ομόλογό του, Κώστα Σκρέκα, στη διάρκεια συζήτησης υπό μορφή panel discussion των Υπουργών Ενέργειας και Οικονομίας της περιοχής, που οργανώθηκε αμέσως μετά το 1st Αthens Ministerial Energy Dialogue, το οποίο συγκάλεσε ο κ. Σκρέκας στο πλαίσιο του Συνεδρίου.
Ο κ. Hristov ανέφερε πως το διυλιστήριο της Lukoil στην χώρα του δεν μπορεί να προμηθευτεί αργό πετρέλαιο μέσω θαλάσσης εξαιτίας του πενταπλασιαμού των τελών στα Στενά του Βοσπόρου και πως για αυτό το λόγο επιτράπηκε στη χώρα να διαφοροποιήσει τις πηγές προμήθειά της.
Σε καιρούς έντονων κρίσεων, τα έθνη τείνουν να συμπηγνύουν συμμαχίες και να ακολουθούν συγκλίνουσες πολιτικές, ως την πλέον ενδεδειγμένη άσκηση πολιτικής για να αντιπαρέλθουν τις χειρότερες των συνεπειών. Μια τέτοια δυνατότητα πρόσφερε το διήμερο Συνέδριο «Ενέργεια & Ανάπτυξη», στις 22-23 Νοεμβρίου στην Αθήνα, καθώς άνοιξε ένα μεγάλο παράθυρο ευκαιρίας για περαιτέρω συνενόηση και συνεργασία μεταξύ των χωρών της ευρύτερης περιοχής.
Εκ πρώτης όψεως, η πρόταση για την αναβίωση ενός αγωγού, του οποίου η ιδέα κατασκευής έπεσε για πρώτη φορά στο τραπέζι το 2007, από Ελλάδα, Ρωσία και Βουλγαρία, που αποσκοπούσε στη διευκόλυνση της μεταφοράς ρωσικού αργού στην Μεσόγειο, αλλά δεν ευοδώθηκε ποτέ εξαιτίας της υπαναχώρησης της Σόφιας, υπαγορεύεται σήμερα από την ανάγκη αποφυγής των υψηλών τελών διέλευσης δεξαμενοπλοίων από τα Στενά του Βοσπόρου, που επιβάλει η Τουρκία.
Σημειώνουμε, για την ιστορική μνήμη, πως ο αγωγός αντιμετωπίστηκε εκείνη την περίοδο, με ιδιαίτερο σκεπτικισμό, ιδίως από την πλευρά των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής.
Μια πιο προσεκτική θεώρηση του project θα μπορούσε, όμως, να στρέψει την προσοχή και σε ευρύτερα γεωστρατηγικά παιγχνίδια που παίζονται στην περιοχή και στα οποία ο αμερικανικός παράγοντας διαδραματίζει σημαίνοντα ρόλο. Και τούτο επειδή, χωρίς να γίνεται σαφής μνεία, η προώθηση πολιτικών που παραμερίζουν την Τουρκία και τα ευρύτερα στρατηγικά της συμφέροντα ταυτίζονται, αυτή την περίοδο, με τα σχέδια περιθωριοποίησης της Ρωσίας, με την οποία η Άγκυρα διατηρεί στενότατες σχέσεις, κατά παρέκκλιση των συμμαχικών υποχρεώσεων και δεσμεύσεών της.
Θα μπορούσε λοιπόν να εικάσει, ένας αμερόληπτος παρατηρητής, πως η ολοένα και αυξανόμενη παρουσία του αμερικανικού παράγοντα στην Θράκη, με την στρατηγική αναβάθμιση του λιμανιού της Αλεξανδρούπολης, που προσλαμβάνει ακόμη μεγαλύτερη διάσταση με τον (επανα) προτεινόμενο αγωγό πετρελαίου Μπουργκάς-Αλεξανδρούπολη, κατατείνει στο να θέσει ένα τέλος σε φιλοδοξίες που αντιβαίνουν τις δικές του.
Με αυτό τον τρόπο οι ΗΠΑ είναι σε θέση να εξουδετερώσουν, με ένα και μόνο χτύπημα, τους δύο αρνητικούς πόλους για τα συμφέροντά τους στην περιοχή της ΝΑ Ευρώπης.
