Η κατάσταση αυτή οφείλονταν στην ανυπαρξία ουσιαστικού «φίλτρου» τεκμηριωμένης αξιολόγησης των επενδυτικών προτάσεων, με την έννοια ότι τα κριτήρια υπαγωγής δεν διασφάλιζαν ότι θα έχουν πρόσβαση στα ωφελήματα του νόμου μόνο αξιόπιστες και βιώσιμες επενδυτικές προτάσεις. Ετσι υποβλήθηκαν επενδυτικά «σχέδια» από developers που λάμβαναν τον χαρακτηρισμό της «στρατηγικής επένδυσης» και μετά επιχειρούσαν να εκμεταλλευθούν την υπεραξία που προσδίδει ο χαρακτηρισμός της επένδυσης ως «στρατηγικής», αναζητούσαν επενδυτή, με αποτέλεσμα καθυστερήσεις στην υλοποίηση των σχεδίων.
Η όλη διαδικασία δεν περιελάμβανε ουσιαστική διαβούλευση με τις τοπικές κοινωνίες. Κατά συνέπεια δεν επιτυγχάνονταν συναινέσεις και αντισταθμιστικά μέτρα, που θα απέτρεπαν μελλοντικές δικαστικές αμφισβητήσεις και συνεπώς καθυστερήσεις. Τέλος, δεν υπήρχε δεσμευτικό χρονοδιάγραμμα υλοποίησης της επένδυσης.
Ετσι αποφασίσαμε να εισαγάγουμε τον Νόμο 4608/2019. Αξίζει νομίζω να υπενθυμίσουμε ότι στο ίδιο νομοθέτημα περιλαμβανόταν και η ίδρυση της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας. Ως προς τις Στρατηγικές Επενδύσεις, βασικός στόχος ήταν οι επενδύσεις που χαρακτηρίζονται ως «Στρατηγικές» (πέραν του κριτηρίου του μεγέθους) να περιλαμβάνουν και επενδύσεις με πραγματικά μεγάλη συμβολή. Να είναι δηλαδή εξωστρεφείς, καινοτόμες, υψηλής προστιθέμενης αξίας και να μπορούν, να επιφέρουν ποσοτικά και ποιοτικά αποτελέσματα για την αύξηση της απασχόλησης, την παραγωγική ανασυγκρότηση και την ανάδειξη του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος της χώρας. Επιδιώξαμε επιπλέον τη δημιουργία πιο ελκυστικού πλαισίου (νέα κίνητρα, μεγαλύτερο εύρος ωφελημάτων, ασφαλή, διαφανή και ταχεία διαδικασία κ.τ.λ.) προσέλκυσης επενδύσεων και από άλλους τομείς της οικονομίας (όπως η βιομηχανία και η Ερευνα & Ανάπτυξη) που συνεπάγονται αύξηση εξειδικευμένης απασχόλησης. Ενώ βεβαίως κρίσιμο κριτήριο ήταν η διασφάλιση της υλοποίησης των εγκεκριμένων επενδύσεων σύμφωνα με τους όρους υπαγωγής, μέσω της θεσμοθέτησης πλαισίου παρακολούθησης της υλοποίησης των επενδύσεων.
Το πλαίσιο που θεσμοθετήσαμε με τον 4608/2019 έφερε απτά αποτελέσματα τα επόμενα χρόνια και διασφάλισε τη χρηματοδότηση σημαντικών επενδύσεων. Η επόμενη προοδευτική κυβέρνηση θα ξαναπιάσει το νήμα της σημαντικής αυτής νομοθετικής παρέμβασης του ΣΥΡΙΖΑ στο πλαίσιο μιας συνολικότερης Εθνικής Αναπτυξιακής Στρατηγικής. Δεσμευόμαστε επομένως να επανεξετάσουμε κριτικά και άμεσα την όλη λογική και λειτουργία των στρατηγικών επενδύσεων, πάντοτε υπό το πρίσμα της βελτίωσης της αναπτυξιακής συμβολής τους.
*Ο κ. Αλέξης Χαρίτσης είναι τομεάρχης Ανάπτυξης και Επενδύσεων της ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ.
(από την εφημερίδα «ΤΟ ΒΗΜΑ»)