Με «όπλο» τους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης, οι οποίοι εκτιμάται ότι θα προσθέσουν τουλάχιστον μία μονάδα στον φετινό ρυθμό ανάπτυξης, ο «ακαθάριστος σχηματισμός παγίου κεφαλαίου» εμφάνισε αύξηση της τάξεως του 8,2%.
Ωστόσο, αυτό το ποσοστό είναι σημαντικά χαμηλότερο σε σχέση με τον ετήσιο στόχο που έχει καταγραφεί στο πρόγραμμα σταθερότητας που κατέθεσε η Ελλάδα στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή προ έξι εβδομάδων. Σε αυτό, ο πήχης για τον φετινό ρυθμό ανάπτυξης είχε μπει στο 2,3%, ενώ για τις επενδύσεις στο +13,2%. Δεδομένου ότι το πρώτο τρίμηνο -τουλάχιστον με βάση τη μέχρι τώρα εκτίμηση- έχει κλείσει με ρυθμό ανάπτυξης 2,1% αλλά και ρυθμό αύξησης των επενδύσεων 8,2%, η πορεία της οικονομίας κατά τα επόμενα τρίμηνα θα είναι καθοριστική προκειμένου να διαφανεί αν θα επιτευχθούν οι στόχοι του προγράμματος σταθερότητας ή όχι. Δεδομένου ότι η τόνωση της «εξωστρέφειας» της ελληνικής οικονομίας αποτελεί το ζητούμενο -αυτό προϋποθέτει ταχύτερη αύξηση των εξαγωγών σε σχέση με τις εισαγωγές, αλλά και των επενδύσεων σε σχέση με την κατανάλωση-, το α’ τρίμηνο έχει προσθέσει τέτοια δείγματα.
Οι επενδύσεις αυξήθηκαν με τετραπλάσιο ρυθμό σε σχέση με την τελική καταναλωτική δαπάνη (8,2% έναντι 2,3%), ενώ οι εξαγωγές είχαν υψηλότερο ποσοστό μεταβολής σε σχέση με τις εισαγωγές (8,9% έναντι 5,6%). Βεβαίως, η συμμετοχή των επενδύσεων στο συνολικό ΑΕΠ παραμένει ακόμη πολύ χαμηλή. Με το ονομαστικό ΑΕΠ να διαμορφώνεται για το α’ τρίμηνο κοντά στα 50 δισ. ευρώ, οι επενδύσεις των 6,9 δισ. ευρώ καταλαμβάνουν ακόμη μικρό μερίδιο, πόσο μάλλον όταν η τελική καταναλωτική δαπάνη φτάνει στα 45,24 δισ. ευρώ.
Με βάση τις επίσημες ανακοινώσεις της ΕΛΣΤΑΤ, τα επιμέρους μεγέθη που συνθέτουν το ΑΕΠ είχαν στο α’ τρίμηνο του 2023 σε σχέση με το αντίστοιχο περσινό διάστημα την ακόλουθη συμπεριφορά:
*Η συνολική τελική καταναλωτική δαπάνη παρουσίασε αύξηση κατά 2,3%.
*Οι ακαθάριστες επενδύσεις παγίου κεφαλαίου αυξήθηκαν κατά 8,2%.
*Οι εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών παρουσίασαν αύξηση κατά 8,9%. Οι εξαγωγές αγαθών αυξήθηκαν κατά 10,6%, ενώ οι εξαγωγές υπηρεσιών αυξήθηκαν κατά 6,2%.
*Οι εισαγωγές αγαθών και υπηρεσιών παρουσίασαν αύξηση κατά 5,6%. Οι εισαγωγές αγαθών αυξήθηκαν κατά 3,2% και οι εισαγωγές υπηρεσιών αυξήθηκαν κατά 12,7%.
Σε σχέση με το δ’ τρίμηνο του 2022, καταγράφηκαν οι ακόλουθες μεταβολές:
*Η συνολική τελική καταναλωτική δαπάνη αυξήθηκε κατά 1,4%.
*Οι ακαθάριστες επενδύσεις παγίου κεφαλαίου μειώθηκαν κατά 1,0%.
*Oι εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών παρουσίασαν αύξηση κατά 5,7%. Οι εξαγωγές αγαθών αυξήθηκαν κατά 9,5%, ενώ οι εξαγωγές υπηρεσιών αυξήθηκαν κατά 4,5%.
*Οι εισαγωγές αγαθών και υπηρεσιών παρουσίασαν μείωση κατά 5,1%. Οι εισαγωγές αγαθών μειώθηκαν κατά 5,0%, ενώ οι εισαγωγές υπηρεσιών μειώθηκαν κατά 5,5%.
Οι μεσοπρόθεσμες προοπτικές
Το πρόγραμμα σταθερότητας προβλέπει ανάπτυξη 2,3% για το 2023, κάτι που σημαίνει ότι ήδη από το α’ τρίμηνο έχει δημιουργηθεί μικρή αρνητική απόκλιση σε σχέση με τον αναθεωρημένο στόχο. Βέβαια, το κρίσιμο είναι τι θα γίνει στο β’ και στο γ’ τρίμηνο, όταν και θα ενσωματωθούν τα περισσότερα έσοδα από τον τουρισμό.
Με βάση το πρόγραμμα σταθερότητας, στόχος για τη μεταβολή του ΑΕΠ είναι να τροφοδοτηθεί από τις επενδύσεις και τις εξαγωγές και λιγότερο από την κατανάλωση, κάτι που σημαίνει μονιμοποίηση ενός νέου αναπτυξιακού μοντέλου. Έτσι εκτιμάται ότι:
*Η ιδιωτική κατανάλωση θα αυξηθεί κατά 1,2% φέτος, κατά 2% το 2024, κατά 2% το 2025 και κατά 1,3% το 2026.
*Οι ακαθάριστες επενδύσεις παγίου κεφαλαίου θα ενισχυθούν κατά 13,2% φέτος, κατά 9,7% το 2024, κατά 10,7% το 2025 και κατά 7,2% το 2026.
*Οι εξαγωγές θα αυξηθούν κατά 2,3% το 2023, κατά 6,2% το 2024, κατά 5,3% το 2025 και κατά 4,5%, σε αντίθεση με τις εισαγωγές οι οποίες θα αυξηθούν κατά 2,6% φέτος, 4,4% το 2024, 4,8% το 2025 και 3,8% το 2026.
*Όσον αφορά, τέλος, τον κρίσιμο δείκτη του ισοζυγίου αγαθών και υπηρεσιών, το έλλειμμα προβλέπεται ότι θα περιοριστεί από το 7,6% το 2023, στο 7% το 2024 και το 2025 και στο 6,8% το 2026.
(από την εφημερίδα "ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ")