Όταν οι ηγέτες της G7 ετοιμάστηκαν να εφαρμόσουν ένα ανώτατο όριο τιμών για το ρωσικό πετρέλαιο το περασμένο καλοκαίρι, ορισμένοι βετεράνοι του κλάδου αμφισβήτησαν το κατά πόσον το πολύπλοκο σύστημα θα λειτουργούσε. Ένα χρόνο αργότερα, οι δυτικοί αξιωματούχοι πιστεύουν ότι έχουν σε μεγάλο βαθμό αποδειχθεί σωστοί: τα έσοδα του Κρεμλίνου έχουν μειωθεί, αλλά το πετρέλαιό του εξακολουθεί να ρέει

σημειώνουν οι FT. Το ανώτατο όριο τιμών στο ρωσικό αργό και τα διυλισμένα προϊόντα πετρελαίου σχεδιάστηκε από τις ΗΠΑ ως απάντηση σε μια σχεδιαζόμενη  απαγόρευση της ΕΕ στις ευρωπαϊκές εταιρείες που παρέχουν ναυτιλιακές ή άλλες θαλάσσιες υπηρεσίες σε ρωσικά φορτία πετρελαίου.

Επιτρέποντας στις εταιρείες αυτές να συνεχίσουν να εξυπηρετούν ρωσικά φορτία εάν το πετρέλαιο πωλείται με έκπτωση, η Ουάσινγκτον ήλπιζε να περιορίσει τα έσοδα του Κρεμλίνου, διασφαλίζοντας παράλληλα τη συνέχιση των ρωσικών εξαγωγών - για να προστατεύσει μια παγκόσμια οικονομία που παλεύει με το υψηλό ενεργειακό κόστος.

Οι Αμερικανοί αξιωματούχοι αισθάνθηκαν ότι είχαν "φιμώσει τους σκεπτικιστές" διατηρώντας τη ροή του ρωσικού πετρελαίου, λέει η Helima Croft, πρώην αναλύτρια της CIA και τώρα επικεφαλής της έρευνας εμπορευμάτων στην RBC Capital Markets. "Αν δεν είχαμε ποτέ την απαγόρευση των υπηρεσιών, δεν θα είχαμε ποτέ ανώτατα όρια τιμών", εξηγεί η Croft. "Ο στόχος ήταν να κρατήσουμε τα μόρια στην αγορά".

Οι ρωσικές εξαγωγές πετρελαίου τον Απρίλιο έφτασαν τα 8,3 εκατ. βαρέλια ημερησίως, το υψηλότερο επίπεδο από τον Απρίλιο του 2020, οδηγούμενες σε μεγάλο βαθμό από την Κίνα και την Ινδία, οι οποίες εισήγαγαν, αντίστοιχα, 2,1 εκατ. βαρέλια ημερησίως και 2 εκατ. βαρέλια ημερησίως ρωσικού αργού, σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Ενέργειας (ΙΕΑ).

Την ίδια στιγμή, τα μηνιαία έσοδα από τις ρωσικές εξαγωγές πετρελαίου είναι μειωμένα κατά 27% σε ετήσια βάση, στα 15 δισ. δολάρια, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του ΙΕΑ. Σε απάντηση, τον περασμένο μήνα, ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν άλλαξε τον τρόπο με τον οποίο το Κρεμλίνο φορολογεί τις πετρελαϊκές εταιρείες του, περνώντας σε εισφορά που βασίζεται στην τιμή του αργού τύπου Brent μείον μια σταθερή έκπτωση, αντί της πολύ χαμηλότερης τιμής του Urals - του κύριου μίγματος αργού που εξάγει η χώρα.
Μέλος του συνασπισμού υπό την ηγεσία της G7 περιέγραψε στους FT τη ρωσική φορολογική κίνηση ως "εκ πρώτης όψεως απόδειξη" ότι τα έσοδα της χώρας υποφέρουν λόγω του ανώτατου ορίου.

Ωστόσο, η πλήρης ιστορία των επιπτώσεων του ανώτατου ορίου είναι πιο περίπλοκη. Οι δυτικοί περιορισμοί υποτίθεται ότι θα μείωναν τα ρωσικά έσοδα περιορίζοντας την τιμή που θα μπορούσαν να πληρώσουν οι αγοραστές για το ρωσικό αργό και το ντίζελ στα 60 και 100 δολάρια το βαρέλι, αντίστοιχα. Πράγματι, τον Ιανουάριο, τον πρώτο πλήρη μήνα εφαρμογής των περιορισμών στο ρωσικό αργό, η μέση εισηγμένη τιμή του Urals έπεσε στα 49 δολάρια/β, σημαντικά κάτω τόσο από το ανώτατο όριο όσο και από τη μέση τιμή του διεθνούς δείκτη αναφοράς Brent, η οποία ήταν 82 δολάρια/β.
Ωστόσο, οι έμποροι λένε ότι η έκπτωση για το ρωσικό αργό που διευρύνθηκε τον Δεκέμβριο και τον Ιανουάριο αντανακλούσε τους νέους μη δυτικούς αγοραστές που χρησιμοποιούσαν τους περιορισμούς της G7 για να πιέσουν τις τιμές προς τα κάτω και όχι τους δυτικούς αγοραστές που συμμορφώνονταν με το ανώτατο όριο. Τώρα που η Ρωσία έχει επισημοποιήσει περισσότερους τρόπους για να μεταφέρει το πετρέλαιό της σε νέους πελάτες χωρίς να χρησιμοποιεί την ευρωπαϊκή ναυτιλία ή την ασφάλιση που πρέπει να συμμορφώνεται με τα ανώτατα όρια, οι τιμές του ρωσικού αργού έχουν αρχίσει να ανακάμπτουν.

