Σε επιφυλακή, εν όψει καλοκαιριού, είναι όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς για την διατήρηση της ευστάθειας του συστήματος ηλεκτρικής ενέργειας και την επάρκεια κάλυψης των αναγκών σε ηλεκτρικό ρεύμα, καθώς η τουριστική σεζόν και οι εν δυνάμει θερμές καιρικές συνθήκες, που ακόμη βέβαια, δεν έχουν φανεί, μπορεί να “δοκιμάσουν” τις όποιες αντοχές. Πριν λίγες μέρες, μάλιστα, πραγματοποιήθηκε σύσκεψη του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας

με τους Διαχειριστές του Συστήματος και του Δικτύου Ηλεκτρικής Ενέργειας και της ΡΑΑΕΥ. Σε αυτήν, εξετάστηκαν τα δεδομένα προκειμένου να διαπιστωθεί ο βαθμός ασφάλειας του ενεργειακού εφοδιασμού ενόψει της καλοκαιρινής περιόδου, οπότε αναμένονται αιχμές φορτίου.

Όπως αναφέρεται, από το ΥΠΕΝ, η τεχνική διαθεσιμότητα των μονάδων ηλεκτροπαραγωγής είναι εξαιρετική και το σύνολο της διαθέσιμης ισχύος είναι απόλυτα επαρκής για την κάλυψη του φορτίου ακόμα και υπό δυσμενείς συνθήκες καύσωνα και ταυτόχρονα, περιορισμένης παραγωγής από ΑΠΕ, σύμφωνα με σενάρια που παρουσίασε με προσομοίωση ο ΑΔΜΗΕ. Αναμένεται να είναι πλήρως λειτουργικές οι νέες μονάδες «Πτολεμαΐδας 5» και «Αγίου Νικολάου 2», όπως επίσης και το σύνολο των μονάδων παραγωγής λιγνίτη και φυσικού αερίου. Επιπλέον προστέθηκαν 1390 MW νέα ισχύς ΑΠΕ από την 1 Ιουνίου 2022 μέχρι σήμερα, σημειώνει το ΥΠΕΝ.

Σχετικά με τυχόν λειτουργικές δυσκολίες που αφορούν σε εφεδρείες, συμφορήσεις και τοπικά προβλήματα που μπορεί να προκύψουν, οι Διαχειριστές, με βάση όσα αναφέρει το Υπουργείο Ενέργειας, έχουν εκπονήσει σχέδια αντιμετώπισής τους, ενώ έχουν πραγματοποιηθεί και ασκήσεις ετοιμότητας. Κατά το διάστημα, μάλιστα, των δύο τελευταίων ετών, σύμφωνα με το Υπουργείο, γίνονται εντατικά κλαδέματα και καθαρισμοί, ώστε να ελαχιστοποιηθούν οι κίνδυνοι που μπορεί να προκύψουν εξ αιτίας προβλημάτων από ενδεχόμενες φωτιές. Επιπλέον  οι Διαχειριστές έχουν ήδη προβεί σε ενέργειες για την εξασφάλιση επαρκούς δυναμικού ηλεκτροπαραγωγής, καθώς και εφεδρειών στα νησιά.

Συμφωνήθηκε, δε,  και τέθηκε σε εφαρμογή σύστημα διαρκούς πληροφόρησης και συντονισμού μεταξύ ΥΠΕΝ, Διαχειριστών και Ρυθμιστικής Αρχής για την αντιμετώπιση τυχόν συμβάντων κατά την καλοκαιρινή περίοδο.

Συμπερασματικά, με βάση τα όσα τονίζονται, διαπιστώθηκε ότι έχει επιτευχθεί για φέτος υψηλός βαθμός ασφάλειας ενεργειακού εφοδιασμού και ετοιμότητας για την αντιμετώπιση τυχόν έκτακτων καταστάσεων.

