Οι παγκόσμιες πωλήσεις ηλεκτρικών αυτοκινήτων πρόκειται να εκτοξευθούν σε ένα ακόμη ρεκόρ φέτος, διευρύνοντας το μερίδιό τους στη συνολική αγορά αυτοκινήτων κοντά στο ένα πέμπτο και οδηγώντας σε έναν σημαντικό μετασχηματισμό της αυτοκινητοβιομηχανίας που έχει επιπτώσεις στον ενεργειακό τομέα, ιδίως στο πετρέλαιο. Η νέα έκδοση της ετήσιας έκθεσης

του ΙΕΑ "Global Electric Vehicle Outlook" δείχνει ότι το 2022 πωλήθηκαν περισσότερα από 10 εκατομμύρια ηλεκτρικά αυτοκίνητα παγκοσμίως και ότι οι πωλήσεις αναμένεται να αυξηθούν κατά 35% ακόμη φέτος και να φθάσουν τα 14 εκατομμύρια. Αυτή η εκρηκτική ανάπτυξη σημαίνει ότι το μερίδιο των ηλεκτρικών αυτοκινήτων στη συνολική αγορά αυτοκινήτων έχει αυξηθεί από περίπου 4% το 2020 σε 14% το 2022 και πρόκειται να αυξηθεί περαιτέρω σε 18% φέτος, με βάση τις τελευταίες προβλέψεις του ΙΕΑ.

"Τα ηλεκτρικά οχήματα αποτελούν μία από τις κινητήριες δυνάμεις της νέας παγκόσμιας ενεργειακής οικονομίας που αναδύεται με ταχείς ρυθμούς - και επιφέρουν έναν ιστορικό μετασχηματισμό της αυτοκινητοβιομηχανίας παγκοσμίως", δήλωσε ο εκτελεστικός διευθυντής του ΙΕΑ Fatih Birol. "Οι τάσεις που παρατηρούμε έχουν σημαντικές επιπτώσεις στην παγκόσμια ζήτηση πετρελαίου. Ο κινητήρας εσωτερικής καύσης πορεύεται ασυναγώνιστα για πάνω από έναν αιώνα, αλλά τα ηλεκτρικά οχήματα αλλάζουν το status quo. Μέχρι το 2030, θα εξαλείψουν την ανάγκη για τουλάχιστον 5 εκατομμύρια βαρέλια πετρελαίου ημερησίως. Τα αυτοκίνητα είναι μόνο το πρώτο κύμα: τα ηλεκτρικά λεωφορεία και τα φορτηγά θα ακολουθήσουν σύντομα".

Η συντριπτική πλειονότητα των πωλήσεων ηλεκτρικών αυτοκινήτων μέχρι σήμερα συγκεντρώνεται κυρίως σε τρεις αγορές - την Κίνα, την Ευρώπη και τις Ηνωμένες Πολιτείες. Η Κίνα είναι ο πρωτοπόρος, με το 60% των παγκόσμιων πωλήσεων ηλεκτρικών αυτοκινήτων να πραγματοποιείται εκεί το 2022. Σήμερα, περισσότερα από τα μισά ηλεκτρικά αυτοκίνητα που κυκλοφορούν στους δρόμους παγκοσμίως βρίσκονται στην Κίνα. Η Ευρώπη και οι Ηνωμένες Πολιτείες, η δεύτερη και η τρίτη μεγαλύτερη αγορά, σημείωσαν και οι δύο ισχυρή ανάπτυξη με αύξηση των πωλήσεων κατά 15% και 55% αντίστοιχα το 2022.

Φιλόδοξα προγράμματα πολιτικής σε μεγάλες οικονομίες, όπως η δέσμη μέτρων Fit for 55 στην Ευρωπαϊκή Ένωση και ο νόμος για τη μείωση του πληθωρισμού στις Ηνωμένες Πολιτείες, αναμένεται να αυξήσουν περαιτέρω το μερίδιο αγοράς των ηλεκτρικών οχημάτων αυτή τη δεκαετία και μετά. Μέχρι το 2030, το μέσο μερίδιο των ηλεκτρικών αυτοκινήτων στις συνολικές πωλήσεις στην Κίνα, την ΕΕ και τις Ηνωμένες Πολιτείες θα ανέλθει περίπου στο 60%.