Ο ΙΕΑ υπολόγισε τον περασμένο μήνα ότι η μέση σταθμισμένη τιμή για τις ρωσικές εξαγωγές αργού είχε αυξηθεί πάνω από το ανώτατο όριο των 60 δολαρίων ανά ημέρα τον Απρίλιο, με ενός είδους αργό που διακινείται στην Άπω Ανατολή της Ρωσίας, γνωστό ως ESPO-blend, να πωλείται προς 74 δολάρια ανά ημέρα.

Με αυτόν τον τρόπο, ορισμένοι επικριτές λένε ότι οι κυρώσεις και το σχετικό ανώτατο όριο τιμών απλώς έσπρωξαν το μεγαλύτερο μέρος της εμπορίας ρωσικού πετρελαίου στη σκιά: μεταφέροντάς το από τις γνωστές παγκόσμιες εταιρείες εμπορίας και ναυτιλίας σε νέες, λιγότερο γνωστές και λιγότερο έμπειρες επιχειρήσεις.

Σε απάντηση, το Υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ εξέδωσε τον περασμένο μήνα προειδοποίηση για την πιθανή καταστρατήγηση του ανώτατου ορίου τιμών στο ρωσικό πετρέλαιο, ιδίως όσον αφορά τις εξαγωγές του μείγματος ESPO.

"Κάποιες συμβολικές στοχευμένες διώξεις" που θα χρησιμεύσουν ως "προειδοποίηση" σε τυχόν αμερικανικές ή ευρωπαϊκές εταιρείες που εμπλέκονται σε τέτοιου είδους εμπόριο είναι πιθανές, λέει ο Croft.
Παρόλα αυτά, οποιαδήποτε σημαντική αλλαγή στον μηχανισμό ανώτατης τιμής είναι απίθανη, προσθέτει. "Δεν ακούω, τουλάχιστον στην Ουάσινγκτον, πολλά χειροκροτήματα για τα μετρητά που βγάζει ο Πούτιν από το πετρέλαιο", λέει. "Νομίζω ότι δείχνουν τους όγκους και λένε ότι αποτρέψαμε μια ενεργειακή κρίση με αυτή την πολιτική".

Η τιμή του μπρεντ έχει πέσει περίπου 10% από τότε που θεσπίστηκε το ανώτατο όριο τιμών του αργού στις 5 Δεκεμβρίου. Ο Jorge León, ανώτερος αντιπρόεδρος της εταιρείας ενεργειακών αναλυτών Rystad, λέει ότι η G7 είναι απίθανο να μειώσει το ανώτατο όριο τιμών για να καλύψει αυτή την πτώση. "Θα μπορούσαν να μειώσουν το ανώτατο όριο τιμών περισσότερο, αλλά, όσο περισσότερο το μειώνεις, τόσο πιο πιθανό είναι να δεις μια ακούσια αντίδραση από τη Ρωσία - να κλείσει την παραγωγή, για παράδειγμα, που θα έστελνε την τιμή πολύ υψηλότερα", λέει. "Είναι ένας λεπτός υπολογισμός [για την G7]".

Μια εναλλακτική λύση θα μπορούσε να είναι η στόχευση διυλιστηρίων σε χώρες όπως η Ινδία, οι οποίες επεξεργάζονται μεγάλες ποσότητες ρωσικού αργού με έκπτωση σε καύσιμα, μερικά από τα οποία στη συνέχεια αποστέλλονται πίσω στην Ευρώπη. Όμως, ενώ ορισμένοι αξιωματούχοι της ΕΕ έχουν εκφράσει την ανησυχία τους για τις συνεχείς αγορές τέτοιων προϊόντων από την Ευρώπη, οποιαδήποτε ενέργεια για τον αποκλεισμό των εισαγωγών θα κινδύνευε να διαταράξει τις ρωσικές εξαγωγές και να ανεβάσει τις τιμές, λέει η Amrita Sen, διευθύντρια έρευνας της εταιρείας συμβούλων Energy Aspects. "Μέχρι στιγμής, οι κυρώσεις έχουν σχεδιαστεί για να διατηρήσουν τη ροή του πετρελαίου και δεν έχουν σχεδιαστεί πραγματικά για να "πληγώσουν" τη Ρωσία", λέει η ίδια.