14ο SEEED: Οι Προοπτικές του Βιομεθανίου στην Ελλάδα και η Πρωτοπορία της ΔΕΠΑ Εμπορίας στο bio – CNG για Μεταφορές

14ο SEEED: Οι Προοπτικές του Βιομεθανίου στην Ελλάδα και η Πρωτοπορία της ΔΕΠΑ Εμπορίας στο bio – CNG για Μεταφορές
του Δημήτρη Φάρου
Τρι, 6 Ιουνίου 2023 - 14:31

Αν και η χώρα μας βρίσκεται ακόμη πίσω σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρώπη στην αξιοποίηση του βιομεθανίου, το παραγωγικό της δυναμικό, σύμφωνα με έρευνα το ΚΑΠΕ, υπολογίζεται σε 1,14 bcm ετησίως με ενεργειακό περιεχόμενο 11 τεραβατώρες το χρόνο. Αυτό τόνισε, μεταξύ άλλων η Αναπληρώτρια Project Manager της ΔΕΠΑ Εμπορίας για θέματα υδρογόνου και βιομεθανίου, κ. Μαργαρίτα Δαρειώτη

μιλώντας στο 14ου SEE Energy Dialogue του ΙΕΝΕ στην Θεσσαλονίκη (25-26 Μαΐου 2023). Παράλληλα, περιέγραψε το πιλοτικό πρόγραμμα της ΔΕΠΑ Εμπορίας για την εγκατάσταση, σε συνεργασία με τη «Φάρμα Χήτας», της πρώτης στην Ελλάδα μονάδας παραγωγής συμπιεσμένου βιομεθανίου για χρήση στις μεταφορές (bio – CNG). Υπενθυμίζεται ότι στις 19 Μαΐου η ΔΕΠΑ Εμπορίας και  η «Φάρμα Χήτας» υπέγραψαν τη σχετική συμφωνία, σε συνέχεια του Μνημονίου Συνεργασίας (MoU) που είχε υπογραφεί πριν από έναν χρόνο. Η συμφωνία σηματοδοτεί τη μετάβαση σε μία νέα εποχή στον τομέα παραγωγής και χρήσης του βιομεθανίου στο εθνικό σύστημα μεταφορών καθώς πρόκειται για την πρώτη στην Ελλάδα. 

Αναφορικά με τις λεπτομέρειες του έργου της δημιουργίας της πρώτης στην Ελλάδα μονάδας παραγωγής συμπιεσμένου βιομεθανίου στο εργοστάσιο της «Φάρμα Χήτας», η κ. Δαρειώτη ανέφερε ότι η τελευταία μπορεί να προμηθεύσει στη ΔΕΠΑ Εμπορίας βιοαέριο για περαιτέρω αναβάθμισή του σε βιομεθάνιο. Κι αυτό γιατί η μονάδα της «Φάρμα Χήτας» στη Φιλιππιάδα έχει σταθερή και επαρκή παραγωγή βιοαερίου ενώ η τοποθεσία της βρίσκεται κοντά σε σταθμούς FYSIKON που δεν είναι συνδεδεμένες με το δίκτυο φυσικού αερίου. Ας σημειωθεί ότι η σημαντικό στοιχείο στην επιλογή της «Φάρμα Χήτας» εκ μέρους της ΔΕΠΑ Εμπορίας,  αποτέλεσε το γεγονός πως η εν λόγω οικογενειακή επιχείρηση παραγωγής και εμπορίας χοιρινού κρέατος, που ιδρύθηκε το 1969, λειτουργεί στη μονάδα της σύστημα βιοαερίου για τη συμπαραγωγή ηλεκτρικής και θερμικής ενέργειας. 