Από τη στιγμή που αποφασιστεί να προχωρήσει οριστικά, αυτή τη φορά, η κατασκευή του αγωγού, τότε θα μεταφέρει πετρέλαιο από την Ελλάδα προς την Βουλγαρία αντί για ρωσικό πετρέλαιο προς τη χώρα μας, όπως είχε σχεδιαστεί αρχικά. Με αυτό τον τρόπο θα διευρυνθεί η συνεργασία και η στήριξη που παρέχει η Ελλάδα προς τη γειτονική χώρα, αφού εξάγουμε ήδη φυσικό αέριο μέσω του διασυνδετηρίου αγωγού ΙGΒ. Ταυτόχρονα, εδραιώνεται η θέση της χώρας μας ως σημαντικού ενεργειακού hub, σύμφωνα με τους σχεδιασμούς της Κυβέρνησης Μητσοτάκη.
Σημειώνουμε πως ο αρχικός αγωγός είχε προβλεφθεί να κοστίσει περί τα 2,5 δισ. ευρώ, ενώ ο χρόνος κατασκευής του υπολογίζεται, από στελέχη της αγοράς με τα οποία επικοινώνησε το energia.gr και τα οποία είχαν “τρέξει” το αρχικό project, σε περίπου 2 έτη από τη στιγμή που θα εκκινήσουν οι εργασίες.
Ακοθουθεί συνοπτικό ιστορικό του αγωγού Μπουργκάς – Αλεξανδρούπολη:
1993: Ο Ν. Γρηγοριάδης προτείνει την κατασκευή του πετρελαιαγωγού Μπουργκάς – Αλεξανδρούπολη.
Ιούνιος 1994: Υπογραφή δήλωσης προθέσεων από Ελλάδα & Βουλγαρία.
Δεκέμβριος 1994: Υπογραφή Μνημονίου Ελλάδας - Ρωσίας.
Οκτώβριος 1997: Προκήρυξη διεθνούς διαγωνισμού της μελέτης.
Φεβρουάριους 1998: Σύσταση Κοινοπραξίας ΔΕΠ - ΘΡΑΚΗ από ΔΕΠ (25%) και Ομίλους Λάτση – Κοπελούζου (75%) για εκπόνηση της Μελέτης Σκοπιμότητας και Βασικού Σχεδιασμού του έργου.
Μάιος 1998: Υπογραφή Μνημονίου για ίδρυση της εταιρείας Transbalkan Oil Pipeline Company.
Ιανουάριος 2001: Ολοκλήρωση 2ου Σταδίου Μελέτης.
Απρίλιος 2005: Υπογραφή Τριμερούς Μνημονίου Συνεργασίας για την προώθηση της κατασκευής του αγωγού Μπουργκάς - Αλεξανδρούπολη.
Σεπτέμβριος 2006: Τριμερής συνάντηση κορυφής Πούτιν, Παρβάνοφ, Καραμανλή.
Φεβρουάριος 2007: Μονογραφή της συμφωνίας στην Σόφια.
Μάρτιος 2007: Υπογραφή συμφωνίας στην Αθήνα, παρουσία Πούτιν και Καραμανλή.
Ιούλιος 2009: Η νέα βουλγαρική κυβέρνηση ανακοινώνει την επαναδιαπραγμάτευση των ρωσικού συμφέροντος έργων στη χώρα.
Σεπτέμβριος 2009: Ο Γ. Παπανδρέου ως υποψήφιος πρωθυπουργός δηλώνει την πρόθεσή του να επαναδιαπραγματευθεί τη συμφωνία.
Ιούνιος 2010: Η βουλγαρική κυβέρνηση απορρίπτει την περιβαλλοντική μελέτη, που έχει ήδη εγκρίνει τον Ιούλιο η Ελλάδα.
Νοέμβριος 2011: Αξιολογείται θετικά η περιβαλλοντική μελέτη από το Υπουργείο Περιβάλλοντος της Βουλγαρίας.
Δεκέμβριος 2011: Η Βουλγαρία ανακοινώνει επίσημα ότι αποχωρεί από το σχέδιο.
Θυμίζουμε ότι ο υπό επανεξέταση αγωγός έχει συνολικό μήκος 288 χιλιόμετρα, από τα οποία τα 127 εντός της ελληνικής επικράτειας και τα υπόλοιπα 161 επί βουλγαρικού εδάφους.