καθώς τα ανεπτυγμένα έθνη και οι αναδυόμενες αγορές αντιμετωπίζουν τον σπειροειδή πληθωρισμό που επιδεινώθηκε από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Από τις 198 χώρες που παρακολουθούνται στον Δείκτη Πολιτικών Αναταραχών, οι 101 ενεφάνισαν αυξανόμενο κίνδυνο το τρίτο τρίμηνο του 2022, σύμφωνα μέ έρευνα που βασίζεται στα στοιχεία της εταιρείας πληροφοριών Verisk Maplecroft. Ο κίνδυνος κοινωνικής αναταραχής αυξάνεται σε όλη την Ευρώπη, η οποία προετοιμάζεται για έναν μακρύ χειμώνα ενεργειακής ανεπάρκειας λόγῳ του πολέμου στην Ουκρανία ‒καθώς και στον αναπτυσσόμενο κόσμο, όπου οι αὐξήσεις τιμῶν στα βασικά αγαθά έχουν προκαλέσει ανησυχία για παγκόσμια επισιτιστική κρίση. Ἡ ἀπειλή ἀναμένεται να αυξηθεί τους επόμενους μηνες, λένε οι ἐρευνητές. Ἰδιαίτερα στά ἀναπτυγμένα κράτη ἡ κοινωνική ἀναταραχή θά ἐκδηλωθεῖ μέσῳ διαδηλώσεων καί απεργιῶν ἐργαζομένων πού μποροῦν νά ἐξελιχθοῦν σέ ἀπειλή γιά τόν ἴδιο τόν κοινωνικό ἱστό. «Αὐτά εἶναι σημαντικά γεγονότα ἀπό τήν ἄποψη τῆς διαταράξεως τῆς καθημερινῆς ζωῆς» δήλωσε ὁ Χιμένα Μπλάνκο, ἐπί κεφαλῆς ἀναλυτής τῆς Verisk Maplecroft. Στίς ἀναδυόμενες ἀγορές, τά χειρότερα σενάρια μπορεῖ νά περιλαμβάνουν «ταραχές, λεηλασίες, ἀκόμη καί ἀπόπειρες ἀνατροπῆς τῆς κυβερνήσεως.»
Ο παγκόσμιος πληθωρισμός εἶναι πιθανό νά παραμείνει γιά μῆνες σέ ὑψηλά ἐπίπεδα, χωρίς προοπτική νά ἐπιστρέψει στά ἐπίπεδα πρίν ἀπό τά διπλά σόκ τῆς πανδημίας Covid-19 καί τοῦ πολέμου στήν Οὐκρανία. Ὅσον ἀφορᾶ τήν πολιτική ἀναταραχή, ἐνῶ οἱ ἐρευνητές τῆς Verisk προέβλεψαν αὔξηση τοῦ κινδύνου τό 2020, τό ἅλμα πού ἔδειξε ἡ ἔρευνα ἦταν «πολύ χειρότερο» ἀπό ὅ,τι εἶχε ἀρχικά προβλεφθεῖ, ἀναφέρει ἡ ἔκθεσις. Τά ἐπίπεδα πληθωρισμοῦ σημαίνουν ὅτι σχεδόν οἱ μισές χῶρες τοῦ δείκτου κατηγοριοποιοῦνται σέ ἐπίπεδα «ὑψηλοῦ» ἤ «ἀκραίου» κινδύνου. Ἡ αὐξανόμενη πιθανότης ἀναταραχῶν εἶναι πιθανό νά ἀντιμετωπισθεῖ μόνο μέ μιά «σημαντική μείωση» στίς τιμές τῶν τροφίμων καί τῆς ἐνέργειας, ἔδειξε ἡ ἔκθεσις. Ἀλλά ὁ καιρός εἶναι ἐπίσης ἕνας παράγων, ἰδιαίτερα στήν Εὐρώπη, ὅπου ἕνας βαρύς χειμώνας θά ἐπιδείνωνε τήν ἐνεργειακή κρίση τῆς ἠπείρου. Ἀπειλοῦνται πλούσιες χῶρες ὅπως ἡ Γερμανία ἀκόμη καί ἡ Ἑλβετία, ὅπου ὁ πληθωρισμός βρίσκεται σέ ὑψηλό τριῶν δεκαετιῶν. Τά hot spots μεταξύ τῶν ἀναπτυσσόμενων χωρῶν περιλαμβάνουν τήν Σρί Λάνκα, ὅπου οἱ ἐκτεταμένες διαμαρτυρίες γιά τήν ἔλλειψη καυσίμων καί τήν κακοδιαχείριση ἀνέτρεψαν τήν κυβέρνησή της φέτος, καθώς ἡ χώρα διαπραγματεύεται ἕνα πρόγραμμα διασώσεως. Ἡ Ἀλγερία, ὅπου τά ἔσοδα ἀπό τό φυσικό ἀέριο ἀπέτρεψαν τίς περικοπές δαπανῶν, ἔδειξε τήν μεγαλύτερη πιθανότητα κινδύνου τούς ἑπόμενους ἕξι μῆνες, εἶπαν οἱ ἐρευνητές. Πολλά κράτη πού μπόρεσαν νά στηρίξουν τίς οἰκονομίες τους μέσῳ τῆς πανδημίας ἀγωνίζονται τώρα νά διατηρήσουν τίς κοινωνικές δαπάνες. Αὐτές περιλαμβάνουν τήν Αἴγυπτο, τήν Βολιβία, τίς Φιλιππῖνες, τήν Σερβία, τήν Ζιμπάμπουε καί τήν Βοσνία-Ἐρζεγοβίνη. Ὁ δείκτης προέρχεται ἀπό μιά σειρά ἐρευνῶν πού ἀξιολογοῦν παράγοντες ὅπως ὁ πληθωρισμός, οἱ μηχανισμοί γιά τήν ἀντιμετώπιση τῶν συγκρούσεων καί ὁ ἀντίκτυπος τῆς ἀναταραχῆς.