Οι ενθαρρυντικές τάσεις έχουν επίσης θετικές επιπτώσεις για την παραγωγή μπαταριών και τις αλυσίδες εφοδιασμού. Η νέα έκθεση υπογραμμίζει ότι τα ανακοινωθέντα έργα κατασκευής μπαταριών θα είναι υπεραρκετά για να καλύψουν τη ζήτηση για ηλεκτρικά οχήματα έως το 2030 στο σενάριο καθαρών μηδενικών εκπομπών του ΙΕΑ έως το 2050. Ωστόσο, η παραγωγή παραμένει εξαιρετικά συγκεντρωμένη (σε γεωγραφικό επίπεδο), με την Κίνα να κυριαρχεί στο εμπόριο μπαταριών και εξαρτημάτων - και να αυξάνει το μερίδιό της στις παγκόσμιες εξαγωγές ηλεκτρικών αυτοκινήτων σε ποσοστό άνω του 35% πέρυσι.

Άλλες οικονομίες έχουν ανακοινώσει πολιτικές για την προώθηση των εγχώριων βιομηχανιών που θα βελτιώσουν την ανταγωνιστικότητά τους στην αγορά ηλεκτρικών οχημάτων τα επόμενα χρόνια. Ο νόμος Net Zero Industry Act της ΕΕ στοχεύει στο να καλύπτεται σχεδόν το 90% της ετήσιας ζήτησης μπαταριών από εγχώριους κατασκευαστές μπαταριών. Ομοίως, ο νόμος των ΗΠΑ για τη μείωση του πληθωρισμού δίνει έμφαση στην ενίσχυση των εγχώριων αλυσίδων εφοδιασμού για τα EV, τις μπαταρίες και τα ορυκτά. Από τον Αύγουστο του 2022, όταν ψηφίστηκε ο νόμος για τη μείωση του πληθωρισμού, έως τον Μάρτιο του 2023, μεγάλοι κατασκευαστές ηλεκτρικών οχημάτων και μπαταριών ανακοίνωσαν επενδύσεις συνολικού ύψους τουλάχιστον 52 δισεκατομμυρίων δολαρίων ΗΠΑ σε αλυσίδες εφοδιασμού ηλεκτρικών οχημάτων στη Βόρεια Αμερική.

Παρά τη συγκέντρωση των πωλήσεων και της κατασκευής ηλεκτρικών αυτοκινήτων σε λίγες μόνο μεγάλες αγορές, υπάρχουν ελπιδοφόρα σημάδια σε άλλες περιοχές. Οι πωλήσεις ηλεκτρικών αυτοκινήτων υπερτριπλασιάστηκαν πέρυσι στην Ινδία και την Ινδονησία, αν και από χαμηλή βάση, και υπερδιπλασιάστηκαν στην Ταϊλάνδη. Το μερίδιο των ηλεκτρικών αυτοκινήτων στις συνολικές πωλήσεις αυξήθηκε στο 3% στην Ταϊλάνδη και στο 1,5% στην Ινδία και την Ινδονησία. Ένας συνδυασμός αποτελεσματικών πολιτικών και επενδύσεων του ιδιωτικού τομέα είναι πιθανό να αυξήσει αυτά τα μερίδια στο μέλλον. Στην Ινδία, το κυβερνητικό πρόγραμμα κινήτρων ύψους 3,2 δισ. δολαρίων ΗΠΑ, το οποίο προσέλκυσε επενδύσεις αξίας 8,3 δισ. δολαρίων ΗΠΑ, αναμένεται να αυξήσει σημαντικά την κατασκευή μπαταριών και την εξάπλωση των ηλεκτρικών αυτοκινήτων τα επόμενα χρόνια.

Στις αναδυόμενες και αναπτυσσόμενες οικονομίες, ο πιο δυναμικός τομέας της ηλεκτροκίνησης είναι τα δίκυκλα ή τρίκυκλα οχήματα, τα οποία υπερτερούν αριθμητικά των αυτοκινήτων. Για παράδειγμα, πάνω από τις μισές από τις ταξινομήσεις τρίτροχων οχημάτων στην Ινδία το 2022 ήταν ηλεκτρικά, γεγονός που καταδεικνύει την αυξανόμενη δημοτικότητά τους. Σε πολλές αναπτυσσόμενες οικονομίες, τα δίκυκλα ή τρίκυκλα προσφέρουν έναν προσιτό τρόπο πρόσβασης στην κινητικότητα, πράγμα που σημαίνει ότι η ηλεκτροκίνησή τους είναι σημαντική για τη στήριξη της βιώσιμης ανάπτυξης.

Ν.Παλ.