Σημαντικό ρόλο πάντως στην όλη προσπάθεια, παίζει και η ενεργοποίηση της νέας Γραμμή Μεταφοράς 400 kV Μεγαλόπολης-Πάτρας-Δυτικής Στερεάς Ελλάδας. Είναι, άλλωστε, μία ιδιαίτερα σημαντική υποδομή για την ασφαλή ηλεκτροδότηση της Πελοποννήσου, με την οποία, με βάση τον ΑΔΜΗΕ, θα αποσυμφορηθούν τα κορεσμένα δίκτυα της περιοχής και θα δημιουργηθεί ένας ισχυρός διάδρομος τροφοδότησης από και προς την υπόλοιπη ηπειρωτική Ελλάδα, μέσω των Κέντρων Υπερυψηλής Τάσης Αχελώου και Διστόμου.

Ο Δυτικός Διάδρομος θα δώσει, μάλιστα, στις τοπικές θερμικές μονάδες ηλεκτροπαραγωγής (φυσικού αερίου ή λιγνίτη) τη δυνατότητα να λειτουργούν έως και στη μέγιστη ισχύ τους, συμβάλλοντας έτσι στην ευστάθεια του Συστήματος και στην αποδοτικότερη λειτουργία της Αγοράς Εξισορρόπησης.

Ένα ακόμη σημαντικό όφελος του έργου, είναι ότι η νέα Γραμμή Μεταφοράς 400 kV θα ισχυροποιήσει περαιτέρω και την υφιστάμενη ηλεκτρική διασύνδεση της Κρήτης με τη Λακωνία. 

Το έργο του Δυτικού Διαδρόμου αποτελείται από εναέριες και υπόγειες Γραμμές Μεταφοράς ενώ περιλαμβάνει και το πρώτο υποβρύχιο καλώδιο Υπερυψηλής Τάσης 400 kV που εγκαταστάθηκε μεταξύ Ρίου και Αντιρρίου. Μέχρι σήμερα, η σύνδεση της Πελοποννήσου με το υπόλοιπο Σύστημα γινόταν αποκλειστικά με γραμμές 150 kV, μειωμένης, συνεπώς, ικανότητας μεταφοράς. 

Οι ΑΠΕ και οι “πονοκέφαλοι”

Άλλος ένας πονοκέφαλος, που ωστόσο, κυρίως αφορά περιόδους, όπως η άνοιξη και το φθινόπωρο, έχει να κάνει, όσο κι αν φαίνεται, περίεργο, με τη μαζική διείσδυση των ΑΠΕ στο μείγμα ηλεκτροπαραγωγής. Οι πολλές ΑΠΕ σε συνδυασμό με συνθήκες χαμηλής ζήτησης, αλλά και την απουσία υποδομών αποθήκευσης, που θα μπορούσαν να “φυλάξουν”  πολύτιμα “πράσινα” φορτία, δημιουργούν κινδύνους ευστάθειας.  

Όπως άλλωστε έχει επισημάνει ο ΑΔΜΗΕ η υψηλή παραγωγή των ΑΠΕ που παρατηρείται κάποιες χρονικές περιόδους, (κυρίως άνοιξη και φθινόπωρο) αυξάνει σημαντικά τον κίνδυνο για μπλακ άουτ.  Σύμφωνα, μάλιστα,  με πηγές του ΑΔΜΗΕ το σύστημα βρέθηκε. την 25η Μαρτίου, ημέρα αργίας με υψηλή ηλιοφάνεια και ο Διαχειριστής υποχρεώθηκε να περικόψει για κάποιες ώρες παραγωγή ΑΠΕ αλλά και εισαγωγές.  

Χαρακτηριστικές για το μέγεθος των προκλήσεων που αντιμετωπίζει εσχάτως ο ΑΔΜΗΕ ήταν οι σχετικές αναφορές του αντιπροέδρου του Διαχειριστή, Ιωάννη Μάργαρη, στο 4ο Power & Gas Forum. «Η λειτουργία μας κινείται στα όρια», σημείωσε εστιάζοντας στις περιόδους που συνδυάζονται τα χαμηλά φορτία με τις υψηλές διεισδύσεις ΑΠΕ.  Όπως πρόσθεσε, μία παρενέργεια από αυτόν τον συνδυασμό είναι οι ιδιαίτερα υψηλές τάσεις που αναπτύσσονται – φαινόμενο όχι μόνο του ελληνικού συστήματος αλλά πολλών περιοχών του Ευρωπαϊκού συστήματος από την μεγάλη διείσδυση ΑΠΕ και τη μαζική απόσυρση συμβατικών μονάδων.   