Στην Γερμανία έγινε ηδη η πρώτη διαδήλωση διαμαρτυρίας υπό την Αριστερά στην Λειψία. Στην Ἱσπανία τά συνδικάτα ζεσταίνουν τίς μηχανές τῶν κινητοποιήσεων. Ὁ γενικός γραμματεύς τοῦ Γενικοῦ Συνδικάτου Ἐργαζομένων τῆς Iσπανίας (UGT) Pepe Alvarez δήλωσε ὅτι «θά ὑπάρξουν μεγάλες διαδηλώσεις τόν Σεπτέμβριο», ἐάν τά συνδικάτα δέν καταλήξουν σέ συμφωνία μέ τόν ἰδιωτικό τομέα γιά αὔξηση τῶν μισθῶν σέ ὁλόκληρη τήν χώρα. Σύμφωνα μέ τόν Alvarez, ἡ UGT θά ἐπιδιώξει νά συντονίσει τίς διαδηλώσεις καί τίς ἀπεργίες μέ ἄλλα συνδικάτα. Καί στήν Γαλλία τό κλῖμα εἶναι ἐκρηκτικό.
Σε πρόσφατη ανάλυσή του το Stratfor ὑπογραμμίζει τόν εὐρύτερο κίνδυνο ὅτι τά συνεχιζόμενα προβλήματα μέ τό κόστος διαβιώσεως στήν Εὐρώπη θά συντηρήσουν σέ ὑψηλά ἐπίπεδα τήν πιθανότητα κοινωνικῆς ἀναταραχῆς ἀπό τά τέλη τοῦ 2022 ἕως τίς ἀρχές τοῦ 2023, ἀνοίγοντας τήν πόρτα γιά ἐπί πλέον δράσεις ἀπό τήν πλευρά τῶν ἐργαζομένων καί κινητοποιήσεις ἀπό τούς ἁπλούς πολῖτες. Ἀπό τόν Ἰούνιο, οἱ ἐργαζόμενοι σέ τομεῖς ὅπως ἡ ἀεροπορία, οἱ σιδηρόδρομοι καί τά λιμάνια ἔχουν προχωρήσει σέ ἀπεργίες σέ χῶρες ὅπως τό Ἡνωμένο Βασίλειο, ἡ Γαλλία, ἡ Ἰταλία, τό Βέλγιο καί ἡ Ἱσπανία, ἀπαιτῶντας ὑψηλότερους μισθούς. Λόγῳ τῶν ἀντικρουόμενων στόχων τους, οἱ κυβερνήσεις, τά συνδικάτα καί οἱ ἐπιχειρήσεις ἴσως δυσκολευτοῦν νά καταλήξουν σέ μισθολογικές συμφωνίες, δημιουργῶντας ἔτσι πρόσφορο ἔδαφος γιά ἀπεργίες καί διαδηλώσεις κατά τήν διάρκεια τοῦ φθινοπώρου καί τοῦ χειμῶνος. Οἱ διαπραγματεύσεις γιά τούς μισθούς θά ἀποκτήσουν δυναμική σέ ὁλόκληρη τήν Εὐρώπη στά τέλη τοῦ 2022 καί στίς ἀρχές τοῦ 2023, ἀλλά οἱ συμφωνίες θά μποροῦσαν νά εἶναι ἀνέφικτες. Τά συνδικάτα θά ἐπιμείνουν σέ μιά στενότερη σχέση μεταξύ τῶν ποσοστῶν πληθωρισμοῦ καί τῶν αὐξήσεων τῶν μισθῶν. Οἱ κυβερνήσεις θά ἐπιδιώξουν μιά ἰσορροπία μεταξύ τῆς πιέσεως γιά μέτριες αὐξήσεις στούς μισθούς στόν δημόσιο καί τόν ἰδιωτικό τομέα (γιά νά μετριάσουν τίς κοινωνικές ἀναταραχές), ενώ θά προσπαθήσουν ἐπίσης νά ἀποτρέψουν τό ἐνδεχόμενο οἱ σημαντικές αὐξήσεις μισθῶν νά τροφοδοτήσουν περαιτέρω τόν πληθωρισμό. Οι ἑταιρεῖες, ἀπό τήν πλευρά τους, θά εἶναι ἀπρόθυμες νά προσφέρουν σημαντικές αὐξήσεις στούς μισθούς, σέ μιά περίοδο ἐπιβραδύνσεως τῆς οἰκονομικῆς ἀναπτύξερως καί ἐκτεταμένης ἀβεβαιότητος. Εάν ἡ Ρωσσία σταματήσει ἐντελῶς τίς παραδόσεις φυσικοῦ ἀερίου στήν Εὐρώπη ὁρισμένες χῶρες θά πρέπει νά χρησιμοποιοῦν φυσικό αέριο με δελτίο, γεγονός που θα επιβραδύνει σημαντικά την οικονομική δραστηριότητα. Ἀκόμη καί χωρίς διακοπή τοῦ ρωσσικοῦ φυσικοῦ ἀερίου, ἡ ἀπειλή τέτοιων διαταραχῶν τοῦ ἐφοδιασμοῦ πιθανότατα θά διατηρήσει ὑψηλά τίς τιμές τῆς ἐνέργειας στήν Εὐρώπη μέχρι τίς ἀρχές τοῦ 2023, κάτι πού σημαίνει ότι η κρίσις του κόστους διαβιώσεως (και ο συνδεδεμένος κίνδυνος αναταραχής) θα συνεχισθούν.