Η προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή αναδεικνύεται σε κορυφαία προτεραιότητα του γεωργικού τομέα της Ευρωπαϊκής Ενωσης προκειμένου να βελτιωθεί η ανθεκτικότητά του σε ακραία φαινόμενα όπως η ξηρασία, ο καύσωνας και οι πλημμύρες. Δεν είναι τυχαίο ότι η ΕΕ αποφάσισε ότι για να λάβει ένας αγρότης το 100% των επιδοτήσεων που δικαιούται θα πρέπει να «ακολουθήσει» ένα από τα δέκα οικολογικά σχήματα (eco-schemes) που προτείνονται από τη νέα ΚΑΠ 2023-2027 (Κοινή Αγροτική Πολιτική).
πηγή: εφημερίδα "ΤΟ ΒΗΜΑ"
Ετσι, στα λεγόμενα «eco-schemes» θα κατευθυνθεί το 25% των πόρων των άμεσων ενισχύσεων που θα διεκδικήσουν οι αγρότες για την ερχόμενη πενταετία προκειμένου να βελτιωθούν τα ήδη διαθέσιμα μέτρα προσαρμογής, όπως είναι η εισαγωγή προσαρμοσμένων καλλιεργειών, οι βελτιωμένες τεχνικές άρδευσης, η αγροδασοκομία, η γεωργία ακριβείας κ.λπ. Πρακτικές που παράλληλα θα οδηγήσουν σε χαμηλότερες εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου και άλλων ατμοσφαιρικών ρύπων και στην καλύτερη διαχείριση του εδάφους, της γης και των υδάτινων πόρων που με τη σειρά του θα συμβάλει στη διατήρηση των τοπικών οικοσυστημάτων και της βιοποικιλότητας. Σύμφωνα με πληροφορίες, ένα αγρόκτημα ή μια εκτροφή δεν θα μπορεί να ωφεληθεί παράλληλα από πολλές δράσεις, αλλά ένας αγρότης που διαθέτει διαφορετικές παραγωγικές δραστηριότητες θα μπορεί να επιδοτηθεί ξεχωριστά για κάθε μία από αυτές. Σε κάθε περίπτωση, όλες οι λεπτομέρειες θα εξειδικευθούν στις εφαρμοστικές αποφάσεις του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης.
Οι 10 δράσεις για τις καλλιέργειες
1 Χρήση ανθεκτικών ποικιλιών, προσαρμοσμένων στις τοπικές συνθήκες. Οι αγρότες θα ενισχύονται από 10,9 ευρώ ανά στρέμμα (€/στρ.) έως 82,4 ευρώ/στρέμμα για καλλιέργεια ποικιλιών χειμερινών σιτηρών και ψυχανθών, σε αντικατάσταση υδροβόρων καλλιεργειών όπως αραβόσιτος, βαμβάκι, όπως επίσης και τοπικών ποικιλιών.
2 Μετατροπή ποσοστού 10% της αρόσιμης γης σε περιοχή οικολογικής εστίασης, δηλαδή σε τόπους με δέντρα, ανοιχτά ρέματα, μικρές λίμνες κ.λπ.. Η ενίσχυση θα κυμαίνεται από 1 €/στρ. έως 3,7 €/στρ. ενώ προβλέπεται και έξτρα 1,5 – 4,2 €/στρ. για εγκατάσταση φυτών που προσελκύουν ωφέλιμα έντομα.
3 Προστασία εδαφών από τη διάβρωση με εφαρμογή βελτιωμένων πρακτικών φυτοκάλυψης, με ενίσχυση της βιοποικιλότητας. Προβλέπεται ενίσχυση 10 €/στρ. στις μόνιμες καλλιέργειες και 5 €/στρ. στις αρόσιμες καλλιέργειες, όπως και πρόσθετη επιδότηση 5 €/ στρ. για εφαρμογή πρακτικών φυτοκάλυψης με φυτά που είναι ξενιστές ωφελίμων εντόμων.
4 Εφαρμογές κυκλικής οικονομίας στη γεωργία (π.χ. με θρυμματισμό κλαδεμάτων, κομποστοποίηση κ.λπ.). Η ενίσχυση θα είναι στα 11 €/στρ. για τις αρόσιμες καλλιέργειες, 20 €/στρ. για τα κηπευτικά, 14 €/στρ. για τα ακτινίδια και τα αμπέλια και στα 11,2 €/στρ. για τις υπόλοιπες δενδρώδεις καλλιέργειες.
5 Βελτίωση αγροδασικών οικοσυστημάτων (π.χ. υποχρέωση ελεγχόμενης βόσκησης, καθαρισμός δέντρων κ.λπ.) με ενίσχυση 10 €/στρ.
6 Εφαρμογή φιλικών για το περιβάλλον πρακτικών διαχείρισης, με χρήση ψηφιακών μέσων. Η ενίσχυση κυμαίνεται από 5 €/στρ. έως 185,4 €/στρ. ανάλογα με την πρακτική, το είδος και τη μέθοδο.
7 Περιβαλλοντική διαχείριση κτηνοτροφικών συστημάτων για τη βελτίωση της περιβαλλοντικής κατάστασης βοσκήσιμων γαιών σε περιοχές που αντιμετωπίζουν κίνδυνο ερημοποίησης. Η ενίσχυση, κατά μέσο όρο, θα κυμαίνεται στα 30,4 €/στρ. Επίσης, προβλέπεται για δαπάνες εξόδων μετακίνησης των ζώων από 1,1 έως 8,5 €/στρ. και για άλλες δαπάνες περί τα 4 € ανά στρέμμα.
8 Διατήρηση και προστασία καλλιεργειών σε εκτάσεις με ξηρολιθιές με επιδότηση στα 25 €/στρ.
9 Διατήρηση μεθόδων βιολογικής γεωργίας και κτηνοτροφίας στις επιλέξιμες εκτάσεις που είτε καλλιεργούνται είτε δηλώνονται ως βοσκοτόπια. Η ενίσχυση θα κυμαίνεται μεταξύ 12 €/στρ. και 144 €/στρ. ανάλογα με το είδος καλλιέργειας ή εκτροφής.
10 Προστασία τοπίων και γεωργικών συστημάτων υψηλής περιβαλλοντικής σημασίας των νησιών του Ιονίου. Η επιδότηση για τους εκτατικούς ελαιώνες και αμπελώνες θα είναι στα 10 €/στρ. και μνημειακούς ελαιώνες στα 15 €/στρ.