πανδημίας, περίμεναν δύο χρόνια για να κοινωνικοποιηθούν και να ανταλλάξουν ιδέες πρόσωπο με πρόσωπο - ήταν η κύρια ανησυχία ότι ο κόσμος και οι οικονομικές σχέσεις που τον στηρίζουν είχαν αλλάξει ριζικά.
Η απότομη αλλαγή στην οικονομική δυναμική άφησε τους παρευρισκόμενους να κάνουν κάποια αναζήτηση ψυχής. «Υπάρχει πολλή ταπεινοφροσύνη στο δωμάτιο [για] αυτά που ξέρουμε και αυτά που δεν ξέρουμε», είπε ο Gopinath.
Το συμβάν αποκάλυψε με απόλυτη λεπτομέρεια τα ελαττώματα που προκλήθηκαν από την πανδημία και την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.
«Έχουμε την ενεργειακή κρίση, την επισιτιστική κρίση, την κρίση της εφοδιαστικής αλυσίδας και τον πόλεμο, όλα αυτά έχουν βαθιές επιπτώσεις στις οικονομικές επιδόσεις του κόσμου, στη φύση με την οποία ο κόσμος είναι διασυνδεδεμένος και τα περισσότερα Είναι σημαντικό, για τις σχετικές τιμές πολλών, πολλών πραγμάτων», δήλωσε ο Jacob Frenkel, ο πρώην διοικητής της Τράπεζας του Ισραήλ, ο οποίος προεδρεύει του διοικητικού συμβουλίου του Group of 30, μιας ανεξάρτητης κοινοπραξίας πρώην υπευθύνων χάραξης πολιτικής.
Τα πράγματα που περιπλέκουν είναι οι αμφιβολίες σχετικά με το πόσο αυστηρή πολιτική χρειάζεται ενόψει των απρόβλεπτων περιστροφών της προσφοράς και, με τη σειρά της, των τιμών.
«Προς το παρόν, πρέπει να λάβουμε τις αποφάσεις μας στο πλαίσιο της υψηλής αβεβαιότητας», δήλωσε ο Thomas Jordan, πρόεδρος της Εθνικής Τράπεζας της Ελβετίας. «Η ερμηνεία των τρεχόντων δεδομένων είναι δύσκολη και είναι δύσκολο να γίνει διάκριση μεταξύ προσωρινού και παρατεταμένου πληθωρισμού προ σίγουρος."
Σύμφωνα με τον Schnabel της ΕΚΤ, τα επόμενα χρόνια κινδυνεύουν να γίνουν γνωστά ως «Μεγάλη Μεταβλητότητα» — σε αντίθεση με τις δύο τελευταίες δεκαετίες, που οι οικονομολόγοι ονόμασαν «Μεγάλη μετριοπάθεια» λόγω της σχετικά ήρεμης δυναμικής.
Πολλοί αξιωματούχοι πιστεύουν ότι οι δομικές δυνάμεις που κρατούσαν υπό έλεγχο τις πιέσεις των τιμών —κυρίως η παγκοσμιοποίηση και η άφθονη προσφορά εργασίας— έχουν αντιστραφεί.
«Η παγκόσμια οικονομία φαίνεται να βρίσκεται στο κατώφλι μιας ιστορικής αλλαγής, καθώς ούριοι άνεμοι της συνολικής προσφοράς που κράτησαν το ''καπάκι'' του πληθωρισμού φαίνεται ότι σίντομα θα μετατραπούν σε αντίθετους ανέμους», προειδοποίησε ο Agustín Carstens, γενικός διευθυντής της Τράπεζας Διεθνών Διακανονισμών. «Αν ναι, η πρόσφατη άνοδος των πληθωριστικών πιέσεων μπορεί να αποδειχθεί πιο επίμονη».
Οι σκεπτικιστές αυτής της άποψης λένε ότι είναι βέβαιοι ότι οι κορυφαίες κεντρικές τράπεζες του κόσμου θα είναι σε θέση να αποτρέψουν τον παγιωμένο υψηλό πληθωρισμό.
«Το θέμα στο οποίο πρέπει να επικεντρωθούν οι κεντρικές τράπεζες δεν είναι η δημιουργία αξιοπιστίας για τον πληθωρισμό», δήλωσε ο Άνταμ Πόζεν, πρόεδρος του Ινστιτούτου Πίτερσον για τα Διεθνή Οικονομικά. «Το θέμα είναι να επαναλάβετε τη στρατηγική και τους στόχους για τον πληθωρισμό για έναν κόσμο όπου θα έχετε συχνότερους και μεγαλύτερους αρνητικούς κλυδωνισμούς προσφοράς».
Ο στόχος του 2% για τον πληθωρισμό που τηρούν κυρίως οι κεντρικές τράπεζες στις προηγμένες οικονομίες για δεκαετίες εμφανίστηκε επανειλημμένα καθ' όλη τη διάρκεια του συνεδρίου, με τους οικονομολόγους να προτείνουν ότι μπορεί να χρειαστεί να προσαρμοστεί ώστε να ταιριάζει σε μια πιο διαλυμένη παγκόσμια οικονομία.