Η μονάδα της «Φάρμα Χήτας»


Το πιλοτικό πρόγραμμα έχει σχεδιαστεί έτσι ώστε να συμπιέζει το παραγόμενο βιομεθάνιο και να το διοχετεύει στους σταθμούς του FISIKON, για αγορά ως καύσιμο κίνησης αλλά και για πιθανή έγχυση, στο μέλλον, στο δίκτυο φυσικού αερίου της χώρας. Η αρχική παραγωγή βιομεθανίου υπολογίζεται σε 1 εκατ. κυβικά μέτρα το χρόνο, ενώ η εμπορική λειτουργία του πρότζεκτ θα ξεκινήσει το 2024. Στόχος της ΔΕΠΑ Εμπορίας είναι, μέσα από το πρόγραμμα, να καταστεί εμπορικός διαχειριστής αλλά και παραγωγός βιομεθανίου, αποκτώντας την κατάλληλη τεχνογνωσία και να συλλέξει τις απαραίτητες πληροφορίες ώστε να αξιολογήσει την ανάπτυξη μεγάλης κλίμακας πρότζεκτ. 

Γενικότερα, εξάλλου, όπως τόνισε το στέλεχος της ΔΕΠΑ Εμπορίας, η εταιρεία ερευνά συνεχώς νέες τεχνολογίες που συμβαδίζουν με την βιώσιμη ανάπτυξη και συμβάλλουν στην κοινωνία. Για το σκοπό αυτό, από την εποχή του σχεδιασμού του πιλοτικού έργου συμπιεσμένου βιομεθανίου, η ΔΕΠΑ Εμπορίας εξετάζει τις δυνατότητες περαιτέρω επέκτασης σε δραστηριότητες όπως η έγχυση bio – CNG στο απομακρυσμένο εθνικό δίκτυο φυσικού αερίου της Ελλάδας αλλά και στη δέσμευση διοξειδίου του άνθρακα από “off-gas” ροή (στο πλαίσιο της παραγωγής βιομεθανίου) για βιομηχανική χρήση. 

Το βιομεθάνιο στην Ελλάδα: νομικό πλαίσιο και παραγωγικό δυναμικό 

Όπως τόνισε η κ. Δαρειώτη, το βιομεθάνιο περιελήφθη στο νομικό πλαίσιο της χώρας μας, σε συμμόρφωση προς τις γενικότερες ευρωπαϊκές τάσεις. Έτσι, στο άρθρο 2 του Ν. 4439 του 2016, που ενσωμάτωσε στην ελληνική νομοθεσία την Οδηγία 2014/94/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 22ας Οκτωβρίου 2014 για την ανάπτυξη υποδομών εναλλακτικών καυσίμων κλπ., τα βιοκαύσιμα, και, άρα, και το βιομεθάνιο, περιλαμβάνονται σε αυτά που ορίζονται ως «εναλλακτικά καύσιμα», δηλαδή στα καύσιμα ή τις πηγές ενέργειας που χρησιμεύουν, έστω και εν μέρει, ως υποκατάστατο για το ορυκτό πετρέλαιο στον ενεργειακό εφοδιασμό στις μεταφορές και που έχουν τη δυνατότητα να συμβάλουν στην απαλλαγή των μεταφορών από τις εκπομπές άνθρακα ενισχύοντας τις περιβαλλοντικές επιδόσεις του εν λόγω τομέα. 

Η κ. Μαργαρίτα Δαρειώτη, Αναπληρώτρια Project Manager της ΔΕΠΑ Εμπορίας για θέματα υδρογόνου και βιομεθανίου, ομιλήτρια (online) στο 14ο SE Europe Energy Dialogue του ΙΕΝΕ στην Θεσσαλονίκη (Session IX: Key Issues in Regional Energy Transition –Power Generation, Decarbonisation, RESandEnergy Efficiency)


Επίσης, επετράπη η χρήση των βιομεθανίου στο δίκτυο διανομής φυσικού αερίου. Συγκεκριμένα, ο πρόσφατος Ν. 5073/2023 (άρ. 105), συμπεριλαμβάνει το βιομεθάνιο στα ανανεώσιμα αέρια των οποίων η χρήση επιτρέπεται στα συστήματα φυσικού αερίου και δικτύων διανομής φυσικού αερίου. 