Στο φόντο αυτό, στόχος του πλάνου που έχει συνταχθεί είναι  μέσα από την καλύτερη δυνατή συνεργασία των Διαχειριστών, ΑΔΜΗΕ και ΔΕΔΔΗΕ να προσδιοριστούν οι κρίσιμες ώρες και να καθοριστεί πρόγραμμα ροής φορτίου ώστε να μην διαταραχθεί η ευστάθεια του συστήματος.   

Έτσι ο ΔΕΔΔΗΕ έχει προετοιμάσει ένα πρόγραμμα εκ περιτροπής περικοπών παραγωγής ΑΠΕ, που θα το εφαρμόσει στην περίπτωση που δοθεί εντολή από τον ΑΔΜΗΕ. Επίσης υπάρχει σχέδιο για περιορισμό των εισαγωγών ηλεκτρικής ενέργειας, απενεργοποίηση όσων μονάδων μπορούν να βγουν εκτός. Υπενθυμίζεται, ότι όταν τα φορτία είναι χαμηλά και έχει ηλιοφάνεια , οι ΑΠΕ εκτοπίζουν τις συμβατικές μονάδες από το σύστημα καλύπτοντας υψηλά ποσοστά της ζήτησης. Τα προβλήματα ευστάθειας, όμως, εμφανίζονται με το που βραδιάζει και αρχίζει να πέφτει απότομα η παραγωγή των φωτοβολταϊκών.  

Προκειμένου να αντιμετωπιστούν θα πρέπει να μπορεί να ανέβει άμεσα η παραγωγή ευέλικτων συμβατικών μονάδων, κάτι που δεν είναι εύκολο, εξ ου οι περικοπές φορτίων ΑΠΕ κρίνονται αναγκαίες προκειμένου να υπάρξει μια ομαλή μετάβαση και να διασφαλιστεί η ευστάθεια.  

Η ζήτηση

Στο μεταξύ συνεχίζεται η πτώση της κατανάλωσης, έστω και με μικρότερο ρυθμό. Συγκεκριμένα, με, βάση, το μηνιαίο δελτίο ενέργειας του ΑΔΜΗΕ για τον Απρίλιο, η συνολική ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας μειώθηκε κατά 3,11% σε σχέση με τον περσινό Απρίλιο. 

Μάλιστα, από τον Ιούνιο μέχρι τον Απρίλιο η κατανάλωση κινείται σε αρνητικούς ρυθμούς. Να σημειωθεί ότι άλλο ένα ρεκόρ καταρρίφθηκε τον Μάρτιο. Όταν η συνολική ζήτηση βούτηξε κατά 15,09%. Και πρόκειται για ρεκόρ ενδεκαμηνου. Μάλιστα τον Απρίλιο νοικοκυριά κι επιχειρήσεις χαμηλής και μέσης τάσης έκοψαν την κατανάλωση κατά 2,8%, ενώ οι πελάτες υψηλής τάσης (ενεργοβόρες βιομηχανίες) κατά 6,4%. 

Στο τετράμηνο δε, η πτώση της συνολικής ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας ήταν της τάξης του -9%. 

Είναι προφανές, ότι η προσπάθεια για εξοικονόμηση, λόγω των τιμών τιμές οδήγησαν νοικοκυριά και επιχειρήσεις στη λήψη μέτρων, ενώ βέβαια και οι ήπιες καιρικές συνθήκες έχει επιφέρει και λιγότερες ανάγκες για ποσότητες ηλεκτρικής ενέργειας.