για την παρατεταμένη ενεργειακή κρίση αφού προκειμένου να αποφύγουν ευρείες κοινωνικές αντιδράσεις είναι υποχρεωμένες να επιδοτούν σταθερά πλέον, εδώ και 14 μήνες, τις τιμές καταναλωτή στον ηλεκτρισμό αντλώντας χρήματα τόσο από τους κρατικούς προϋπολογισμούς αλλά και από αλλά ταμεία. Είναι ξεκάθαρο ότι αυτή η κατάσταση σταθερών και μεγάλων επιδοτήσεων στην ενέργεια δεν μπορεί να συνεχιστεί στο διηνεκές χωρίς τη δημιουργία σοβαρών προβλημάτων στην οικονομία.
Επειδή ο έλεγχος σε μια ελεύθερη ενεργειακή αγορά, όπως είναι αυτή του φυσικού αερίου, όπου συμμετέχουν χιλιάδες παίκτες σε καθημερινή βάση, δεν είναι τόσο εύκολη υπόθεση από ρυθμιστικής αλλά και από τεχνικής άποψης, για αυτό και οι έντονες διαφωνίες στους κόλπους της ΕΕ. Παρά το γεγονός ότι η πρόταση για την εισαγωγή ανώτατου ορίου στην καθημερινή διαπραγμάτευση συμβολαίων μελλοντικής εκπλήρωσης φ. αερίου στο Ολλανδικό TTF - απ´ όπου προκύπτει η τιμή αναφοράς για την ευρωπαϊκή αγορά αερίου - που διατυπώθηκε αρχικά τον περασμένο Μάιο (με βασικό εισηγητή την Ελλάδα και υποστηριζόμενη πλέον από ακόμα 14 χώρες) μέχρι στιγμής δεν έχει υπάρξει σύγκλιση απόψεων μεταξύ των κρατών μελών και της Κομισιόν, που έχει ήδη καταθέσει λεπτομερή πρόταση, που θα επιτρέψει την εισαγωγή του πολυπόθητου πλαφόν.
Πολλές ελπίδες εναποθέτονται στην επόμενη συνάντηση των υπουργών Ενέργειας στις 13 Δεκεμβρίου όπου αναμένεται να υιοθετηθεί η ανώτατη τιμή -με πολλούς να εκτιμούν ότι αυτή θα είναι στο επίπεδο των € 220 /MWh- και ο απαραίτητος μηχανισμός επιτήρησης και παρέμβασης στην καθημερινή αγορά. Η επιβολή πλαφόν σε μια ελεύθερη και δυναμική αγορά, όπως είναι αυτή του φ.αερίου, είναι μια ριψοκίνδυνη επέμβαση και μένει να αποδειχθεί στην πράξη εάν θα επιφέρει τα επιθυμητά αποτελέσματα. Αφού υπάρχει πάντοτε ο κίνδυνος η διαπραγμάτευση να επικεντρωθεί στην περιοχή του πλαφόν δημιουργώντας έτσι μια τεχνική άνοδο των τιμών, και επιφέροντας τα αντίθετα αποτελέσματα. Επίσης, όχι αμελητέος είναι ο κίνδυνος το ανώτατο όριο τιμής στην Ευρωπαϊκή αγορά να δράσει ως αντικίνητρο στην ασφαλή προμήθεια LNG, το ακριβό καύσιμο με το οποίο η Ευρώπη αντικαθιστά το Ρωσικό αέριο.
Αλλά και στο πετρέλαιο έχουμε την ίδια περίοδο (με ισχύ από τις 5 Δεκεμβρίου) την εισαγωγή πλαφόν από τους G7 υπό την μορφή price cap των $ 60 το βαρέλι στις εξαγωγές Ρωσικού πετρελαίου, σε μια απέλπιδα προσπάθεια να ελεγχθούν τα έσοδα της Μόσχας αλλά ταυτόχρονα να μη διαταραχθεί η ροή πετρελαίου από την Ρωσία. Δηλαδή και ο σκύλος χορτάτος και η πίτα αφάγωτη! Με την Ρωσία ως γνωστό να αποτελεί βασικό προμηθευτή ενέργειας καλύπτοντας το 20% περίπου της παγκόσμιας ενεργειακής κατανάλωσης ( σε πετρέλαιο, φ.αέριο, άνθρακα και ουράνιο).
Μάλιστα για να μπορέσει να επιβάλει το πλαφόν των $ 60 το βαρέλι η Δύση απαγορεύει την ασφάλιση φορτίων Ρωσικού αργού που ενδέχεται να έχει αγορασθεί σε τιμές μεγαλύτερες από τα $60 το βαρέλι.
Πολύ φοβούμεθα ότι η επιβολή πλαφόν από την Δύση σε αέριο και πετρέλαιο εν μέσω της σημερινής ενεργειακής κρίσης αποτελούν επικίνδυνες ακροβασίες αφού δεν λαμβάνει καθόλου υπ´ όψη την αντίδραση της Ρωσίας την οποία προσπαθούν με χίλιους τρόπους να ελέγξουν. Με την Μόσχα να έχει δηλώσει ξεκάθαρα ότι δεν πρόκειται να αποδεχθεί το νέο καθεστώς τιμών που προσπαθεί η Δύση να επιβάλει δια της βίας. Σε περίπτωση μάλιστα που το Κρεμλίνο κάνει πράξει τα όσα κατά καιρούς υποστηρίζει, τότε πολύ συντομότερα απ´ ότι φανταζόμαστε θα δούμε τις τιμές να εκτοξεύονται σε πρωτόγνωρα επίπεδα. Είναι πραγματικά επικίνδυνο να παίζει κάποιος με τις αγορές θέτοντας τεχνικά όρια και προσπαθώντας με αστυνομικά μέτρα να ελέγξει τις τιμές.
Εαν πράγματι επιθυμούμε φθηνή και άφθονη ενέργεια μόνο ένας δρόμος υπάρχει και αυτός προς το παρόν προϋποθέτει συνεχείς επενδύσεις σε όλες τις μορφές καυσίμων. Καθαρών και μη. Χωρίς αυτό να σημαίνει ότι θα πρέπει να παραμείνουμε για πάντα στα μη καθαρά καύσιμα όπως ο άνθρακας και το πετρέλαιο. Τα καύσιμα αυτά μπορούν και πρέπει να εξέλθουν σταδιακά από το ενεργειακό μείγμα χωρίς όμως να προκαλέσουν κλυδωνισμούς στο ενεργειακό στερέωμα καθώς θα αποσύρονται . Γιατί απλούστατα δεν μπορούμε να διανοηθούμε ενεργειακή μετάβαση χωρίς ενεργειακή ασφάλεια.