Όπως ανέφερε η Αναπληρώτρια Project Manager της ΔΕΠΑ Εμπορίας για θέματα υδρογόνου και βιομεθανίου, το παραγωγικό δυναμικό βιομεθανίου στην Ελλάδα, σύμφωνα με έρευνα του Τομέα Βιομάζας του ΚΑΠΕ του 2022, υπολογίζεται σε 1,14 bcm ετησίως με ενεργειακό περιεχόμενο 11 τεραβατώρες το χρόνο, σε σύνολο θεωρητικού παραγωγικού δυναμικού βιομάζας 28.209.768 τόνων ετησίως. Αναφορικά με τις πηγές του βιομεθανίου, την πρώτη θέση στη χώρα μας καταλαμβάνει το λίπασμα ζωικής προέλευσης, με δυναμικότητα 23.969.935 τόνους ετησίως και με ενεργειακό περιεχόμενο σε βιομεθάνιο στις 7.008.106 μεγαβατώρες το χρόνο. Αναλυτικά στους παρακάτω πίνακες: 

Έρευνα του Τομέα Βιομάζας του ΚΑΠΕ, 2022: Το ενεργειακό περιεχόμενο της βιομάζας στην Ελλάδα - Θεωρητικό παραγωγικό δυναμικό βιομάζας και ενεργειακό περιεχόμενο βιομεθανίου


Αξιοσημείωτη άνοδο στην παραγωγή βιομεθανίου στην Ευρώπη την τελευταία δεκαετία

Η κ. Δαρειώτη υπογράμμισε ότι η παραγωγή βιομεθανίου έχει να επιδείξει αξιοσημείωτη άνοδο στην Ευρώπη την τελευταία δεκαετία. Μάλιστα, το 2021 σημειώθηκε η μεγαλύτερη, μέχρι τώρα, ετήσια, αύξηση, με επιπλέον 6.1 TWh ή 0,6 bcm βιομεθανίου σε σύγκριση με το 2020, ποσοστό 20% σε ετήσια βάση, όπως αναφέρει η Ευρωπαϊκή Ένωση Βιοαερίου (EBA) στην στατιστική της έκθεση για το 2022. Η ΕΒΑ προβλέπει, εξάλλου, ότι ως το 2050 οι χώρες με τις μεγαλύτερες δυνατότητες αύξησης στην παραγωγή βιομεθανίου είναι η Γαλλία (22 bcm ετησίως), η Γερμανία (22 bcm ετησίως), η Ισπανία (20 bcm ετησίως), και η Ιταλία (14  bcm ετησίως). Για τη χώρα μας η ποσότητα αυτή υπολογίζεται στα 3 περίπου bcm ετησίως.

Εξάλλου, όπως επισήμανε, το δυναμικό του βιομεθανίου είναι μεγάλο καθώς υπολογίζεται ότι το 2030 στην Ευρώπη η αναερόβια χώνευση θα ανέρχεται στα 41,8 bcm, ενώ το 2050 αναμένεται να φτάσει τα 98 bcm. Οι πρώτες πέντε χώρες στην κατάταξη αυτή (και για το 2030 και για το 2050) είναι, κατά σειράν, η Γερμανία, η Γαλλία, η Ιταλία, η Ισπανία και η Πολωνία. Η χώρα μας υπολογίζεται ότι, το 2030, θα έχει 0,4 bcm δυναμικό αναερόβιας χώνευσης και θα βρίσκεται στη 17η θέση στην Ευρώπη.

Το βιομεθάνιο στην Ευρώπη - Στατιστική Έκθεση ΕΒΑ (2022)


Η παραγωγή συμπιεσμένου βιομεθανίου (bio-CNG) στην Ευρώπη

Όπως ανέφερε το στέλεχος της ΔΕΠΑ Εμπορίας, η παραγωγή bio-CNG στην Ευρώπη συνεχίζει να αυξάνεται με σταθερό και υγιή ρυθμό. Συγκεκριμένα, από τις 1222 μονάδες βιομεθανίου στην Ευρώπη, στα τέλη Αυγούστου 2022, οι 133 συμπίεζαν επί τόπου βιομεθάνιο με στόχο την παραγωγή bio-CNG. Ήδη, σε όλη την Ευρώπη υπάρχουν 1.898 σταθμοί συμπιεσμένου βιομεθανίου και 123 βιο-LNG σε λειτουργία για κάθε είδους όχημα, όπως δείχνει η έκθεση της ΕΒΑ.