Εξάγουμε Ελαιόλαδο, αλλά και Τεχνολογία- Κερδίζουν Έδαφος τα Ελληνικά Προϊόντα

Εξάγουμε Ελαιόλαδο, αλλά και Τεχνολογία- Κερδίζουν Έδαφος τα Ελληνικά Προϊόντα
Της Δήμητρας Μανιφάβα*
Τετ, 12 Απριλίου 2023 - 14:00

Σε λιγότερο από 15 χρόνια οι εξαγωγές από 8,5% του ΑΕΠ έφθασαν σχεδόν στο 20%. Εξαιτίας της κρίσης χρέους, οι επιχειρήσεις υποχρεώθηκαν να γίνουν πιο εξωστρεφείς και αυτή η τάση διατηρήθηκε παρά την πανδημία και την ενεργειακή κρίση. Το ενδιαφέρον είναι πως δεν εξάγουμε πλέον μόνο προϊόντα του πρωτογενούς τομέα, όπως ελαιόλαδο, που παρά την υψηλή ζήτηση

 

 

 συνεχίζουμε να το πουλάμε χύμα. Σημαντική άνοδο σημειώνουν και οι εξαγωγές προϊόντων πράσινης τεχνολογίας - λαμπτήρες LED, ηλεκτρικοί μετρητές και ηλιακοί θερμοσίφωνες.

Οχι μόνο έκλεισαν με ιστορικό υψηλό οι ελληνικές εξαγωγές το 2022, αλλά υπάρχουν προϊόντα τα οποία συνεχώς κερδίζουν μερίδιο έναντι των ανταγωνιστών τους στις διεθνείς αγορές. Και εάν το ένα από αυτά είναι το ελαιόλαδο που ευνοήθηκε από τη συγκυρία της εξαιρετικά μειωμένης παραγωγής στην Ισπανία, δεν ισχύει το ίδιο για τους λαμπτήρες LED και άλλα προϊόντα – μηχανήματα «πράσινης» τεχνολογίας όπως ηλεκτρικοί μετρητές αλλά και ηλιακοί θερμοσίφωνες, που αυξάνουν σταθερά τη διείσδυσή τους στις ξένες αγορές, δημιουργώντας μια ισχυρή βάση για εξαγωγές υψηλής προστιθέμενης αξίας. Το γεγονός μάλιστα ότι και το 2023 έχει ξεκινήσει θετικά, με την υψηλή τεχνολογία να παραμένει βασικός μοχλός ανάπτυξης και τις επενδύσεις σε έρευνα και ανάπτυξη να ενισχύονται, αυξάνει την πιθανότητα μεσοπρόθεσμης ανάπτυξης των εξαγωγών κατά 8% ετησίως (σε πραγματικούς όρους), έναντι 5% που αποτελεί το βασικό σενάριο, εκτιμά η Διεύθυνση Οικονομικής Ανάλυσης της Εθνικής Τράπεζας. Αν μη τι άλλο οι εξαγωγές αγαθών, οι οποίες αποτέλεσαν τη μοναδική επί της ουσίας «σανίδα σωτηρίας» της ελληνικής οικονομίας στα χρόνια της κρίσης, πριν ακόμη αρχίσει και η μεγάλη ανάπτυξη του τουρισμού, επιβεβαίωσαν τις αντοχές τους και στον καιρό της πανδημίας και στην πρόσφατη πληθωριστική κρίση. Κατά την περίοδο 2010-2016, όταν οι ελληνικές επιχειρήσεις αντιμετώπισαν τις πιο σοβαρές αντιξοότητες που συνδέονταν με την κρίση, οι εξαγωγές αγαθών σημείωσαν μέσο ετήσιο πραγματικό ρυθμό αύξησης 5,3%. Η ανοδική πορεία συνεχίστηκε και την περίοδο 2017-2019 και μάλιστα το 2018 η συμβολή των εξαγωγών αγαθών στον πραγματικό ρυθμό μεταβολής του ΑΕΠ της Ελλάδας έφτασε τη 1,5 ποσοστιαία μονάδα, επίδοση υψηλότερη σχεδόν όλης της προηγούμενης εικοσαετίας. Ετσι, ενώ οι εξαγωγές αγαθών ως ποσοστό του ΑΕΠ ήταν μόλις 8,5% το 2009 έφτασε το 18% το 2019. Στη διάρκεια της πανδημίας οι ελληνικές εξαγωγές, εξαιρουμένων των πετρελαιοειδών, άντεξαν και έκλεισαν το 2020 με θετικό πρόσημο.

Ο δρόμος, ωστόσο, που έχουμε να διανύσουμε ακόμη είναι μεγάλος, καθώς η χώρα παραμένει εξαρτημένη από τις εισαγωγές. Τούτο φάνηκε ειδικά το 2022 που λόγω και της πληθωριστικής κρίσης, το εμπορικό έλλειμμα αυξήθηκε κατά 50,7% σε σύγκριση με το 2021, φτάνοντας τα 38,37 δισ. ευρώ. Η δυσκολία εξόδου στις διεθνείς αγορές πολλών μικρών επιχειρήσεων, ο χαμηλός βαθμός τυποποίησης κυρίως σε αγροτικά προϊόντα, με πλέον χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτό του ελαιολάδου, ή η εξαγωγή ΠΟΠ προϊόντων επίσης σε χαμηλές τιμές, όπως η φέτα, για να βρουν θέσεις στα ράφια των εκπτωτικών αλυσίδων της Ευρώπης, είναι μερικά ακόμη από τα δομικά προβλήματα των ελληνικών εξαγωγών.

Αυξάνεται η πιθανότητα μεσοπρόθεσμης ανάπτυξης των εξαγωγών κατά 8% ετησίως.

*Από την Καθημερινή