βάσει της οποίας οι τέσσερις αυτές χώρες θα είναι σε θέση να υποκαταστήσουν μεγάλο μέρος της προμήθειας τους με LNG, ακόμα και σε συνθήκες υψηλής ζήτησης που μπορούν να προκύψουν από την επιδείνωση των καιρικών συνθηκών εν όψει ενός βαρύ χειμώνα.
Οι ανωτέρω διαπιστώσεις περιέχονται σε δύο ειδικές εκθέσεις του ENTSOG με τίτλο “Winter Supply Outlook 2022/2023” και “Winter Supply Review 2022/2023”. Με τη πρώτη έκθεση να περιέχει ένα σενάριο με λεπτομερή μαθηματική προσομοίωση, στην περίπτωση πλήρους διακοπής Ρωσικού αερίου σε όλες τις χώρες της ΕΕ. Γενικότερα, οι δύο αυτές εκθέσεις του ανωτέρω ευρωπαϊκού ενεργειακού οργανισμού εξετάζουν την δυνατότητα του Ευρωπαϊκού συστήματος φ. αερίου να ανταπεξέλθει τόσο σε συνθήκες νορμάλ, ενός κανονικού χειμώνα, αλλά και υπό συνθήκες υψηλής ζήτησης που μπορεί να προκύψουν σε περίπτωση ενός βαρύ χειμώνα. Η ανάλυση του ENTSO-G ερευνά την πιθανή εξέλιξη της προμήθειας αερίου σε όλες τις χώρες της ΕΕ αλλά και συνολικά σε συνδυασμό με την πλήρωση των υπόγειων δεξαμενών αποθήκευσης φ. αερίου (USG), οι οποίες συνεισφέρουν σημαντικά στην ασφάλεια προμήθειας φ. αερίου.
Βάσει στοιχείων του ENTSOG την 1 Οκτωβρίου 2022 οι υπόγειες δεξαμενές αερίου σε πανευρωπαϊκό επίπεδο είχαν πληρότητα 89% (ενώ στις 26/10 αυτή είχε αυξηθεί περαιτέρω στο 94%) και αντιπροσώπευαν 985 TWh, με σημαντική διαφοροποίηση ανάμεσα στα κράτη μέλη. Αυτό το επίπεδο, παρατηρεί ο εν λόγω οργανισμός, είναι σημαντικά υψηλότερο από τον στόχο του 80% που είχαν θέσει οι χώρες για πλήρωση 80% της δυναμικότητας των δεξαμενών κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, ή σε ένα επίπεδο που να αντιστοιχεί στο 35% της ετήσιας κατανάλωσης. (Με την Ελλάδα τραγική εξαίρεση αφού 27 χρόνια μετά την εισαγωγή του φ. αερίου στο σύστημα της δεν έχει αξιωθεί να διαθέτει έστω ένα χώρο υπόγειας αποθήκης – βλ. εδώ)
Μια άλλη σημαντική διαπίστωση του ENTSOG είναι ότι σήμερα οι υποδομές φυσικού αερίου στην Ευρώπη -υπάρχουσες και αυτές που πρόκειται να τεθούν σε λειτουργία κατά τους επόμενους μήνες- επιτρέπουν την αποτελεσματική συνεργασία μεταξύ των διαφόρων κρατών μελών (η Έκθεση αναφέρεται κυρίως σε διασυνδετηρίους αγωγούς και τέρμιναλ LNG). Όμως, υπό ορισμένες συνθήκες, αναπόφευκτα θα υπάρξουν περιορισμοί και προβλήματα στην τροφοδοσία.
Στην εξέταση των διαφορετικών συνθηκών που ενδέχεται να επικρατήσουν ο ENTSOG εστιάζει την προσοχή του σε δύο περιπτώσεις. Στην πρώτη, το reference scenario, αναφέρεται σε ένα κανονικό χειμώνα (1 φορά στα δύο χρόνια) όπου η ζήτηση ικανοποιεί σχεδόν πλήρως από την υπάρχουσα προμήθεια. Σε περίπτωση κορύφωσης της ζήτησης για περίοδο μιας ημέρας λόγω καιρικών συνθηκών, ενδέχεται να υπάρξει ανάγκη για μείωση της ζήτησης κατά 6,0%. Στην περίπτωση ενός πολύ βαρύ χειμώνα (1 φορά στα 20 χρόνια) όλες οι χώρες της ΕΕ εκτίθενται σε ένα κίνδυνο μείωσης της ζήτησης κατά 10% καθ’ όλη την διάρκεια του χειμώνα ενώ η ανάγκη μείωσης του φορτίου ενδέχεται να εκτιναχθεί ακόμα και στο 27% της ζήτησης σε μια συγκεκριμένη ημέρα.
Το δεύτερο σενάριο αφορά την διακοπή προμήθειας αερίου από την Ρωσία κατά την διάρκεια ενός βαρύ χειμώνα. Σε αυτή την περίπτωση μέσω της συνεργασίας όλων των ευρωπαϊκών κρατών μπορεί να επιτευχθεί μείωση της ζήτησης (demand curtailment) που μπορεί να φθάσει το 13,0% της ζήτησης σε ημερήσια βάση. Στην δε περίπτωση κορύφωσης της ζήτησης (peak day) το επίπεδο περιορισμού της θα πρέπει να διαμορφωθεί στην ζώνη του 12,0% με 27,0% προκειμένου να αποφευχθεί η κατάρρευση του συστήματος.
Οι ανωτέρω εκθέσεις του ENTSOG περιέχουν πληθώρα άλλων στοιχείων που μεταξύ άλλων αναφέρονται λεπτομερώς και στον ρόλο του LNG σε περίπτωση μείωσης ή και πλήρους παύσης της ροής του Ρωσικού αερίου, όπου θα χρειασθεί η εισαγωγή 90 bcm (1000 TWh) προκειμένου να αντιμετωπισθεί η ζήτηση, με την προϋπόθεση ότι θα υπάρχει επάρκεια τροφοδοσίας σε παγκόσμιο επίπεδο. Σε αυτή την περίπτωση, δηλ. αυξημένων εισαγωγών LNG η ανάγκη για περιορισμό της ζήτησης μπορεί να περιορισθεί από το 13,0% στο 6,0%.
Επ’ ευκαιρία της δημοσίευσης των ανωτέρω εκθέσεων ο Γενικός Διευθυντής του ENTSOG κ. Piotr Kus δήλωσε, « Η ανάλυση του οργανισμού μας παρουσιάζει μια θετική προοπτική- της Ευρωπαϊκής προμήθειας αερίου- λόγω του υψηλού επιπέδου αποθήκευσης που έχει επιτευχθεί και της ευελιξίας που υπάρχει πλέον στις Ευρωπαϊκές υποδομές. Ενισχυμένη συνεργασία, μεταξύ των κρατών μελών, και επιπλέον δυναμικό υποδοχής και αποθήκευσης LNG μπορούν να συμβάλλουν στην μείωση της εξάρτησης από την Ρωσική προμήθεια. Με δεδομένη την αβεβαιότητα που παρατηρείται στο μέτωπο της προμήθειας, οι TSOs ( οι Διαχειριστές Μεταφοράς Φ. Αερίου) έχουν εξετάσει τις δυνατότητες περαιτέρω ενίσχυσης της δυναμικότητας (των υποδομών) με σκοπό να βελτιστοποιήσουν την ροή αερίου από την Δύση προς την Ανατολή».